nashaziamlia.org

Асьветна-адукацыйны, грамадазнаўчы сайт для беларусаў: аналіз, прагноз, сілы, інтарэсы, сьветагляды, ідэі, ідэалогіі, праграмы, мэты.

Запісы

Зьезд пБНФ: Чарговы крок да заняпаду (частка 1: напярэдадні)

16 верасня, 2009 | 5 каментарыяў

Віталь Хромаў, Барыс Керзач

d0b7d091d09dd0a4-1У сувязі з чарговым (ХІІ-м) зьездам Партыі БНФ ва ўсёй г.зв. “беларускай апазіцыі” адбыліся, і несумніўна будуць мець працяг, тыктанічныя зрухі. Думаем, чытачам нашага сайта вядомыя асноўныя факты зьездаўскіх падзей. Аднак мы лічым неабходным дадаткова зафіксаваць іх на нашым сайце і пракаментаваць. Зьвяртаем увагу, з усіх беларускіх СМІ тое, што адбылося, было спрагназавана толькі намі (гл. https://nashaziamlia.org/2009/07/09/2417). Мы гэта нагадваем для таго, каб нашы чытачы і далей параўноўвалі нашу аналітыку з аналітыкай іншых прафінансаваных (“Захадам”), у адрозьненьне ад нас, беларускіх рэсурсаў, і прыходзілі да высновы: грошы ня ёсьць адпаведнік аб’ектыўнасьці. Хутчэй наадварот. Мы гэта шмат разоў даводзілі, паказалі й на гэты раз. На пачатак працытуем, пра што мы папярэджвалі “старых БНФаўцаў” за два месяцы да зьезда, калі яны яшчэ на многае маглі паўплываць:


“… відавочныя прыкметы атакі з боку Мілінкевіча на тое, што засталося ад БНФ з пачатку 1990-х. Вынікі гэтай атакі бачацца хутчэй песімістычнымі для БНФ. Прычын таму некалькі. Па-першае, сёньняшнія найбольш аўтарытэтныя БНФаўцы, якія зьвязаны з арганізацыяй з самага пачатку і ад якіх усё яшчэ шмат што залежыць, цяпер выглядаюць млявай, рахманай, неарганізаванай масай. Толькі цяпер на іх сышло праясьненьне і яны ўзбадзёрыліся – чуюць, што наступае канчатковы трындзец “іх справы”, пасьля якога ў гісторыі Беларусі застанецца толькі пытаньне пра адказнасьць … Другое – гэта маладыя жвавыя хлопчыкі з арганізацый накшталт МФ, Моладзі БНФ і да т.п. Яны наіўна лічаць (мяркуюць, што мы ня ведаем іх думкі), што можна неяк спалучыць асабісты грашовы інтарэс і змаганьне за лёс уласнага народу. Яны ня ведаюць, што абавязкова прыходзіць час, і даводзіцца рабіць выбар: альбо прадаваць сумленьне і сваю нацыянальную годнасьць (як кажуць, ссучыцца), альбо рашуча адмаўляцца ад зеляніны. Пры гэтым, чым больш ты падсеў на фінансавую іглу міхалевічаў-саньнікавых-мілінкевічаў, тым цяжэй вярнуцца да праўды, аднавіць сумленьне і годнасьць … Паколькі грошай у ліберастызатараў нямерана, а моладзьдзю “аўтарытэты БНФ” займацца не зьбіраюцца, усё гэта складаецца ў другі стратэгічны чыньнік, які будзе працаваць супраць БНФ. І вы пабачыце, усе гэтыя лабковічы-янукевічы яшчэ ня тое пакажуць… Трэцяе – гэта асоба Вінцука Вячоркі. Робіць выгляд інтэлігента, а на справе ўяўляе сабой нешта зусім іншае (хутчэй за ўсё, вытанчаны інтрыган пакуль невядома ад якой сілы). … Мы добра памятаем, каго Вінцук падтрымліваў у Гародні, каб перашкодзіць працы шчырага беларуса і выдатнага чалавека – Аляксандра Міхальчыка (сьветлая яму памяць!). Астроўскі распавядаў, як Вінцук блакаваў працу камісіі па прапагандзе ў БНФ, калі той яе ўзначальваў, як ён інтрыгаваў, каб дамагчыся сваёй перамогі на зьездзе ў 2003 годзе, як ён не выконваў свае фінансавыя абавязкі, падстаўляючы БНФаўцаў перад паплечнікамі… І гэта Вінцук павыцягваў на першыя ролі ўсіх гэтых міхалевічаў-лабковічаў-янукевічаў, якія цяпер ствараюць усе гэтыя праблемы… Ці ёсьць выйсьце ў ПБНФ? Выйсьце ёсьць, але шанцы, што зь яго скарыстаюцца, мінімальныя” (канец цытаты).

Як жа на самой справе “старая БНФаўская гвардыя” выкарыстала перадзьездаўскі час? Ці здольна яна прыслухацца да слушных парадаў, у т.л. нашых, нават у крытычны момант? Ці валодае элементарнай палітычнай тактыкай? Тое, што яна ня мае стратэгічнага бачаньня, ня здольна ўспрымаць каштоўная парады задоўга да канчатковай фазы крызісу, гэта ўжо вядомы факт (вось доказ: https://nashaziamlia.org/2007/11/18/1061).

 

1. НАПЯРЭДАДНІ.

Ніжэй падаем цікавыя дакументы, якія адказваюць на некаторыя з пададзеных вышэй пытаньняў.

1.1.

Франак Вячорка. Дзьве стратэгіі для БНФ

(артыкул, узяты: pbnf.org/2009/05/26/franakvjachorka.-dzvestratjegiidljabnf.html; фота Ф.Вячоркі ў пачатку матэрыяла №4)

“Чым бліжэй прэзыдэнцкая кампанія, тым больш інтрыгаў і дыскусіяў. Чую адныя й тыя ж пытаньні: Як дзейнічаць, каб перамагчы? Каго падтрымаць перад прэзыдэнцкімі выбарамі?

Адну стратэгію прадстаўляе Аляксандар Мілінкевіч і яго арганізацыя. Ён прапануе даць Лукашэнку карт-блянш, забыцца на цяжкое мінулае, памірыцца й дружна пакрочыць у Эўропу. Маўляў, трэба ратаваць незалежнасьць Беларусі разам з Лукашэнкам, усё астатняе – правы й свабоды, дэмакратыя, справаздачная народу ўлада – другаснае.

Пайсьці па гэтым сцэнары – значыць прызнаць усьлед за Мілінкевічам, што ў Беларусі няма палітвязьняў; што сытуацыя з правамі чалавека і эканамічнымі свабодамі паляпшаецца; што ўлада ўжо ня нішчыць беларускую мову й культуру; што ўсё, што мы робім – намётавае мястэчка 2006 году, жывыя ланцугі, галадоўкі, сотні тысячаў распаўсюджаных улётак і газэтаў – было марным. Фронт адмовіцца ад уласнага кандыдата на прэзыдэнта й пойдзе пад Мілінкевіча. З аднаго боку, мы нібыта атрымаем шчодрую падтрымку, але зь іншага – страцім самастойнасьць і будзем залежнымі ад невядома чыіх рашэньняў. Інакш кажучы, нам прапануюць узяць кольт і застрэліцца ў імя вялікіх пераменаў.

А.Мілінкевіч балянсуе паміж уладай і апазыцыяй. З аднаго боку, ён спрабуе спадабацца Лукашэнку й Эўропе, падтрымлівае новую фразэалёгію рэжыму й эўрапейскіх чыноўнікаў, называе апазыцыю маргінальнай, адмоўчваецца па гарачых пытаньнях і адмяжоўваецца ад масавых акцыяў. Заявы Мілінкевіча ўжо прывялі да таго, што скарацілася міжнародная падтрымка адлічаных за палітычную дзейнасьць студэнтаў. Затое рэгіструюць рух “За Свабоду”, Мілінкевіча ўключаюць у грамадзка-кансультацыйную раду пры адміністрацыі прэзыдэнта, і сам Лукашэнка адвешвае яму камплімэнт падчас свайго звароту да народу.

Зь іншага боку, Мілінкевіч як бы застаецца апазыцыяй. Вылучае сваю кандыдатуру на прэзыднта (у абыход вылучэньня адзінага кандыдата ад дэмакратычных сілаў), аб’яжджае фронтаўскі й іншы дэмакратычны актыў, агітуе за сябе й за “новую лінію”. Зьяўляюцца пасьлядоўнікі: у СБ публікуюць інтэрвію лідэра БСДП Анатоля Ляўковіча, які хваліць улады. Падобныя размовы гучаць і ў Фронце: а ці не пайсьці нам “пад Мілінкевіча”?

“Прагматычная” стратэгія зручная ня толькі частцы эўрапейскіх чыноўнікаў, якой надакучыла мець бяльмо ў выглядзе дыктатуры, але й самому лукашэнкаўскаму рэжыму. Найлепшы спосаб пазбыцца ворага – зь ім пасябраваць. Апазыцыю спрабуюць “прыручыць”. Калі Лукашэнка гаварыў, што да яго прыходзяць апазыцыянэры й просяцца на працу, ён мог гаварыць праўду. Утвараецца кіраваная апазыцыя. Магчыма, ёй дадуць доступ да “Советской Белоруссии”, БТ, пару мандатаў у парлямэнце й, можа, нават міністэрскія партфэлі. Але ці будзе яна самастойнай? Ці зможа выступіць у інтарэсах народу?

Другая стратэгія – фронтаўская – мае прынесьці незваротныя перамены і сапраўдную гарантыю незалежнасьці. Мы падтрымліваем далучэньне Беларусі да “Ўсходняга партнэрства”, узмацненьне эўрапейска-беларускай супрацы, але на вызначаных умовах. Рэжым Лукашэнкі – недэмакратычны й нелегітымны. Удзел Лукашэнкі у Праскім саміце мог бы азначаць прызнаньне рэжыму. Эўропа мае выставіць кіраўніцтву Беларусі ясную ўмову: дэмакратычныя сілы павінны стацца раўнапраўным удзельнікам дыялёгу.

Сярод чыноўнікаў сярэдняга й ніжэйшага зьвяна, прамыслоўцаў і гаспадарнікаў, вайскоўцаў і бізнэсоўцаў і, галоўнае, моладзі сьпее незадаволенасьць. Падае ўзровень жыцьця. 2010 год – якраз напярэдадні выбарчай кампаніі. Нарастае грамадзкая напружанасьць. Па ўсёй краіне пашыраюцца акцыі пратэсту, страйкі й мітынгі, якія БНФ павінен браць пад кантроль. Скразное патрабаваньне – правядзеньне свабодных выбараў і адстаўка Лукашэнкі. Пад ціскам грамадзтва рэжым ідзе на саступкі й змушаны пачаць сапраўдны дыялёг з дэмакратычнымі сіламі, прадстаўніком ад якіх будзе адзіны кандыдат у прэзыдэнты. Лукашэнка ня пойдзе на дыялёг, калі ня будзе грамадзкай актыўнасьці. Нам патрэбны чалавек, які ня кіне справу на паўдарозе й павядзе людзей да перамогі. БНФ абавязаная вылучыць партыйнага кандыдата. Лявон Баршчэўскі – дастойная фігура. Баршчэўскі працаваў у Вярхоўным Савеце, калі там быў і Лукашэнка, ведае яго балючыя кропкі. Баршчэўскі – адзіны апазыцыйны палітык, станоўчы рэйтынг якога пераважае адмоўны. Кандыдатуру Л.Баршчэўскага падтрымала мноства фронтаўскіх структураў, а таксама ІІІ Зьезд Моладзі БНФ. Іншае рашэньне можа прыняць толькі наступны Зьезд. Баршчэўскі валодае магутным палітычным аўтарытэтам і мае ўсе шанцы стаць адзіным кандыдатам ад дэмакратычных сілаў, а гэта ўжо палова перамогі.

Пры іншым раскладзе, калі трэба будзе саступіць, каб захаваць адзінства, дзейнічаем рашуча і крэатыўна. Трэба падтрымаць толькі таго кандыдата, які дэкляруе прынцыповую пазыцыю ў пытаньнях незалежнасьці Беларусі, дэмакратыі, павагі да правоў чалавека, эўрапейскай інтэграцыі і г.д. і заявіць аб нелегітымнасьці рэжыму. А галоўнае – ня пойдзе па шляху калябарацыянізму.

За 4 месяцы вайсковай службы, праведзеныя ў кампаніі гомельскіх, магілеўскіх, столінскіх хлапцоў, я паглядзеў на дзейнасьць МБНФ звонку. Моладзь і ўсё грамадзтва шукае альтэрнатыву Лукашэнку й ня бачыць яе. І ня так важная асоба, колькі ейная пазыцыя і праграма дзеяньняў, як зрабіць жыцьцё лепшым. БНФ такую праграму мае.

“Ну калі вы ўжо зьменіце Лукашэнку,” – амаль штодня пытаюцца саслужыўцы. Зрэшты, тое самае пытаюць і людзі, калі ходзім ад дзьвярэй да дзьвярэй. Калі БНФ пагодзіцца на калябарацыю з уладай, што мы скажам гэтым людзям? Што мы стаміліся змагацца й здаліся? Будзем расказваць казкі, што рэжым зьмяніўся й прыйшла лібэралізацыя? А як глядзець у вочы тысячам сваіх прыхільнікаў, якія чакаюць ад БНФ рашучых і актыўных дзеяньняў?

У верасьні адбудзецца партыйны Зьезд, на ім мае быць вызначаны фронтаўскі кандыдат на прэзыдэнта. Але яшчэ да Зьезду трэба правесьці дыскусію і вызначыцца наконт стратэгіі. Ёсьць тыя, хто спрабуе ўцягнуць Партыю БНФ у гульню пад Лукашэнку. Трэба быць пільнымі: у запале эмоцыяў не забыць, што фронтаўцы моцныя, пакуль разам і самі прымаюць рашэньні. Нельга дапусьціць, каб Партыяй БНФ – з добрымі намерамі ці хутчэй не – маніпулявалі звонку.”

(канец артыкула).

Гэты артыкул ўзорна адлюстроўвае палітычныя пазіцыі старой фронтаўскай гвадыі, якая хацела б і далей узначальваць “беларускую апазіцыю”. У гэтым яго значэньне.

На фоне добра азначанай “стратэгічнай альтэрнатывы” – за і пад Мілінкевіча ці за і пад новага “адзінага” і значна больш “прынцыповага” ад АДС – у ім прысутнічае цэлы стос супярэчнасьцяў і паказальных наіўнасьцяў. Напрыклад, “дэмакратычныя сілы павінны стацца раўнапраўным удзельнікам дыялёгу” паміж ЕЗ і Лу-кам (ружовыя мары); “па ўсёй краіне пашыраюцца акцыі пратэсту, страйкі й мітынгі, якія БНФ павінен браць пад кантроль” (дзе ён такое бачыў?); “пад ціскам грамадзтва рэжым ідзе на саступкі й змушаны пачаць сапраўдны дыялёг з дэмакратычнымі сіламі, прадстаўніком ад якіх будзе адзіны кандыдат у прэзыдэнты”, але “Лукашэнка ня пойдзе на дыялёг, калі ня будзе грамадзкай актыўнасьці” (унутранае пярэчаньне, якое ў дадатак пярэчыць папярэдняму); “БНФ абавязаная вылучыць партыйнага кандыдата. Лявон Баршчэўскі – дастойная фігура”, але “калі трэба будзе саступіць, каб захаваць адзінства, дзейнічаем рашуча і крэатыўна” (ледзь не ў адным абзацы ідзе гаворка пра тое, які Баршчэўскі добры, незаменны, і тут жа пра тое, як яго вячоркі будуць здаваць); “трэба падтрымаць толькі таго кандыдата, які дэкляруе прынцыповую пазыцыю ў пытаньнях … павагі да правоў чалавека, эўрапейскай інтэграцыі і г.д.” (і г.д. – гэта цэлы стос іншых ліберастычных “каштоўнасьцяў” ці каштоўнасьцяў беларускага народу?!); “моладзь і ўсё грамадзтва шукае альтэрнатыву Лукашэнку й ня бачыць яе. І ня так важная асоба, колькі ейная пазыцыя і праграма дзеяньняў, як зрабіць жыцьцё лепшым. БНФ такую праграму мае” (а гэта ўжо ўвогуле нейкія дзівосы: па-першае, паўтараецца міф 2001 года, калі быў галоўным “адзіны, ня важна – які”, а, па-другое, грамадства ў вобразе апазіцыі ня бачыць альтэрнатывы Лукашэнку, тым больш праграмнай! ні ў БНФ, ні ў нікога з АДС дасёньня няма Праграмы, скіраванай на інтарэсы беларускага народу і таму прывабнай для яго; у тым і справа!; і мы пра гэта на сайце стала гаворым вось ужо тры з паловай гады і тлумачым прычыны!!!); “у верасьні адбудзецца партыйны Зьезд, на ім мае быць вызначаны фронтаўскі кандыдат на прэзыдэнта” (ужо вызначылі…).

Вось, аказваецца, акрамя агульнай млявасьці, якім яшчэ сьмецьцем былі забіты галовы кіраўніцтва БНФ напярэдадні зьезду.

1.2.
3 верасьня Віталь Цыганкоў правёў на радыё “Свабода” цікавае перадзьездаўскае інтэрвю паміж прэтэндэнтамі на старшыню
БНФ, вядомымі на той час Івашкевічам і Янукевічам (на фота ўверсе №№ 2 і 1). Падаем найбольш важныя моманты (цалкам гл. тут: www.svaboda.org/content/article/1814099.html).

Цыганкоў: Пачнем з самага натуральнага ў дадзенай сітуацыі пытаньня да абодвух удзельнікаў размовы. Патлумачце нашым слухачам, чаму дэлегаты зьезду БНФ павінны абраць менавіта вас? Што вы прапануеце ў якасьці стратэгіі для Фронту? І чым ваш падыход кардынальна адрозьніваецца ад тэзісаў вашага апанэнта?

Івашкевіч: Каб зараз не распавядаць усю плятформу, якую я буду выкладаць на зьезьдзе, скажу, што яна апублікаваная ў пятнічным нумары газэты “Народная воля”. Галоўны тэзіс — крызіс даецца людзям, каб зьмяніць жыцьцё, і мы як апазыцыйная партыя павінны гэта скарыстаць, скарыстаць рост незадавальненьня людзей сваім становішчам, скарыстаць прэзыдэнцкую кампанію, каб зламіць рэжым асабістай улады Лукашэнкі. Таму нам трэба вылучаць свайго кандыдата ў прэзыдэнты, і гэта ёсьць галоўнае пытаньне, якое будзе абмяркоўвацца на зьезьдзе. Шмат у чым яно прадвырашыць і ўсе астатнія кадравыя рашэньні на зьезьдзе. Калі мы вылучаем свайго кандыдата, калі мы арыентуемся на актыўную інфармацыйную працу з рабочымі, прадпрымальнікамі (яны найбольш церпяць ад крызісу і яны найбольш актыўныя людзі), калі мы робім стаўку на падштурхоўваньне сацыяльных працэсаў у палітычнае рэчышча і ставім задачу аб’яднаць дэмакратычныя сілы, каб вылучыць свайго кандыдата ў прэзыдэнты (а я бачу, што найлепшы варыянт — гэта кандыдат Баршчэўскі) — тады ёсьць шанец зламіць сытуацыю. Калі ж мы гэтага ня робім, то мірымся з тым, што лукашэнкаўскі рэжым захоўваецца, паціху перажывае крызіс — і працягваецца пэрыяд стагнацыі (ці “стабільнасьці”, як гэта называе ўлада) яшчэ на гадоў 10—15. Чаго я б не хацеў.

Цыганкоў: Аляксей, вам тое ж самае пытаньне. Чаму дэлегаты зьезду павінны абраць вас, чым ваша стратэгія адрозьніваецца ад перакананьняў вашага апанэнта?

Янукевіч: Я думаю, дэлегаты зьезду падтрымаюць мяне і маю каманду, бо я не тэхнічны і ня ўмоўны кандыдат на пасаду старшыні. Вось спадар Віктар паўсюль кажа, што яго прапаноўвае будучы кандыдат у прэзыдэнты спадар Баршчэўскі, і ў гэтым выпадку ён гатовы быць кіраўніком выбарчага штабу і так далей. У маёй каманды ёсьць ясная стратэгія, якую мы хочам ажыцьцяўляць, каб Фронт нарэшце дасягнуў посьпеху і мог прыйсьці да ўлады. Аснова нашай стратэгіі палягае ў тым, што важна вырвацца з таго замкнёнага кола, у якім знаходзіцца партыя і ўсе дэмакратычныя сілы, вярнуцца ў грамадзтва, здабыць падтрымку грамадзтва і не грунтаваць нашыя стратэгію і тактыку на спадзяваньні на сацыяльны выбух ці яшчэ нешта, што ад нас не залежыць. Мы не павінны разьлічваць, што нехта выйдзе на вуліцу і зробіць за нас нашу працу, мы разьлічваем на перамогу зыходзячы толькі з уласных сілаў. Таму наша стратэгія — на самастойнасьць партыі БНФ, на дасягненьне выніку. Не на працэс, а на вынік.

Цыганкоў: Што, на вашую думку, стане вырашальным на зьезьдзе БНФ для таго, каб вас абралі кіраўніком Фронту? Галоўнае — нейкі яркі красамоўны выступ, які пераканае большасьць дэлегатаў, ці асабістая праца з гэтымі дэпутатамі — закулісная барацьба? У чым вы лічыце сябе большым майстрам?

Івашкевіч: Я лічу галоўнай перавагай нашай каманды і сваёй асабіста тое, што пад плянамі, якія я агучваю, я магу прад’явіць рэальныя справы, які я ўжо рабіў і раблю сёньня. Праца з рабочымі, праца з прадпрымальнікамі, мэдыйная кампанія, стварэньне клюбу дэпутатаў, вылучэньне кандыдата ў прэзыдэнты, газэта, накіраваная на рабочы асяродак, аргкамітэт сходу працоўных калектываў на 14 лістапада — гэта ўсё ўжо робіцца. Гэта доказ таго, што гэта не фантазіі, ня мары і не пустыя абяцанкі. Я спадзяюся, што людзі ацэняць тыя рэальныя справы, якія палітыкі рабілі і робяць, а ня толькі абяцаюць нешта зрабіць у будучыні.

Цыганкоў: Аляксей, што вы бачыце галоўным чыньнікам для абраньня на зьезьдзе? Ці сапраўды рэальныя справы, ці яркая прамова і “праца з дэлегатамі”?

Янукевіч: Ведаеце, яркая прамова і “праца з дэлегатамі” — гэта нейкія такія выбарчыя тэхналёгіі, і ў коле аднадумцаў, людзей, якія даўно адзін аднаго ведаюць — яны не працуюць. Я перакананы, што асноўным, ключавым момантам, на які будуць зважаць дэлегаты зьезду — тое, на які вынік зарыентаваная праграма той ці іншай каманды. Людзі прагнуць вынікаў, яны хочуць, каб іхняя праца і праца кіраўніцтва не была бясплённай, не была рытуальнай, “працай дзеля працы”. Паводле таго, на якія вынікі арыентаванае кіраўніцтва — так людзі і будуць рабіць свой выбар.

Цыганкоў: Адно з галоўных і спрэчных пытаньняў для БНФ — уваходжаньне партыі ў розныя дэмакратычныя кааліцыі і тое, як партыйны і інтэлектуальны рэсурс партыі выкарыстоўваўся ў гэтых кааліцыях. Ці можна сказаць, што з вашым абраньнем на пасаду старшыні могуць быць радыкальныя зьмены ў гэтым пытаньні?

Івашкевіч: Па-першае, адзначу, што ўсе палітычныя сілы, якія называюць сабе дэмакратычнымі, у той ці іншай ступені ўваходзяць у Аб’яднаныя дэмакратычныя сілы (АДС) — хто ў прэзыдыюм, хто ў Палітраду, хто ў рэгіянальныя кааліцыі. І калі нас, БНФ, падштурхоўваюць выйсьці, то нас хочуць зрабіць крайнімі, каб мы былі разбуральнікамі — бо самі тыя, хто падштурхоўвае, гэтага ня робяць. Таму я лічу, што выхад БНФ з АДС нанясе вялізарны ўдар па іміджу Фронту як унутры краіны, гэтак і за межамі. Па-другое, калі мы ставім перад сабой канкрэтныя мэты, то ў пляне дасягненьня гэтых мэтаў можна з кім заўгодна супрацоўнічаць, з тымі, хто гэтыя мэты падзяляе. Напрыклад, у адносінах да патрабаваньня аб зьменах выбарчага заканадаўства, каб наш голас быў пачуты, трэба, каб пад гэтым падпісаліся ўсе — ад камуністаў да нацыяналістаў. Калі толькі пачынаецца 3—5 варыянтаў рэзалюцыяў, то на Захадзе на нас махаюць рукой, кажуць “яны там усе перасварыліся, няма сэнсу зь імі размаўляць, будзем размаўляць з Лукашэнкам”. Таму любыя размовы пра выхад з кааліцыяў я лічу вельмі шкоднымі для БНФ. Іншая справа, што мы можам кожны дзень карэктаваць свой удзел у тых ці іншых формах працы. Але што тычыцца праваабароны, зьмены выбарчага заканадаўства, прадстаўніцтва апазыцыі на міжнароднай арэне — тут шырокая кааліцыя адыграе сваю станоўчую ролю.

Цыганкоў: Аляксей, нядаўна на прэсавай канфэрэнцыі вы даволі крытычна выказваліся пра АДС. Ці можна сказаць, што ў выпадку вашага абраньня старшынём партыі вы будзеце ініцыяваць выхад БНФ з АДС?

Янукевіч: Не, я не зьбіраюся ініцыяваць выхад Фронту з АДС. Я лічу, што няма ў гэтым патрэбы. Але разам з гэтым, безумоўна, ступень заангажаванасьці Фронту ў кааліцыі будзе моцна паніжаная і будуць зьмененыя прыярытэты партнэрства і кааліцыйнага будаўніцтва. АДС сваю ролю, відавочна, збольшага адгулялі і на сёньня ў вялікай ступені дзейнічаюць ухаластую. Пра гэта сьведчыць хаця б тое, што Палітрада АДС, абраная на Кангрэсе ў 2007 годзе, не зьбіралася ўжо больш за год, калі не памыляюся. І там проста ёсьць пэўная лінія захаваньня статус-кво — “мы адзін да аднаго прыцерліся, нешта робім, можа і ня думаем пра вынікі, бо нам падабаецца сам працэс”. Я лічу, што кааліцыя такіх розных сілаў паводле каштоўнасьцяў і геапалітычных арыенціраў магчымая толькі ў двух выпадах. Першы — калі зусім усё кепска, мы знаходзімся “ў адной камэры” і трэба адзін аднаму дапамагаць, каб проста выжыць. Як, скажам, было некалькі гадоў таму, калі рэжым больш актыўна ўжываў рэпрэсіўную машыну. Альбо іншая сітуацыя — калі да перамогі не хапае толькі крышачку, каб аб’яднаць усе намаганьні. Тады ўсе дамовіліся, разам скінулі рэжым і пайшлі далей сваёй дарогай. Сёньня — ні адна, ні другая сітуацыя. Сёньня я лічу, што занадта моцнае акцэнтаваньне нашага ўдзелу ў АДС наносіць шкоду БНФ. Таму я не прапаноўваю выходзіць з АДС, але варта зьнізіць фармат удзелу. Шмат гадоў гэты праект быў асноўным у дзейнасьці БНФ, фактычна мы сваю ўласную агітацыю не вялі, мы агітавалі за АДС. Калі я станаўлюся старшынём партыі, мы будзем весьці агітацыю за Партыю БНФ.

Цыганкоў: У наступным пытаньні — абвінавачваньні, ці, скажам, спрэчныя тэзісы, якія гучаць на адрас нашых сёньняшніх удзельнікаў. І вам, Аляксей і Віктар, я даю магчымасьць іх абвергнуць альбо, калі хочаце, пагадзіцца. Аляксей, вас называюць чалавекам Аляксандра Мілінкевіча, і вы, маўляў, выступаеце за тое, каб падпарадкаваць Фронт руху Мілінкевіча “За свабоду”.

Янукевіч: Магу сказаць абсалютна адназначна, што ніякага дачыненьня да руху “За свабоду” я ня меў, ня маю і не пляную мець. Я сапраўды выступаю за тое, каб мы спынілі “паляваньне на вядзьмарак” унутры партыі, спынілі паляваньне на тых людзей, якія супрацоўнічаюць з рухам “За свабоду” альбо ўдзельнічаюць у нейкіх мерапрыемствах гэтага руху. Я лічу, што мы павінны дамаўляцца пра супольную дзейнасьць, і калі я стану старшынём, мы здолеем такіх дамоўленасьцяў дасягнуць і разам працаваць дзеля агульных мэтаў. Але заўсёды прыярытэты партыі БНФ для мяне былі і застаюцца на першым месцы.

Цыганкоў: У працяг гэтага пытаньня. Вам закідаюць, што вы зусім нядаўна перайшлі з адной каманды ў іншую, што летась восеньню вы чамусьці пакінулі каманду Баршчэўскага. Ва ўсялякім разе, я памятаю, што падчас выключэньня з партыі Алеся Міхалевіча менавіта вы ў нашым эфіры адстойвалі гэты крок. Тады вы ня мелі супярэчнасьцяў з Баршчэўскім…

Янукевіч: Я ніколі не адстойваў інтарэсы нейкіх камандаў, я заўсёды адстойваў інтарэсы партыі БНФ. На маю думку, такая лінія, якую ажыцьцяўляе “старая каманда”, апошнія месяцы кардынальна разыходзіцца з інтарэсамі партыі БНФ. Таму я выступаю за тое, каб адбылася зьмена, каб новая каманда адстойвала інтарэсы БНФ, а не захаплялася партыйнымі чысткамі і рытуальнымі дзеяньнямі, якія толькі адкідаюць нас назад і аслабляюць партыю.

Цыганкоў: Віктар, пра вас апанэнты кажуць, што вы зьяўляецеся стаўленікам спадароў Вячоркі і Баршчэўскага?

Івашкевіч: Па-першае, хачу нагадаць, што два гады таму на зьезьдзе, калі былі кандыдаты Вячорка і Міхалевіч, я выступіў альтэрнатывай абодвум, бо быў катэгарычна супраць ператварэньня БНФ у НДА (недзяржаўную арганізацыю). А палітыка тады Вячоркі, у каманду якога ўваходзіў і Янукевіч, і, зь іншага боку, — Міхалевіча вяла да таго, што БНФ ператвараўся ў НДА. Я якраз выступаў за інтэнсіўную інтэрвэнцыю Фронту ў грамадзтва праз розныя акцыі, праз выхад на людзей. Я сваю пазыцыю тады заявіў, і сытуацыя ў пэўным сэнсе памянялася з прыходам Баршчэўскага. Фронт пачаў набываць функцыі партыі, якая вядзе палітычную барацьбу. Таму я, натуральна, падтрымаў Баршчэўскага і падтрымліваю яго ў гэтым. Таму на Баршчэўскага ідзе атака з боку прыхільнікаў працы “мікрасправы за мікрагранты” без пагрозы падставіць лоб пад рэпрэсіі. Я лічу, што ў стратэгіі Фронту павінен быць свой кандыдат у прэзыдэнты на гэтых выбарах. На гэтых, а не ў 2015-м годзе. Таму нам трэба супрацоўнічаць з максімальным колам людзей, бо, як слушна казаў Аляксей, калі застаецца трошкі, каб паламаць сітуацыю, то тады трэба аб’ядноўвацца з усімі. Я лічу, што ў наступным годзе на выбарах можна будзе пераламіць сітуацыю. Я ня бачу пэрспэктыўнай стратэгіі ў тым, калі кажуць, што ў 2011-м выйграць у Лукашэнкі мы ня можам, што ілбом сьцяну не праб’еш і трэба працаваць з разьлікам на перамогу ў 2015 годзе. Я катэгарычна супраць адтэрміноўкі на 2015 год. І ў гэтым сэнсе я ня ёсьць нічый стаўленік, тым больш Вячоркі. Іншая справа, што я адразу падтрымліваў Баршчэўскага ў яго кірунку на самастойнасьць партыі БНФ. А па-другое, я бачу, што апошнія 2 гады Вячорка адышоў ад гэтай NGOшнай палітыкі і вярнуўся да палітыкі партыйнай. Таму на сёньня ў мяне зь ім цудоўнае супрацоўніцтва. Называць, што хтосьці чыйсьці стаўленік — гэта нацягнута. Я бачу ў іх сваіх паплечнікаў па барацьбе.

Цыганкоў: Віктар, падчас онлайн канфэрэнцыі цяперашні старшыня партыі Лявон Баршчэўскі заявіў, што “Віктар Івашкевіч зьбіраецца фармаваць каманду толькі на наступныя два гады, а фактычна — да канца выбарчай кампаніі”. Як вам падабаецца такая роля — лідэра на час, ці вы ня самі яе абралі?

Івашкевіч: Я абсалютна сьвядома бачу, што мая місія — дарабіць тое, што было недароблена ў 1992-м годзе, а менавіта — правядзеньне свабодных парлямэнцкіх выбараў. Я не ўяўляю сабе — сесьці на месца старшыні і нікога туды не пускаць. Я заўсёды прыхільнік прыходу зьмены, але не таму, што “час прыйшоў”. Трэба, каб новыя лідэры выявіліся ў рэальнай справе. Каб ён мог сказаць — я зрабіў тое і тое, не паабяцаў, не фантазіраваў, а зрабіў. Калі ўдасца зламаць рэжым Лукашэнкі ўжо ў наступным годзе, я бачу сваю далейшую палітычную дзейнасьць у парлямэнце, а не ў кіраўніцтве партыі.

Янукевіч: Каб была яснай мая пазыцыя — я ні ў якім разе не выступаю за тое, што мы павінны 6 гадоў чакаць, а пазьней ламаць сытуацыю. Мы павінны ламаць сітуацыю як мага хутчэй і як толькі мы будзем гатовыя да гэтага. А не тады, калі Лукашэнка прызначае свае выбары. Бо гэтыя выбары — як “палітычны Бангалор”. Калі ў нас зусім няма сілаў, мы можам схадзіць на такі Бангалор, як, напрыклад, апошні Чарнобыльскі шлях. Але пытаньне ўлады вырашаецца не на Бангалоры, а ў цэнтры Менску, калі туды прыйдзе шмат людзей. Мы павінны будаваць свае сцэнары, а на Бангалоры мы не пераможам. Мы павінны арыентавацца на свой уласны графік. Як толькі мы набіраем неабходную вагу, мы перамагаем. Можа, гэта адбудзецца і праз два гады, я гэтага не выключаю. Але мы не павінны гэта прымяркоўваць да таго сцэнару, які малюе Лукашэнка. Ён яго будуе не для нас, а для сябе.

Івашкевіч: У той праграме, якую сёньня надрукавала “Народная воля”, можна прачытаць — у лістападзе мы плянуем правядзеньне сходу працоўных калектываў, які павінен выставіць сацыяльныя патрабаваньні да ўладаў. Увесну мы павінны выйсьці на масавыя акцыі. Я таксама не за тое, што нам удзельнічаць толькі ў выбарах і толькі тады, калі прызначана дата. Мы здолеем паламаць сытуацыю, калі выйдзем на масавую падтрымку людзей, калі далучымся да іхняй сацыяльнай барацьбы. Самі выбары — гэта канцавы этап пляну, гэта кропка, калі ўсё павінна перавярнуцца. Але ўсю гэтую працу, натуральна, трэба рабіць да выбараў.

Цыганкоў: Давайце ад стратэгічных пытаньняў пяройдзем да асабістых. Ці хочаце вы калі-небудзь стаць прэзыдэнтам Беларусі?

Івашкевіч: Я такой задачы перад сабой ня стаўлю.

Янукевіч: Так, я зьбіраюся быць кіраўніком дзяржавы, кіраўніком выканаўчай улады ў краіне — будзе гэта пасада прэзыдэнта альбо прэм’ер-міністра.

Цыганкоў: Ад некаторых сябраў кіроўных структураў Фронту я чуў даволі нядобрыя жарты наконт таго, у каго будуць ключы ад штаб-кватэры БНФ у нядзелю раніцай пасьля зьезду і ці будзе адна частка пускаць туды другую. Вы можаце сёньня, за дзень да зьезду гарантаваць, што расколу партыі БНФ ня будзе, ці прынамсі гарантаваць, што вы асабіста ўсё зробіце, каб гэтага не адбылося?

Івашкевіч: Наколькі я ведаю, і ў варыянце маёй каманды, і ў варыянце Аляксея ў сьпісе сяброў Сойму ёсьць прадстаўнікі апанэнтаў. Таму дэмакратыя на ўзроўні Сойму, на ўзроўні супрацоўніцтва будзе працягвацца.

Цыганкоў: Тым ня менш вы не адказалі на маё прамое пытаньне — расколу ня будзе?

Івашкевіч: Расколу ня будзе. Я хацеў бы, каб зьезд завяршыў сытуацыю, калі ўсе трымаюць адзін аднаго за рукі і кажуць “не рабі!”, бо гэта можа быць выкарыстана для перамогі на зьезьдзе. Вось пераможа нехта на зьезьдзе, і хай кожны праяўляе ініцыятыву, як толькі можа.

Цыганкоў: Аляксей, ці вы можаце гарантаваць, што ў выпадку вашай перамогі расколу ня будзе?

Янукевіч: Так, безумоўна. Я нават перакананы, што ў сёньняшняй сітуацыі раскол немагчымы, бо можна проста рассыпацца на шмат дробных кавалкаў. А нейкі раскол на дзьве сур’ёзныя часткі проста немагчымы, і мая каманда гэта вельмі добра ўсьведамляе. Спадзяюся, што і другая каманда гэта разумее, таму я зраблю ўсё магчымае, каб расколу не адбылося.

(канец цытаваньня інтэрвю)

Ключавыя моманты, якія кінуліся ў вочы ў гэтым інтэрвю, наступныя:

– аказваецца, у “аб’яднанай апазіцыі” ўжо ўкінуты і цыркулююць думкі, што трэба рыхтавацца да прэзідэнцкіх выбараў 2015 года. Маўляў, выбары 2011 года ўжо праіграныя… Мы ўжо шмат разоў пісалі, што ўкіданьне ў апазіцыйны асяродак чутак і думак ёсьць галоўны спосаб кіраваньня аб’яднанцамі з боку цяперскіх ўладаў. Дадаткова гэтыя чуткі выдатна адлюстроўваюць як сутнасьць аб’яднанацаў, так і тэхналогію іх фактычна патаемнай гульні на баку беларусафобскага рэжыму;

– аказваецца, Янукевіч усяго некалькі месяцаў як перакінуўся з каманды Вячоркі-Баршчэўскага ў каманду прыхільнікаў Мілінкевіча. Там грошы, там…;

– але абодва інтэрвюэры пакляліся, што яны ня людзі Баршчэўскага і Мілінкевіча (Івашкевіч і Янукевіч адпаведна), што яны адстойваюць інтарэсы БНФ. Гэта відавочна пярэчыць і ўжо вядомым фактам, і падзеям, якія адбыліся літаральна праз пару дзён. Такая цана іх клятваў;

– стаўленьне да іншай “апазіцыі” ў спадароў трохі рознае: Івашкевіч за захаваньне статусу БНФ у АДС, Янукевіч – за паніжэньне ўзроўню прысутнасьці БНФ у АДС;

– акрамя таго, Івашкевіч быў катэгарычна за тое, каб вылучыць на зьездзе БНФ “свайго кандыдата ў прэзыдэнты”, Янукевіч па гэтым пытаньні адмаўчаўся (пракол Цыганкова – не спытаў);

– абодва заявілі, што яны за тое, каб “ламаць [грамадскую] сітуацыю, як мага хутчэй”, выйсьці ўвесну “на масавыя акцыі” і “зламаць рэжым Лукашэнкі ўжо ў наступным годзе”. Такія яны гарачыя, рашучыя і гэта на 16-м годзе беларусафобскай дыктатуры…

– але самае галоўнае, на што, на наш погляд, варта зьвярнуць увагу, датычыла палітычнай стратэгіі: Янукевіч закідваў Івашкевічу, што той проста за дзеяньне, за працэс, а ён, Янукевіч, маўляў, за посьпех, за дасягненьне выніку. Які гэта канкрэтны вынік, сказана не было (другі і галоўны пракол Цыганкова). Але кантэкстуальна вынікае, што адхіленьне Лу-кі ад улады.

На нашым сайце напэўна ўжо дзясяткі разоў было сказана, у чым схаваны падвох у разважаньнях, падобных на апошнія. Паўторым і цяпер. Спатрэбіцца, будзем паўтараць далейшыя дзясяткі й сотні разоў.

Справа ў тым, што нам – зьмястоўным беларускім дэмакратам – цікавыя ня дзеяньні і ня нейкая палітычная мэта. Нам цікавыя правільная мэта – г.зн. тая, дасягненьне якой не прывядзе да ўсьведамленьня бессэнсоўнасьці ўсяго папярэдняга змаганьня – страты часу, сілаў, бессэнсоўнасьці ахвяраў. А такой мэтай ёсьць толькі адна: пабудова Сапраўднай Беларускай Дэмакратычнай Дзяржавы, з дапамогай якой толькі і могуць быць зьдзейсьнены Аб’ектыўныя Інтарэсы Беларускага Народу!

Усе іншыя мэты – “змаганьне з рэжымам”, “адхіленьне Лу-кі ад улады” – па той ці іншай прычыне ёсьць дэфектнымі, калі не наўмысна накінутымі, каб схаваць правільную мэту… Між тым, менавіта гэтыя бессэнсоўнасьці, падаваныя як вяршыні ідэалагічнай думкі, мы па-ранейшаму працягваем чуць з вуснаў тых, хто кіруе ці зьбіраецца кіраваць адной з самых “прабеларускіх” палітычных апазіцыйных партый. У гэтым стратэгічная праблема БНФ! Усё іншае другаснае. У такой ступені, у якой ня будзе вырашана гэтая праблема, мы, у рэдакцыі, будзем лічыць цяпершані БНФ толькі імітацыяй беларускай дэмакратычнай партыі, прызначанай прыцягваць і нейтралізаваць беларускую патрыятычную моладзь – аналагам зьнічкі, да якой лятуць начныя матылькі і, апякаючыся, падаюць сьмяротна параненыя…

1.3.

Вытрымкі з онлайн-канфэрэнцыі са старшынём Партыі БНФ Лявонам Баршчэўскім (фота 3; цалкам інтэрвю тут: www.svaboda.org/forum/86467.html#relatedInfoContainer).

Alexander, Mahilou

Шаноўны спадар Лявон,
Адкажыце, калі ласка, наколькі рэальнае паразуменне і аб’яднанне з КХП БНФ З. Пазьняка? Ці не разглядаецца магчымасць вылучэння З. Пазьняка ў якасьці старшыні Партыі БНФ (вяртанне ў стан “даВікаўскай эпохі”)? І наколькі рэальна гэта ў будучыні?

Баршчэўскі

Паразуменьне – абсалютна рэальнае, бо мы ідэйна ніколі не разыходзіліся. Яскравае сьведчаньне: Сойм Партыі БНФ пераважнай бальшынёй галасоў падтрымаў вядомую “Заяву 4-х”, падпісаную ў траўні ў Празе, галоўным натхняльнікам якой быў Зянон Пазьняк. Нашы існыя разыходжаньні – у асноўным арганізацыйнага пляну. Калі б гэтыя разыходжаньні ўдалося пераадолець – дык чаму б не аб’яднацца? А калі б склаліся варункі для таго, каб Зянон Пазьняк вярнуўся ў Беларусь, я б, напрыклад, ніколі не спрачаўся зь ім за лідэрства ў партыі.

Кузьма, Вялейка

Цi магчымая, на ваш погляд, свабодная Беларусь без беларускай мовы, па прыкладзе Iрляндыi, дзе становiшча кельцкай мовы нашмат горшае, чым беларускай у Беларусi?

Баршчэўскі

У тэорыі ўсё магчымае, а на практыцы я гэта сабе мала ўяўляю. Я, прынамсі, такой Беларусі не хачу – ні для сябе, ні для сваіх дзяцей.

Віктар

На бліжэйшым з’ездзе партыі Вы плануеце вылучыць сваю кандыдатуру на прэзідэнцкія выбары. Зянон Пазняк у нядаўнім інтэрв’ю сказаў, што: «На выбары з Лукашэнкам пойдуць правакатары ці неглыбакадумныя». Да якой з катэгорыяў Вы сябе адносіце?

Баршчэўскі

Я ўдакладніў бы паважанага спадара Зянона: “На выбары Ў ЯКАСЬЦІ СПАРЫНГ-ПАРТНЭРА Лукашэнкі пойдуць правакатары ці неглыбакадумныя”. Сітуацыя ў краіне далёкая ад колішняй “стабільнасьці”, і ніхто, нават “легенда нашага Адраджэньня”, ня можа ведаць, што будзе праз год ці паўтара. Аднак урачыста абяцаю, што буду абмяркоўваць з спадаром Зянонам свае далейшыя палітычныя крокі як мага часьцей. Мяркую, нам удасца паразумецца.

Валер, Менск

Спадар Лявон, для мяне, як партыйца, абсалютна зразумела, што Вашая асоба не можа аб’яднаць нашую партыю, раскол, які праявіўся на мінулым З’ездзе, Вы ўдала захавалі і нават пашырылі. Для чаго тады гэтае вылучэнне, Вы збіраецеся паўтарыць ганебны з’езд 1999 году?

Баршчэўскі

Ніякага расколу не было і няма: ёсьць людзі, якія адстойваюць спраўджаныя часам ідэі БНФ, а ёсьць тыя, хто адстойвае… нешта іншае. Ніхто другіх, зрэшты, не прымушае адстойваць нялюбыя для сябе ідэі.

Алекс

Лявон, вы відаць выдатна ацэньваеце свае сілы, рэйтынг, пазнавальнасьць, аўтарытэт. Зыходзячы з гэтага вы можаце разьлічваць у лепшым выпадку на статус тэхнічнага кандыдата. Дык ці варта ўцягваць такую колькасьць людзей у свае планы, губляць рэсурсы дзеля сваіх амбіцый?

Баршчэўскі

Мая пазнавальнасьць у Брусэлі ці Страсбургу сапраўды ня надта высокая. А вось у Беларусі… Учора меў гутарку з адным дырэктарам школы, які сказаў: “Вас усе нашы настаўнікі ведаюць і слухаюць, што вы напішаце або скажаце…” Гэта толькі адзін прыклад.

Юры Чавусаў

Спадар Баршчэўскі, вы вылучаецеся ў прэзідэнты ад БНФ, заяўляеце пра намер змагацца за перамогу, і пры тым ідзеце ў хаўрус з тымі праймэрыз, якія прапануюць камуністы і АГП. Вылучэньне ў кандыдаты у межах АДС вымагае падпісанньня абавязальніцтва падтрымаць пераможцу праймэрыз. Скажыце, ці гатовыя вы шчыра падтрымаць Калякіна на прэзідэнта Беларусі, калі ён пераможа ў працэдуры АДС?

Баршчэўскі

Сяргей Калякін наўрад ці ўступіць у змаганьне са мною. Шанцы выйграць у яго мізэрныя, асабліва пасьля ягоных апошніх “геапалітычных заяваў”. Што да мяне, дык я заўсёды трымаўся на пэўнай адлегласьці ад АДС і маю права прымаць рашэньні, выгадныя для нашай партыі. Узгадайма: падчас леташніх выбараў у “палатку” я дамагаўся, насупраць большасьці АДС, байкоту апошняга этапу выбараў. Тады і спадар Калякін, і каманда сп.Мілінкевіча (той жа сп.Карняенка) былі ў адным хаўрусе і востра мяне крытыкавалі. А праўда ж была ў выніку за мною. У некаторых маіх крытыкаў вельмі кароткая памяць.

Кірыл

Некалі Янукевіч зьвярнуўся з гэтым лістом да Аляксандра Мілінкевіча, як Вы думаце чаму за апошні год так зьмянілася яго пазыцыя?

“Спадар Аляксандр! 08.09.2008 г. на сайце нямецкай радыёстанцыі Deutche Weile зьмешчаны матэрыял віленскага карэспандэнта радыёстанцыі пад назваю «Былыя палітычныя канкурэнты дэманструюць волю супрацоўнічаць». У той жа дзень гэты матэрыял перадрукавалі сайты www.milinkevich.org, www.charter97.org, www.bdg.by. У гэтым матэрыяле ўтрымліваюцца Вашыя выказваньні: «Нам вельмі важна на гэтым этапе пабудаваць дыялёг Эўразьвязу з рэжымам. Я ня веру ў тое, што дыктатар у адзін дзень стане дэмакратам. Ня будзе ён дэмакратам, але ён зацікаўлены, каб Расея не забрала Беларусь, бо тады ён там ніхто будзе… Я выступаю за тое, каб тыя 12 пунктаў, выстаўленыя Эўракамісіяй, былі напачатку скарочаныя, можа, да трох. Вядома, калі ўлада робіць пэўныя крокі, у адказ – крокі Эўразьвязу… Палітыка павінна быць пры нашым удзеле, таму што ніхто ня ведае так сітуацыю ў Беларусі, як ведаем яе мы. Палітыка не павінна быць прымітыўнай, як барацьба за маральныя каштоўнасьці». У сувязі з гэтымі нечаканымі выказваньнямі мы просім Вас патлумачыць і адказаць на некаторыя пытаньні, а менавіта: 1. Каго Вы маеце на ўвазе пад словам «Нам»? 2. Якія 3 з 12 патрабаваньняў Эўракамісіі па дэмакратызацыі Беларусі Вы згодныя адстойваць, а ад якіх хочаце адмовіцца? 3. Наколькі стасуецца Вашае жаданьне адмовіцца ад прымітыўнае палітыкі барацьбы за маральныя каштоўнасьці з Вашымі лёзунгамі «Разам! Верым! Можам! Пераможам!». Просім Вас адказаць на нашыя пытаньні адкрыта ў СМІ, бо лічым, што палітык ня мае права падзяляць свае выказваньні на экспартныя і для ўнутранага ўжытку, бо робіцца незразумелым, калі ж ён кажа праўду. Просім незалежныя СМІ апублікаваць наш ліст, бо дэмакратычныя грамадзкасьць мае права ведаць сапраўдныя думкі сваіх «куміраў»”. Сябры выбарчага штабу А. Мілінкевіча ў 2006 г, намесьнік старшыні Партыі БНФ В.Івашкевіч, намесьнік старшыні Партыі БНФ А.Янукевіч.

Баршчэўскі

Гэта была пазыцыя партыйца Аляксея Янукевіча. Цяпер, напэўна, зьявіўся нейкі пазапартыйны ўплыў на яго. Зрэшты, ён яшчэ вельмі малады чалавек, і яму цяжка ўсьцерагчыся ад хістаньняў.

Антон

На каго Вы будзеце абапірацца падчас выбарчай кампаніі, а таксама як вы плянуеце арганізаваць свой будучы штаб?

Баршчэўскі

На інтэлект старэйшага пакаленьня, у т.л. шмат каго з нашага колішняга дэпутацкага корпусу, і на энергію й працавітасьць маладых, якім я асабліва ўдзячны за цяперашнюю падтрымку.

Сергей

Ці праўда, што В.Івашкевіч, які не сабраў 1,000 подпісаў за сябе на парл. выбарах 2008, здолее арганізаваць вам прэз. кампанiю?

Баршчэўскі

Па-першае, я трымаў яго падпісныя лісты ў руках, і подпісаў там было больш за тысячу. Па-другое, я цаню Віктара Івашкевіча менавіта за тое, што ён, калі стаіць выбар, працаваць на сябе ці на партыю, заўсёды выбірае працу на партыю.

Алег

Якія дасягненні за старшынства, акрамя чыстак?

Баршчэўскі

Партыя не прайшла пад “зьнешняе кіраваньне”: тым, хто гэтага хацеў, не дапамаглі ні Бог, ні мамона. “Чыстак” як такіх таксама не было: выключаны з партыі адзін сп.Міхалевіч, некалькі сяброў партыі атрымалі вымовы. Хіба ж гэта чысткі?

цётка

Шаноўны Лявон Пятровіч! Вы шмат гадоў выкладалі і выкладаеце, ці няма ў Вас адчування разгубленасьці перад хамствам, якое запаланіла нават шэрагі роднай Вам партыі? Чаго чакаеце ад Управы і намеснікаў на з’ездзе?

Баршчэўскі

Ведаеце, калі ў людзей нешта не атрымліваецца, у іх пачынаюць здаваць нэрвы. Мне іх шкада.

Ганна, Асіповічы

Спадар Лявон, адкажыце шчыра – Вы верыце ў тое, што можаце перамагчы на прэзідэнцкіх выбарах? Яшчэ цікава другое: у мінулым годзе вы як бы нехаця пайшлі на старшынства БНФ у якасці кандыдатуры, якая б усіх задаволіла, а ў гэтым выказваецеся пра жаданне пайсці яшчэ далей – на прэзідэнцкія выбары, – чаму?

Баршчэўскі

Цягнуць штодзённа партыйны воз – гэта праца досыць нятворчая: я яе не цураўся, але трэба даць папрацаваць і іншым. А вось змагацца за перамогу над, у прынцыпе, нікчэмнай, але грашавітай уладай – тут вялікая прастора для неардынарных крокаў і рашэньняў!

Чытач, Барысаў

На сайце А.Мілінкевіча цытуюць Юрася Меляшкевіча. Ён пазыцыянуецца як прадстаўнік Руху за свабоду і лічыць, што пазітыўныя змены нават ва ўмовах існавання цяперашняй палітычнай сістэмы магчымыя, “калі яны не будуць несьці прамой пагрозы рэжыму”. Вашыя апанэнты плянуюць паставіць гэтага чалавека на высокую пасаду ў БНФ. Ваш камэнтар (наконт “не дражніць рэжым”)?

Баршчэўскі

Я даўно чую ад розных прадстаўнікоў руху “За свабоду”, што “трэба ісьці з Лукашэнкам у Эўропу”. Я, у адрозьненьне ад іх, ведаю асабіста Аляксандра Лукашэнку гадоў каля 20-ці і ведаю яго непрыманьне эўрапейскіх каштоўнасьцяў нават на ўзроўні інстынктаў. А канчаткова перамагчы свае інстынкты яшчэ не ўдавалася нікому. Усё адно боязь “НАТА злавешчай рукі” (В.Шалкевіч) возьме верх.

(канец цытаваньня онлайн-канферэнцыі)

На наш погляд, ключавыя моманты, якія выявіліся ў Баршчэўскага, наступныя:

– жаданьне дамаўляцца з Пазьняком і нават гатовасьць саступіць яму;

– выразнае жаданьне стаць кандыдатам у прэзідэнты і вера ў тое, што ён будзе ў гэтай ролі лепшым за іншых (хто яму такое намовіў і як гэта спалучаецца з папярэднім – незразумела, бо ў Пазьняка такія ж уяўленьні, але пра сябе…);

– забыўчывасьць што да сваіх жаданьняў і слоў у 2007 годзе (а тады ён зьбіраўся за год падрыхтаваць іншага старшыню БНФ і самому сысьці);

– упэўненасьць, што яго галоўнай заслугай ёсьць тое, што “БНФ не перайшоў пад вонкавае кіраваньне” (падзеі, якія адбыліся праз двое сутак, паказалі, што і гэтае перакананьне было памылковым).

Зь пералічанага самым галоўным, на наш погляд, ёсьць імкненьне Баршчэўскага стаць кандыдатам у прэзідэнты. На нашу думку, яму гэтае жаданьне нехта намовіў, і, вельмі верагодна, для таго, каб дыскрэдытаваць і прыбраць са сваёй дарогі гэтую ўплывовую і патэнцыйна каштоўную палітычную фігуру. На жаль, інтэлекту Баршчэўскага не хапіла, каб усё гэта самастойна ўсьвядоміць, затое ён ведае, хто яму і што шэпча на вуха…

І яшчэ нас уразіў прымітывізм разуменьня Баршчэўскім значэньня беларускай мовы для нармалізацыі жыцьця беларускага грамадства. У нас на сайце гэтая тэма прааналізавана на значна больш высокім зроўні.

 

5 каментарыяў

  1. Дарафей кажа:

    Прыемна бачыць, што служба ў войску Франаку ідзе на карысць. Ужо і ацэнкі становішча больш-меньш сталі прыбліжанымі да рэчаіснасці. А так касіў.

  2. Franciszak кажа:

    Pra “apazicyju” posac’, shkada chasu i sil. Niauzho i Franak Wiachorka uzho wiadomy “palityk”. Chuu jaho lukhtu u minulym hodzie u Warszawie.
    Pra liudziej nikhto ni dumau i ni dumaje. Usiudy tpl’ki karysnyja intaresy. Jaskrawym prykladam tamu nizhej padany artykul, admyslowa biez pierakladu i kamientaru.

    A więc to Polacy i Czesi chcieli tarczy?
    Adam Jasser*

    Rezygnację administracji Stanów Zjednoczonych z budowy tarczy antyrakietowej w Europie Środkowej rozpatruje się, w sposób nieunikniony, w kategoriach ugięcia się USA pod presją Moskwy, rzekomo za cenę nadszarpnięcia stosunków Ameryki z jej najwierniejszymi sojusznikami w regionie. Data ogłoszenia decyzji — 70. rocznica ataku ZSRR na Polskę — jest raczej niefortunna i sprzyja dramatyczno-patetycznym komentarzom, których nawałnica potrwa pewnie jeszcze przez najbliższych kilkanaście dni.

    Nie dajmy się jednak zwariować. Nie ma wątpliwości, że stosunki Amerykanów z Polską i Czechami ucierpią dotkliwie. Oba kraje zdecydowały się na tarczę pod silną presją Waszyngtonu, świadomie godząc się na wyraźne pogorszenie stosunków z Moskwą i niektórymi partnerami europejskimi. Dlatego też następnym razem Polska i Czechy z ostrożnością podejdą do wszelkich amerykańskich ofert, a już na pewno nie ma co liczyć na ich udział w żadnej “koalicji dobrej woli”, bez względu na to, która administracja by ją organizowała.

    Tym niemniej, strata dla Europy Środkowej nie jest aż tak ogromna. Wszelkie sugestie, jakoby brak tarczy osłabiał naszą pozycję względem Moskwy, są jedynie oznaką myślenia w kategoriach zimnowojennych. Pod względem wojskowym, tarcza nigdy nie broniłaby nas przed olbrzymim arsenałem jądrowym Rosji. Dla Polski i Czech miała ona znaczenie polityczne, gdyż cementowała nasze i tak bliskie stosunki z partnerem zza Atlantyku.

    Trzeba jednak pamiętać, że tarcza nigdy nie była polskim ani czeskim projektem. Od początku do końca był to pomysł amerykański. Co więcej, w całej Europie Środkowej, w tym w Polsce i Czechach, budził on olbrzymie kontrowersje. Donald Tusk był względem tarczy nastawiony co najmniej obojętnie. Jeśli czegoś w tym momencie może żałować, to zapewne tego, że ostatecznie zgodził się na tarczę, chociaż rząd Busha już wówczas dogorywał.

    Błędne jest twierdzenie, jakoby każda poprawa stosunków między USA a Rosją była szkodliwa dla Europy Środkowej. Bo to wcale nie musi być gra o sumie zerowej. Lepsze relacje na linii Waszyngton-Moskwa mogą przełożyć się na ocieplenie stosunków między Moskwą a Warszawą i Pragą. Czy naprawdę Europa Środkowa tak ucierpi, jeśli – dzięki obecnemu zbliżeniu – Rosja i USA zawrą nowe porozumienie w sprawie redukcji arsenałów jądrowych?

    Dlatego, nawet jeśli Moskwa tryumfuje, że USA rezygnuje z budowy tarczy antyrakietowej, to zwycięstwo ma wartość wyłącznie symboliczną. Prawdziwym efektem decyzji administracji Obamy będzie to, że Polskę i Czechy jeszcze bardziej zwrócą się ku Europie, zarówno w stosunkach z Rosją, jak i we wszelkich innych sprawach międzynarodowych. Obecny polski rząd już od jakiegoś czasu szuka możliwości porozumienia się z Rosjanami. Może dzięki temu w końcu przestaniemy być traktowani jako naczelne rusofoby Europy, co dotychczas znacznie ograniczało nasz wpływ na politykę unijną.

    Jeśli zatem rezygnacja Amerykanów z projektu tarczy antyrakietowej ma wymiar symboliczny, to taki, że koncepcja “starej” i “nowej” Europy, ukuta swego czasu przez Donalda Rumsfelda, odchodzi do grobu. Oczywiście proces odchodzenia od “specjalnych stosunków” między USA, których przejawem było bezwarunkowe poparcie dla wojny w Iraku, trwa już od jakiegoś czasu. Jest to bowiem naturalną konsekwencją faktu, że “nowi Europejczycy” są coraz lepiej zintegrowani wewnątrz Unii Europejskiej. Dwadzieścia lat po upadku komunizmu nie są już krajami specjalnej troski, wymagającymi opieki USA. Tym, czego potrzebują, są normalne stosunki z Waszyngtonem, podobne do tych, jakie Amerykanie utrzymują z innymi średniej wielkości partnerami europejskimi jak Holandia czy Dania. Polacy i Czesi muszą poważnie zastanowić się nad tym, jak te nowe stosunki z USA miałyby wyglądać. Natomiast administracja Obamy powinna jako pierwsza wykonać krok w celu załagodzenia aktualnej sytuacji.

    Koniec końców, upadek koncepcji tarczy antyrakietowej sprzyja ukształtowaniu się mniej romantycznych i emocjonalnych, a bardziej pragmatycznych i naturalnych stosunków z USA. To natomiast byłoby korzystne zarówno dla Europy, jak i dla Stanów Zjednoczonych, które momentami wydawały się rozdarte między tęsknotą za silną Europą, a pokusą dzielenia i rozgrywania Europejczyków. Nie ulega wątpliwości, że dla Zachodu, w tym Polski i Czech, dużo lepsze jest to pierwsze rozwiązanie.

    * Autor jest dyrektorem programowym

  3. Дарафей кажа:

    Артыкул напэўна вельмі цікавы, толькі вось на якойсці тарабаршчыне напісаны. Калі ласка паважайце суайчынікаў сайт называецца “Беларусь-наша зямля”, а не “Польшча- наша зямля” і тут далёка не ўсе валодаюць польскай мовай.

  4. Siarhiej кажа:

    Я быў на З’езде і маю наступныя заўвагі:
    Мала гаварылі пра нацыянальныя інтарэсы, імпэрскія намеры Масквы і фальшывыя выбары, зусім не ўзгадывалі этнацыд, мафіёзную вертыкаль, беднасць, мясцовае самакіраванне. Не было прамоў лідэраў звёрнутых да ўсяго народа. Станоўчым момантам лічу, што ў палітыку ідуць маладыя, нават калі ў іх ёсць “эканамічная зацікаўленасць”. Лічу што ў апазіцыі мазгоў больш чым у вертыкальцаў.

  5. Дарафей кажа:

    Францішак, перакладзіце калі ласка, хоць скарочана аб чым там Франак наплёў.

Пакінуць каментар

  • Старонкі

  • Катэгорыі

  • Апошнія запісы

  • Архівы