Беларусь – наша зямля

Барыс Керзач, Віталь Хромаў

 

1.

У кожнага з нас былі ў жыцьці моманты, якія правакавалі рэвалюцыйныя зьмены сьветагляду. “Сьвет перакульваўся” – так іх можна падаць. Апошняе такое “перакульваньне” адбылося, калі мы прачыталі спачатку ў “Нашым слове” (у нумары за 9 студзеня 2008 г.), а затым і ў Інтэрнэце (адпаведныя сайты пададзеныя ніжэй) пра адзначэньне 90-х угодкаў БНР, якое ладзіла суполка беларусаў Вільнюса, і на якім разам з Зянонам Пазьняком прысутнічаў і выступаў… Юры Бандажэўскі (гл. фота: Пазьняк і Бандажэўскі ў Таварыстве Беларускай Культуры у Вільнюсе).

 

Назавем яшчэ некалькі сітуацый, якія мелі аналагічны эфект.

Уявіце сабе сітуацыю: студзень 2000 г., у Грозным-Джахары ідуць інтэнсіўныя крывавыя баі. Чачэнскі народ гераічна змагаецца за захаваньне сваёй свабоды, нясе вялікія страты. Абаронцы ўзброеные практычна толькі лёгкай пераноснай зброяй. Адносная колькасьць іх малая. Расейскія імперскія агрэсары выкарыстыўваюць авіяцыю, цяжкую артылерыю, танкі… дый колькасьць іх – цэлая армада. У гэтыя дні ўсе сумленныя людзі прыніклі да радыё-прымачоў. Яны ня могуць ня быць сведкамі трагічных, актуальных і адначасова гістарычных падзей, ня могуць не спачуваць чачэнскаму народу – хоць так, штодзённа слухаўчы рэпартажы. Асноўная радыёстанцыя, якая мае магчымасьць інфармаваць пра падзеі – руская служба радыё “Свобода”. І раптам, у дні самых цяжкіх, самых крывавых баёў, перадачы з Чачні-Ічкерыі спыняюцца (як быццам вайна прапала) і пачынаецца раскрутка зануднай шарманкі пра… габрэйскі халакост 60-гадовай даўніны. Гэтая падзея становіцца для радыё “Свобода” шматкроць важней актульнага “халакосту” – генацыду чачэнскага народу, які адбываецца цяпер, на вачах усяго сьвету. І аднаго з нас літаральна пераламіла. Стала абсалютна ясна: радыё “Свобода” абсалютна пляваць на любыя людскія пакуты і страты, на справядлівасьць і гуманізм, на змаганьне за каштоўнасьці прагрэсу. Там працуюць тыповыя цынікі, якія імкнуцца прапіхнуць у галовы сваіх слухачоў сьветагляд, выгадны пэўнай глабалісцкай соцыя-паразітнай сіле (мы ўжо неаднаразова пісалі – якой) пад выглядам змаганьня за праўду, справядлівасьць, прагрэс. Гэтая падзея і тое, што яна прасьвятліла, так уразіла сваёй несправядлівасьцю, цынізмам, крывадушшам, што адзін з нас з тае пары больш ні разу не ўключаў рускую службу радыё “Свобода”.

Трэба ж неяк супрацьстаяць злу, хаця б пасіўна, хаця б сваім няўдзелам…

Перайшлі на інтэрнэт. І тут у 2002 годзе раптам нарываемся на другую падзею, аналагічную па сваім сьветаперакульвальным эфекце. Сяргей Дубавец раптам вырашыў прыпісаць беларускаму народу комплекс віны за “халакост” габрэяў (матэрыял можна паглядзець тут: nashaziamlia.org/2007/03/26/595; nashaziamlia.org/2007/03/26/596). І гэта ён спрабаваў накінуць нашаму народу, які гасьцінна прыняў гнаных паўсюль габрэяў на сваёй зямлі, даў ім магчымасьць жыць і квітнець, які стагоддзямі талерантна цярпеў усе своеасаблівасьці гэтага народу, абсалютна чужароднага беларусам па культуры, рэлігіі, сьветаглядзе… Дадайце сюды, што сотні прадстаўнікоў нашага народу аб’яўленыя ў Ізраілі “праведнікамі сьвету” за тое, што ратавалі габрэяў у час Другой сусьветнай вайны, і вы атрымаецце абсалютна зразумелае спадзяваньне: ужо хто-хто, а мы – беларусы – у праве разьлічваць на элементарную ўдзячнасьць з боку габрэяў. А тут, на практыцы, высьвятляецца: фіг вам, удзячнасьці захацелі – атрымайце замест яе абвінавачваньне, накідваньне комплексу неіснуючай віны і ўсё іншае, што да гэтага прыкладаецца…

Якія мы ў рэдакцыі прынялі ў сувязі з гэтымі падзеямі захады, сказана ў адпаведным артыкуле. Галоўнае, што мы здолелі тады стрымацца ад абвінавачваньня габрэйскага народу ў подлай, злачыннай няўдзячнасьці, прааналізаваць сітуацыю і выявіць сапраўднага ініцыятара падобных акцый – глабалісцкую сіянакратыю, і яе агентаў – сіяністаў! Таму менавіта апошнія, а не габрэйскі народ, аб’яўленыя намі злачынцамі й ворагамі беларусаў.

Нарэшце, яшчэ адна аналагічная падзея – гэта калі злачынца-генацыдчык чачэнскага народу, які павінен, як мінімум, сядзець у турме пасьля суду накшталт Нюрнбегрскага ці Гаагскага, апынуўся ледзь не ў абдымках Дж.Буша малодшага (гл. тут: nashaziamlia.org/2007/03/31/608).

Паў чарговы аўтарытэт – прэзідэнт ЗША, які да таго быў нібы “за свабоду”, “за дэмакратыю”…

Дык вось, перакульваньне сьветагляду, аналагічнае ўсім пералічаным выпадкам, адбылося ў нас, калі мы ўбачылі побач Пазьняка і… Бандажэўскага.

2.

Больш дэталёвая факталогія.

На пачатак працытуем інфармацыю, пададзеную тут: www.westki.info/artykuly/zjanon-paznjak-%D1%96-yury-bandazhje%D1%9Esk%D1%96-navedal%D1%96-v%D1%96lnju :

“5 студзеня 2008 г. у Таварыстве Беларускай Культуры (ТБК) у Вільнюсе адбылася вечарына, прысвечаная 90-годдзю абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі... На вечарыне выступалі госці: Зянон Пазьняк і Юры Бандажэўскі – былы рэктар Гомельскага мэдычнага інстытута. Цягам сустрэчы развязалася гарачая дыскусія па праблемах у сёняшняй Беларусі. Прысутная на вечарыне моладзь з ЕГУ [Еўрапейскі Гуманітарны Універсітэт – прарасейская, рускамоўная вышэйшая навучальная ўстанова ў Вільнюсе для беларускай моладзі, якая фінансуецца рознымі фондамі з ЕЗ і ЗША. – Рэд.] шмат пытанняў задавала спадару Зянону. Пасля ў іх адбылася цікавая размова”.

А вось больш поўная і цікавая інфармацыя зь Вільнюса, пададзеная Алесем Адамковічам (паводле www.nn.by/index.php?c=ar&i=14177).

“5 студзеня 2008 г. у ТБК адбылася вечарына, прысьвечаная 90‑годдзю абвяшчэньня Беларускай Народнай Рэспублікі… Падзеі таго далёкага 1918 г. сталі беларусам агеньчыкам надзеі на адраджэньне, на захаваньне свае тоеснасьці, на зазначэньне сябе сьвету, тое, што беларусы не прыдатак маскоўскай імпэрыі, а нацыя… На вечарыне выступалі госьці: Зянон Пазьняк — лідэр беларускай нацыі [так у аўтара. – Рэд.], і былы рэктар Гомельскага мэдычнага ўнівэрсітэта Юры Бандажэўскі, таксама пакутнік за Беларусь [так у аўтара. – Рэд.].

Зянон Пазьняк распавёў аб тым крыжовым шляху, якім прайшла Беларусь, і паспрабаваў выявіць шматлікія прычыны, што прывялі да таго, што Бацькаўшчына зноў апынулася пад ярмом Масковіі. Улада, на яго думку, якая зьнішчае беларускасць, зачыняе беларускія школы, нішчыць беларускі нацыянальны дух, можа быць толькі акупацыйнай. Спадзявацца на тое, што Эўропа дапаможа, не мае ніякага сэнсу. У іх там свае інтарэсы. Таму адраджаць нацыю патрэбна з сябе, рабіць гэта кожны дзень. З гэтым можна пагадзіцца, бо ніхто не прымушае ў сваіх сем’ях размаўляць па‑расейску, бо, здаецца ўжо без выключэньняў, практычна ўсе, так званыя сьведамыя беларусы, беларускай мовай у сваім прыватным жыцьці не карыстаюцца [хочацца абазваць Зянона апошнімі словамі, які ня ведае сітуацыі й уявіў зь сябе невядома каго; але стрымаемся… – Рэд.]. То хто ж павінен у гэтым?

Другім выступоўцам быў прафэсар Юры Бандажэўскі, які цалкам пагадзіўся з папярэднім выступоўцам [на 99% перакананыя: гэты “сьвядомы беларус”, які “цалкам пагадзіўся з Пазьняком”, ня вымавіў ніводнага беларускага слова. – Рэд.]. Сёняшняя ўлада вырашыла цалкам зьнішчыць беларусаў. І як адзін з прыкладаў — гэта Чарнобыль. Калі ён, прафэсар, спрабаваў нешта рабіць і зазначыць грамадзкасьці аб тым, наколькі небяспечная радыяцыя, адкрыць вочы, што адбываецца ў краіне ‑ нацыя па сутнасьці вымірае, яго за гэта пасадзілі ў турму [няўжо за гэта? – Рэд.]. І чаму менавіта яго, аўтарытэтнага вучонага не толькі ў Беларусі, але ва ўсім навуковым сьвеце. Гэтым улада хацела прадэманстраваць не сваю моц, як гэта думаюць многія, а папярэдзіць іншых вольнадумцаў. Глядзіце, калі яго пасадзілі, асобу, якую ведае ўвесь сьвет, то нішто не перашкодзіць зрабіць гэтае з вамі, нікому не вядомымі шарагоўцамі. І гэтае сапраўды спрацоўвае. І людзі замаўкаюць.

Прафэсар распавёў аб шматлікіх фактах, якія сапраўды мала каму ведамы. І тое, што Чарнобыль не першым забрудзіў Беларусь. Праблема радыяцыі распачалася значна раней, у 1960‑я г.г., калі на Палесьсі праводзіліся ядзерныя эксперыменты. І пра гэта ніхто нічога не ведаў. Менавіта з таго часу рэзка пачала змяншацца нараджальнасьць і павялічвацца сьмяротнасьць. Сёньня ж праблему тых ядзерных вопытаў спіхнулі на Чарнобыль. Нацыя пачала спажываць радыяцыю на 20 год раней, чым пра гэта афіцыйна гаворыцца.

Дый сёняшняя ўлада ігнаруе нават і праблему Чарнобыля, зазначаючы, што яна не ўяўляе ніякай небясьпекі. Але гэта далёка не так. Сьмяротнасьць перавышае нараджальнасьць на 0,5 праміле. Рэзка зьмяншаецца сярэдні ўзрост працягласьці жыцьця. Калі ў Францыі ён сёньня сягае за 80 год, то ў Беларусі зьмяншаецца да 50‑ці. Улада гэта ўсё сьпісвае на алкагалізм нацыі. Вельмі простая адгаворка.

Варта адзначыць той факт, што развязалася гарачая дыскусія па праблемах у сёняшняй Беларусі. Усе разумеюць, што нацыя гіне, як духоўна, так і фізічна, апазіцыя раз’яднаная.

Была і моладзь з ЕГУ, якая шмат пытаньняў задавала спадару Зянону. Хацелася б пазайздросьціць аптымізму Зянона Пазьняка і заразіць ім іншых. Ён верыць, што Беларусь адродзіцца, ёй не суджана зьнікнуць. Тое, што было зроблена за 5 год незалежнасці, дало сваё, яго проста так не зьнішчыць. А яшчэ вельмі важнае — гэта памяць і сьвядомасць пакаленьняў. Адно пакаленьне можна абдурыць, але толькі адно, так зазначыў шаноўны прамоўца. І прыйдзе час, калі беларусы будуць узгадваць тое, што адбывалася ў часах акупацыі, як аб вялікім жаху і зьдзеку над нацыяй”.

3.

У сеціве, у т.л. у беларускамоўнай яго частцы, можна знайсьці шмат матэрыялаў, адрасаваных персанальна Юрыю Бандажэўскаму. Тут і вялікія інтэрвю зь ім (www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/rav19?OpenDocument), і апісаньне яго жыцьця на пасяленьні (gs.promedia.by/arhiv/2004/371/kray.html), й інфармацыя пра цяперашнюю працу ў замежжы (gazetaby.com/index.php?sn_nid=8464&sn_cat=36) і г.д., і да т.п. Усе яны маюць PR-раўскі станоўчы кірунак.

Беларускага чытата ўвесь час інфармуюць пра ўсе асьпекты лёсу гэтага чалавека. Таму, выказваючы сваю пазіцыю на падставе вядомых нам фактаў, мы вымушаныя будзем у значнай ступені рухацца супраць інфармацыйнага мэйн стрым (галоўнай плыні)… Што зробіш, такі ўжо, відаць, наш лёс у гэтым далёка не дасканалым сьвеце.

Але мы абіраем наш шлях! Чаму?

Па-першае, мы павінныя ісьці за нашым галоўным прынцыпам – праўда найперш за ўсё – і надалей не зьбіраемся ад яго адступаць. А, па-другое, калі б тыя факты, якімі валодаем мы, не супярэчылі пазіцыі па Бандажэўскім, якая PR-аўскі граматна раскручваецца невядомымі нам сіламі ў прасторы нібы беларускіх, нібы дэмакратычных, нібы незалежных, нібы апазіцыйных СМІ, дык у нас не было б сэнсу пакідаць у гісторыі наш артыкул.

Вядома ж нам пра сп-ра Бандажэўскага шмат – найперш з расказаў нашага рэдактара, Алеся Астроўскага, які ёсьць яго аднакурсьнікам (дый набіраючы матэрыл для сваіх кандыдацкіх дысертацый, яны працавалі ў адной навуковай лабараторыі Інстытута біяхіміі АН Беларусі), а таксама з аповедаў людзей, якія працавалі пад кіраўніцтвам Бандажэўскага як у Гародні, так і ў Гомелі.

Але галоўнае, дзеля чаго мы ўзяліся пісаць гэты артыкул – гэта ня ён, а З.Пазьняк. Бандажэўскі – фон, на якім становіцца больш выразна бачная асоба пана Зянона…

З аднаго боку – у апошняга ўжо даўно прысутнічае сталае жаданьне крыўдзіць беларускі народ, запісваць на яго рахунак неіснуючыя грахі (а ўсё з-за таго, што Пазьняк ня ведае, што такое народ), і абсалютнае нежаданьне бачыць штодзённае, самаахвярнае змаганьне сотняў лепшых беларусаў у Беларусі за будучыню свайго народу, у т.л. і за мову (пачытайце, тав. Пазьняк, хаця б некаторыя папярэднія артыкулы на нашым сайце). Замест адзначэньня ахвярнай працы гэтых па-свойму гераічных, адданых беларускай справе людзей, мы даведваемся пра ўсё новыя зьнявагі ў іх адрас , накшталт апошняй: “… ужо без выключэньняў, практычна ўсе, так званыя сьведамыя беларусы, беларускай мовай у сваім прыватным жыцьці не карыстаюцца” (гл. тое, што разьмешчана пад лічбай 2 у дадзеным артыкуле). А зь іншага боку, і цяпер гэта стала фактам, мы дажыліся да аб’яднаньня Пазьняка з Бандажэўскім – аж да адзначэньня разам зь ім, на роўных (!), 90-х угодак БНР!

Пазьняк паставіў яго побач з сабой сам! Ніхто не прымушаў. Маўляў, глядзеце: вось сапраўдны беларус, змагар за беларускі народ…

У выніку ў нас не засталося выбару: мы вымушаныя прааналізаваць гэтую дзіўную сітуацыю і распавесьці пра таго, каго З.Пазьняк абраў сабе ў напарнікі – пра тое, што ёсьць Юры Бандажэўскі на справе, якія яго сапраўдныя рысы, што яго вядзе па жыцьці й каго ён прадстаўляе.

Дазвол скарыстацца вядомай нам і пададзенай ніжэй інфармацыяй мы ад нашага рэдактара атрымалі.

 

Гэты запіс апублікаваны: Аўторак, 19 лютага, 2008 у 15:01
Катэгорыі: 1.3. Беларусь сёньня, 2.3. Такая "апазіцыя". Вы можаце сачыць за каментарамі пры дапамозе RSS 2.0 стужкі.
Вы можаце пакінуць каментар. Але пінгі забаронены.