Беларусь – наша зямля

Рэдакцыя

Падаем узор мысьленьня і, адпаведна, сьветагляду той часткі цяперашняй расейскай імперыякратыі, якая імкнецца ня толькі захаваць цэласнасьць Расеі, а і пераўтварыць яе ў “ліберальную імперыю”. Гэта – алігархі. Ніжэй пададзена інтэвю, якое Алег Дзерыпаска – узорны алігарх і асабісты сябра Ул.Пуціна – даў VIP-бюлетэню  «Время Евразии» (N 2, 2006 г.). Бюлетэнь распаўсюджваўся ў вузкім коле абраных падпісчыкаў. Інтэвю браў Мікалай Асмолаў (падаецца паводле 3rm.info/mainnews/603-intervyu-deripaski).

Спраўка.

Алег Дзерыпаска – прэзідэнт кампаніі «Рускі Алюміній» (Русал) – расейскай кампаніі, якая найбольш дынамічна разьвіваецца. Яна зьяўляецца другім па велічыні вытворцам першаснага алюмінію ў сьвеце. Кампанія рэалізуе шырокія праекты ня толькі ў Расіі, але і за яе мяжой, у прыватнасьці, у краінах Азіяцка-Ціхаакіянскага рэгіёну. Дзерыпаска ж узначальвае і сваю інвестыцыйную кампанію «Базавы элемент». Гэтая кампанія праяўляе актыўнасьць на фондавых рынках металургіі, лесаперапрацоўкі, вытворчасьці цэлюлозы і паперы, электраэнергетыкі ды ў многіх іншых галінах. Бюлетэнь «Время Евразии» падае сваім падпісантам погляд А.У.Дзерыпаскі на персьпектывы развіцьця дзяржаўнай улады і бізнэсу, у т.л. на персьпектывы бізнэсу ў азіяцкіх рэспубліках постсавецкай прасторы.

Мікалай Асмолаў: Алег Уладзіміравіч, Вы – вядомы ў сьвеце бізнэсовец, адзін са сталых расейскіх удзельнікаў рэйтынгаў «Форбс». Прадукцыя Вашых прадпрыемстваў добра зарэкамендавала сябе на заходніх рынках. У той жа час Вы – актыўны ўдзельнік ўсіх міжнародных ініцыятыў у Азіяцка-Ціхаакіянскім рэгіёне. Вы прадстаўнік Расеі ў Дзелавой кансультатыўнай Радзе форуму АТЭС. Вы – сталы ўдзельнік усіх візітаў прэзідэнта Расеі Уладзіміра Уладзіміравіча Пуціна ў рэспублікі Сярэдняй Азіі. Ня так даўно прэзідэнт Расеі прымаў Вас персанальна ў сваёй рэзідэнцыі ў Бачаравым ручаі, і Вы выклалі яму свае маштабныя планы ўдзелу ў металургічным і энергетычным бізнэсе азіяцкай часткі СНД. Чым Вы патлумачыце такую сваю цікавасьць да азіяцкіх праектаў?

Алег Дзерыпаска: Буйны бізнес, як і любы іншы, шукае свабодныя нішы для сваёй дзейнасьці. Але буйны бізнес, у адрозненьне ад дробнага і сярэдняга, сам завязаны на тэхналагічны ланцужок дзяржаўнай улады. Перш за ўсё – у фінансавай частцы, затым у частцы тэхналогіі кіраваньня грамадствам, у палітычных структурах, у паблісіці, ну, і гэтак далей. Павінны быць ўлічаны ўсе чыньнікі, пачынаючы ад настрояў грамадства, ад этапу фармаваньня ўладных груп і канчаючы фінансавымі інстытутамі. Без уліку гэтага буйны бізнэс проста ня можа рэалізаваць свае праекты.

Азіяцкі рэгіён, асабліва рэспублікі постсавецкай прасторы, цяпер знаходзяцца ў стадыі фармаваньня ўлады. І гэты працэс адбываецца пры значным уплыве нашых расейскіх палітычных ўладных структур. Як мы зараз закладзем – так і будзе потым доўгія гады.

Акрамя таго, створаныя ў савецкі час высокатэхналагічныя прадпрыемствы ў Сярэдняй Азіі цяпер часта выкарыстоўваюцца неэфектыўна, некаторыя разбураныя або зношаныя. Капіталізацыя іх нізкая, але персьпектывы інвестыцый вельмі цікавыя: кошт працоўнай сілы невысокі, недахоп кваліфікаваных кадраў лёгка папоўніць з Расеі. Праблемы энэргетыкі ў прынцыпе вырашальныя, рэсурсы ёсьць.

– Ці зьвязаны Вашы планы па інвестыцыях у сярэднеазіяцкія праекты з тым, што пачалася цікавая праца Вашых кампаній зь еўрапейскімі фінансавымі інстытутамі?

– Сапраўды, да нядаўняга часу расейскія структуры бізнэсу адчувалі вельмі моцныя праблемы ў працы на тэрыторыі Еўропы. Але нядаўна Еўрапейскі банк рэканструкцыі й развіцьця (ЕБРР) ды Міжнародная фінансавая карпарацыя пагадзіліся даць крэдыты нашым кампаніям для асваеньня Сярэдне-Ціманскага радовішча баксітаў. Цяпер працаваць будзе лягчэй.

– Як Вам удалося адказаць на пытаньне аб непразрыстасьці структуры ўласнасьці Вашых прадпрыемстваў?

– Мы далі нашым еўрапейскім партнёрам вычарпальную інфармацыю. Аказалася, што нашы бенефіцыяры, у перакрыжаванай уласнасьці якіх знаходзяцца актывы, ужо валодаюць буйнымі вытворчымі фондамі ў Еўропе. Напрыклад, адна з нашых кіпрскіх фірмаў набыла нядаўна алюмініевы завод у Чарнагорыі, вядзе работу па набыцьці баксітавага рудніка. Вось менавіта такія нашы дзеяньні й пераконваюць еўрапейскіх банкіраў ў нашых намерах канчаткова.

Акрамя таго, я планую разьмясьціць акцыі Русала на заходняй біржы, IPO намячаецца на 2006-07 гады. Гэта дазволіць прыцягнуць дадатковыя грошы заходніх інвестараў, у тым ліку для сярэднеазіяцкіх праектаў. Тэхнічныя працэдуры размяшчэньня ўжо пачатыя. З гэтай мэтай мы працягнем аптымізаваць структуру ўласнасьці нашых кампаній, кошт якіх на сёньняшні дзень ужо складае 12 млрд. долараў. У нас больш няма неабходнасьці хаваць сваіх афшорных бенефіцыяраў, бо наша сьхема аптымізацыі фінансавых крыніц ужо прызнаная.

– У Расіі больш не задаюць пытаньні па толінгавых аперацыях?

– Мы адказалі на ўсе пытаньні. Па-за межамі Расеі будзе заставацца роўна столькі нашых грошай, колькі неабходна. І гэта зусім не падарве ні інвестыцыйны, ні крэдытны рэйтынг Расеі, улічваючы спрыяльную кан‘юктуру на здабываемыя ў Расіі энэрганосьбіты.

– Вашыя фінансы будуць гуляць на тэрыторыі СНД?

– Яны ўжо там гуляюць, як Вы кажаце. Украіна, Арменія, Таджыкістан. Далей – больш.

– Рэгіён атрымлівае развіцьцё ў выніку Вашых дзеяньняў?

– Наш прыход у Сярэднюю Азію – гэта ўжо і ёсьць развіцьцё. Напрыклад, спішам міжнародныя даўгі найбяднейшаму Таджыкістану, пра гэта ўжо заявіў Уладзімір Уладзіміравіч Пуцін. Атрымаем ва ўласнасьць алюмініевы завод. Ці дрэнна? Выдатная зьдзелка.

– Якія дзеяньні павінны ажыцьцявіць улады краінаў, каб зрабіць рэгіён інвестыцыйна прывабным?

– Найперш, акрамя нас з Расеі ў бліжэйшы час у постсавецкую Сярэднюю Азію наўрад ці хто прыйдзе з буйнымі праектамі, выключаючы нафту і газ. І гэта яшчэ адзін чыньнік нашай цікавасьці да рэгіёна. Прычына, спадзяюся, ясная – нестабільнасьць дзяржаўных і палітычных структур, узніклая пасьля распаду СССР, і высокія рызыкі інвестыцый для еўрапейцаў і амерыканцаў. Праўда, асобным радком сярод патэнцыйных інвестараў стаяць Кітай й Індыя.

Цяпер, што тычыцца дзеяньняў дзяржаўных органаў, калі Вы гэта маеце на ўвазе, кажучы “улада”. Увогуле ж гэта рэчы розныя. Дзяржорганам трэба не перашкаджаць нам сфармаваць такую ўладу ў рэспубліках рэгіёну, якая будзе эфектыўна кіраваць і дзяржапаратам, і сваёй часткай бізнэсу, эканомікі. Гэта значыць – кіраваць усім грамадствам [як вам апетыты?! – Рэд.].

Пакуль дзяржорганы ў рэспубліках Сярэдняй Азіі ёсьць, а ўлады, як склалай структуры бізнэсу, эканомікі, палітычных эліт, амаль нідзе няма.

І мы гатовыя ў пунктах нашай цікавасьці гэтую ўладу фармаваць.

– Што ўваходзіць, у такім выпадку, у паняцьце «ўлада»?

– Перш за ўсё група людзей, эліта, здольная прымаць рашэньні й іх рэалізоўваць… Па-першае, гэта павінны быць эканамічна эфектыўныя рашэньні. Па-другое, гэта павінны быць рашэньні па эфектыўнаму кіраваньню палітычнымі структурамі, дзяржапаратам [бачыце, Дзерыпаска лічыць вышэйшым узроўнем палітычнай улады ўладу эканамічную, а эканамічная ўлада – гэта ён; далей вы ўбачыце разьвіцьцё такога сьветабачаньня. – Рэд.].

Разумееце, кіраўнік дзяржапарату – не абавязкова рэальны лідэр краіны. Ён можа толькі выкарыстоўваць паўнамоцтвы тых, хто мае рэальную ўладу. Ён можа быць, напрыклад, наёмным мэнэджэрам, які адказвае за каардынацыю дзеяньняў рознага бізнэсу ў рэгіёне, за паблісіці бізнэсу і дзяржавы. Назва неістотная – прэзідэнт, прэм’ер або яшчэ як-небудзь. Калі я кажу “бізнэс” – я маю на ўвазе, вядома, буйны бізнэс. Дробны і сярэдні бізнэс ўсяго толькі абслугоўвае насельніцтва й іх ўплыву на тэхналогіі ўлады не існуе, і не павінна такога ўплыву быць. Хутчэй наадварот, улада выбудоўвае дробны бізнэс так, як ёй трэба ў дадзены момант.

Мы, у Расіі, прайшлі вялікі шлях па ўсведамленьні тэхналогій фармаваньня ўлады. Мы вучыліся. Наш шлях з усіх краін СНД – самы пасьпяховы. Гэтак і павінна было быць, улічваючы рэсурсы Расіі.

– А як можа дапамагаць буйному бізнэсу міжнародная палітыка дзяржавы?

– Бізнэс зацікаўлены, напрыклад, у асваеньні новых рынкаў. Або ў зьніжэньні транзакцыйных выдаткаў. Вось Расея ўкладвае атрыманыя ад продажу нафты сродкі ў дзяржаўныя каштоўныя паперы ўраду ЗША. Такім чынам мы можам атрымліваць пад заклад гэтых папер добрыя крэдыты ў банкаўскай сістэме ЗША. Значна таньней абыходзіцца страхаваньне такіх крэдытаў, ніжэй працэнты за крэдыт. Акрамя таго, калі Расея ўжо ўклалася ў эканоміку ЗША, толькі вельмі недальнабачныя людзі ў Штатах могуць не пускаць на сваю тэрыторыю буйнога бізнэсоўца з Расеі. Мы ж можам выкінуць ім іх зялёныя паперкі, калі яны будуць моцна артачыцца. Абваліцца ўся эканоміка ЗША, і сёньня Расея ўжо можа гэта зрабіць. Так што ў бліжэйшы час Русал будзе працаваць у Амерыцы на паўнапраўных падставах, калі, вядома, які-небудзь ідыёт з ФБР зноў не пачне ў буйным рускім бізнэсе шукаць рускую мафію.

– Прэзідэнт Пуцін стала падкрэсьлівае Вашую асабістую ролю ў эканоміцы Расеі. Мяркуючы па ўсім, расейская ўладная вертыкаль для Вас – не таямніца за сям’ю пячаткамі. Скажыце, як сёньня Вы ацэньваеце дзеяздольнасьць, эфектыўнасьць і расейскай улады, і расейскага буйнога бізнэсу? І як ацэньваеце, у сувязі з гэтым, персьпектывы інтэграцыі сярэднеазіяцкіх рэспублік?

– Расейская ўлада сфармавалася канчаткова нядаўна, усяго год – два. Гэта той час, калі ў структуру ўлады перасталі пралазіць людзі неадэкватныя, якія зарабілі капіталы на «гульні ў рулетку», а не на сістэмным падыходзе. Цяпер яны ўсе выдаленыя прэч – каго ўжо няма зусім, хто сядзіць у лагерах, але большая частка пражывае рэшткі грошай за мяжой. Нехта, вядома, настальгіруе…

– Прабачце, гэта пра Беразоўскага, Хадаркоўскага, Гусінскага, Жывіла ды іншых?

– Так, пра іх і пра многіх іншых, да іх падобных.

Дык вось, менавіта цяпер расейская ўлада, г.зн. людзі, здольныя прымаць рашэньні, прымаюць іх такім чынам, каб наладжваць сістэму кіраваньня дзяржапаратам, мас-медыя, ды іншымі элементамі кіраваньня масамі. Нам зараз ніхто не перашкаджае. І добрыя мэнэджэры для гэтага знайшліся.

– А Пуцін, прабачце, ён – мэнэджар? Ці ён сам прымае рашэньні?

– Прэзідэнт Расіі – гэта свайго роду топ-мэнэджэр, які кіруе ўсёй краінай. Ён разумны, адэкватны чалавек, ніколі не перавышае межы сваіх паўнамоцтваў. Заўважылі, як запрацаваў дзяржапарат у Белым Доме, як працуе пракуратура, суды, сьпецслужбы, як працуюць расійскія тэлеканалы і газеты? Проста бліскуча! Усё дапамагае эканоміцы, бізнэсу, а не перашкаджае нам, як было яшчэ нядаўна.

Пад гэта можна даваць грошы, што мы і робім.

– «Мы» – гэта буйны бізнес?

– «Мы» – гэта РАСЕЙСКАЯ РЭАЛЬНАЯ ЎЛАДА. Буйны бізнэс – гэта частка нашай тэхналогіі [тут Дзерыпаска цалкам раскрыў сябе і тых, хто за ім стаіць! – Рэд.].

– Калі не сакрэт, хто ўваходзіць у Ваша кола?

– Які ж сакрэт? Усе тыя, хто паслядоўна аб’яднаўся вакол першага прэзідэнта Расеі Барыса Мікалаевіча Ельцына, хто ўзяў на сябе сьмеласьць прымаць цяжкія эканамічныя і сацыяльныя рашэньні. Насуперак тым спробам гуляць на папулізме таго часу, якіх было вялізная колькасьць – і ў палітыцы, і ў эканоміцы Расеі. Часьцей за ўсё былі проста няграматныя і проста дурныя крокі… [вось яна – сапраўдная “расейская дэмакратыя” – вылезла… -Рэд.]

– А імёны Вашага кола назваць можаце?

– Губернатар Чукоткі Раман Абрамовіч, я – да Вашых паслугаў, таксама. Кіраўнік МДМ-банка Андрэй Мельнічэнка. Працягваць?

– Дзякуй, зразумела. А скажыце, гэтая ўлада – дэмакратычная, як Вы ацэніце?

– Куды ужо дэмакратычней. Калі, вядома, адкінуць усялякія казкі аб дэмакратыі, нібыта нехта нешта вырашае, зайшоўшы ў кабінку для галасаваньня. На самой справе кабінкі існуюць для таго, каб насельніцтва мела магчымасьць туды заходзіць – урачыста, пад гукі музыкі. Гэта насельніцтва павінна надоўга запамінаць тое, што яны мелі дэмакратычную магчымасьць паставіць птушачку ў любым месцы, дзе захочуць. Гэта элемент стабілізацыі грамадскіх працэсаў. Цалкам зразумела, што эканоміка, буйны канкурэнтаздольны бізнес ня можа пайсьці на такую вялікую рызыку – адвольнае прызначэньне мэнэджэраў дзяржапарату, як бог на душу пакладзе. Ні ў адной заходняй краіне няма такога свавольства, а ў нас на сярэднім узроўні кіраваньня краінай ён некаторы час быў. Гэта моцна перашкаджала ўладзе і бізнэсу. Цяпер рызыка ліквідавана, ды й кадры адстаяліся.

Кадры для кіравання краінай і дзяржавай неабходна дбайна падбіраць. Дзяржмэнэджэр павінен быць, па-першае, адэкватным. Найперш у разуменьні прыярытэту бізнесу ў дзяржаве. Па-другое, ён павінен быць прафесійным. У гэтым выпадку ён мае ўсе шанцы на падтрымку ўлады, у тым ліку на годнае матэрыяльнае стымуляваньне. Але ні ў якім выпадку ён не павінен браць сам – дзе захоча і колькі захоча. На жаль, яшчэ ёсьць вобласьці Расеі, дзе гэта не да канца адрэгулявана. Горад Масква, напрыклад. Там быў вельмі добры пачатак закладзены, пры першым мэры Гаўрыле Харытонавічу Папове. Яго не зразумелі, палічылі прапагандыстам карупцыі, і чалавек сышоў. Масква дагэтуль жыве па яго задзеле, але ў дзяржапараце Масквы пануе бардак, які падтрымлiваецца гарадскімі ўладамі. З-за гэтага буйны бізнэс у Маскве немагчымы – рызыка занадта вялікая. І на чале Масквы стаяць неадэкватныя людзі. Прагныя, да таго ж.

Я распавядаю гэта для таго, каб правесьці аналогіі зь Сярэдняй Азіяй.

У Маскве мы парадак навядзем даволі хутка. Лужкоў – гэта адзін з апошніх, якія засталіся, хто наўрад ці адпавядае свайму месцу. У азіяцкіх рэспубліках СНД ўсё складаней, але і надзеяў на канструктыўнасць кіруючых лідараў значна больш.

Што тычыцца маіх стасункаў з Уладзімірам Пуціным – яны ў нас самыя блізкія, цёплыя і спагадлівыя. Вы правільна заўважылі. Уладзімір Уладзіміравіч – чалавек, які ўмее вельмі ўважліва слухаць, запамінаць, аналізаваць і ўвасабляць ідэі ў рэальныя справы. Я вельмі яго цаню, і не шкадую, што ў свой час наш выбар упаў на яго.

– Скажыце, ваш бізнэс сур’ёзна матэрыяльна стымулюе чыноўнікаў. Тым ня менш, Вы неяк пазьбягаеце абвінавачваньняў у карупцыі?

– Ня сьмейцеся. Нідзе ў сьвеце чыноўнікі, у тым ліку праваахоўных ведамстваў, суддзі, не жывуць на мізэрную зарплату зь бюджэтнай касы. Калі чалавек правільна разумее ўсё, калі ён задзейнічаны ў якой-небудзь тэхналогіі ўладных дзеяньняў – яму ўзгадняюць узровень асабістых даходаў, і жыцьцё яго і яго сям’і забясьпечваецца вельмі добра. Фільмы і блокбастары пра барацьбу з карупцыяй – гэта для шырокага ахопу насельніцтва, своеасаблівы паблісіці дзяржавы. Так і ў нас, і ў Амерыцы, і паўсюль. Да таго ж карупцыя – гэта ня той выпадак, калі буйны бізнэс плаціць зарплату і забясьпечвае асабісты даход дзяржфункцыянераў. Карупцыя – гэта калі функцыянер сам адвольна бярэ, дзе хоча і калі хоча. Я ўжо казаў [карацей, калі хабар дае асабісты сябар Пуціна – Дзерыпаска – гэта не карупцыя (па Дзерыпаску)… – Рэд.].

– Яшчэ пытаньне. Ця ня будзеце Вы займацца зьменай кіраўнікоў рэспублік Сярэдняй Азіі? Многіх зь іх папракаюць ва ўзурпацыі ўлады, у таталітарнасьці рэжымаў?

– Узурпацыя, таталітарнасьць – гэта ўсяго толькі ад нізкага прафесіяналізму кіраўнікоў каманд, адсюль і такія абвінавачваньні. Слабы паблісіці дзяржавы.

Я паўтаруся і ўдакладню для таго, каб была зразумелай тэхналогія кіраваньня грамадствам – любым грамадствам. Група людзей, якія ажыцьцяўляюць ўладу, скажам, у дзяржаве, прымае рашэньне аб форме гэтай улады. Зараз, напрыклад, гэта форма дэмакратыя, калі шырокая публіка перакананая, што імі кіруюць тыя, каго яны выбралі ў кабінках для галасаваньня. У нейкай ступені так яно і ёсьць.

Пасьля першага рашэньня носьбіты сапраўднай ўлады прымаюць рашэньне – хто будзе на чале структуры кіраваньня: адзін зь іх ці хто-небудзь наёмны. У Расеі, напрыклад, наёмны мэнэджар. Відавочна, што сам Пуцін – не бізнэсмэн.

Пасьля гэтага прынятыя рашэньні фармалізуюцца і рэалізуюцца.

Пра лідэраў сярэднеазіяцкіх рэспублік – працуем зь імі. Наўпрост на палітычны працэс у сумежных дзяржавах мы ўплываць ня будзем. Мы ўжо навучыліся у ЗША правільным паводзінам, і нават палепшылі іх тэхналогію.

Дарэчы, чамусьці памылкова лічаць, што Расея хацела навязаць Украіне Віктара Януковіча ў якасьці прэзідэнта. Мы, вядома, фінансуем яго, але зусім ня з мэтай навязваньня Украіне. Мы шукаем ў рэспубліцы адэкватных мэнэджэраў, і Януковіч – толькі адзін з магчымых кандыдатаў.

Там зусім іншая сітуацыя. Мы ўбачылі, што ў сумежнай нам тэрыторыі цалкам адсутнічаюць як людзі эфектыўнай бізнэс-эліты, так і таленавітыя кіраўнікі дзяржапарату. Там ўсіх трэба вучыць. І мы прынялі рашэньне – не кідаць жа гэты кавалак сушы. Пасьля гэтага мы пачалі экспарт у рэспубліку «агульналюдскіх каштоўнасьцяў» – «свабоды слова», «плюралізму», «свабоды грамадскіх аб’яднаньняў», ну, і гэтак далей. Тая самая амерыканская тэхналогія, палепшаная. Усе балаболкі, накшталт Савіка Шустэра, Сярожы Дарэнкі – усе цяпер там. І так будзе да таго часу, пакуль нашы інтарэсы не дасягнуць ступені эфектыўнага кіраваньня дзяржавай Украіна, а інтарэсы нашы там вельмі вялікія. Юшчанка трошкі заблукаў – ён палічыў, што краінай можна кіраваць з майдана, з дапамогай апрацаваных ліберальнымі й нацыяналістычнымі ідэямі студэнтаў. Ён памыляецца, гэта ж відавочна для прафесіянала.

Мы пакажам усім яго памылкі. Вы ўжо назіралі разгубленасьць Юшчанкі ў расейска-ўкраінскай газавай вайне. Далей – больш.

І так будзе ўсюды, дзе мы будзем бачыць неканструктыўнае стаўленьне да нашых інтарэсаў. Год – два – тры экспарту «еўрапейскіх стандартаў», «агульналюдскіх каштоўнасьцяў» – і ўлада там будзе прыведзена ў адэкватны стан. Пасьля гэтага застанецца толькі падабраць кіраўнікоў.

– А як жа ў Грузіі? Саакашвілі? Як будзе там?

– Такія людзі, з такой станоўчай энэргіяй, як Міхаіл Саакашвілі, нам бы вельмі спатрэбілася. Я гатовы быў бы забясьпечыць яго асабісты даход разы ў два-тры вышэй, чым ён атрымлівае сам з усёй Грузіі. Вельмі шкада, але ён сам хоча быць бізнэсмэнам і крыху не ўсьведамляе, што маштаб Грузіі вельмі малы. Таму наўрад ці ён пагодзіцца на супрацоўніцтва.

– А як быць з сацыяльнымі ўзрушэньнямі ў Грузіі?

– Сацыяльныя праблемы ў бізнэсе – справа звычайная. Трэба ўмець працаваць зь дзяржапаратам і палітычнымі структурамі – і ўсё можна вырашыць. У нас ёсьць вельмі добры досьвед вырашэньня такіх праблем у розных рэгіёнах, асабліва цікава атрымалася ў горадзе Ачынску.

– А што там адбылося?

– Адзін прафсаюзны лідар пайшоў супраць правілаў, і стаў нас шантажаваць – спрабаваў адняць гліназёмны камбінат, падняць працоўны рух, журналістаў, ну, і ўсё такое іншае. Цана пытаньня ад прафсаюза – каля 4 мільёнаў даляраў. Для мяне цана пытаньня – кошт камбіната. Каля 1,5 мільярда. Плаціць мы, вядома ж, ня сталі. Гэты бедалага, Смаленцаў, не ўлічыў, што Ачынск – вельмі крымінальны горад. Мы ўсяго толькі зьнялі з прафсаюзьніка ўсю абарону дзяржавы на некаторы час. І чаму ўлада павінна абараняць тых, хто супраць яе? І вось крымінал даведаўся пра 4 мільёны. Пачаліся акцыі. Збаяўся прафсаюзьнік, пачаў бегаць ад бандытаў, і актывісты яго пахаваліся. Праз нейкі час пайшоў купацца на сажалку, а сэрцайка ад стрэсу не вытрымала – патануў. Выйшла сьмешна…

Труп знайшлі. Сабраўся прафсаюзны актыў – крыкі, чаму ў трупа ўся галава і шыя ззаду нібыта суцэльнай крывападцёк, пазногці на руках сарваныя – няўжо катавалі і забілі яго. Працаваў судмедэксперт, я сам прасіў Уладзіміра Васільевіча Усьцінава, генпракурора, пракантраляваць… Вынік вельмі прафесійным атрымаўся, яго данеслі да публікі. Чалавек плыў, сажалка даволі вялікая, метраў сорак. Глыбіня метры два. Вецер дуў, хваля вялікая. Сэрца не вытрымала ў прафсаюзьніка. Ён задыхаўся, але яшчэ карабкаўся па беразе, пазногці зрываў. А калі страціў сілы – яго хваляй біла аб прыбярэжны камень, галавой і патыліцай. Адсюль гематома на трупе, а не ад бандыцкіх катаваньняў. Усялякія грамадскія дзеячы шумелі, абвінавачвалі нас, тры разы крымінальную справу ўзбуджалі – вынік той жа. Памёр ад прыступу.

Цяпер няма ў нас праблем у Ачынску. Камбінат наш. Журналісты і прафсаюзьнікі пераехалі ў іншыя гарады, зьбеглі.

Так што ня варта даводзіць справу да масавых беспарадкаў, трэба дзейнічаць з апярэджаньнем. Прафесійна працаваць трэба.

– А як Вы працуеце ў галіне «паблік рылейшынз» ад Русала?

– У нас добрая прафесійная каманда. І ня толькі ад Русала, ад Базэл таксама. Вядома, яшчэ нямала ў Расеі людзей, хто хацеў бы крыху сапсаваць нашу рэпутацыю. Зьвесьці рахункі за тое, што мы працуем больш пасьпяхова. Нядаўна, напрыклад, высьветлілі, што шэраг супрацоўнікаў сьпецслужбаў мелі фінансаваньне ад міжнародных крымінальных колаў, заказ – «адціснуць» у нас грошы. Цяпер разьбіраемся з гэтым, вылічым хутка ўсіх «пярэваратняў».

– Дарэчы, улічваючы Вашы блізкія стасункі з прэзідэнтам Расеі Уладзімірам Пуціным. Як Вы будуеце працу наогул зь сілавікамі, з выхадцамі са сьпецслужбаў?

– Звычайна. Калі кругагляд чалавека дазваляе – даем яму працу з адпаведным узроўнем кампетэнцыі. У савецкага КГБ былі выдатныя напрацоўкі па падтрыманьні палітычнай і сацыяльнай стабільнасьці.

– А Захад не спалохаецца выкарыстаньня лагераў, псіхіятрычных лякарняў, калі раптам такое будзе?

– Новыя піяр-тэхналогіі дазваляюць дзейнічаць з апярэджаньнем, пазьбягаючы непатрэбных скандалаў. Захад ужо праглынуў кітайскі Цяньаньмэнь, укладвае ў стабільную КНР немалыя сродкі. Праглыне і новы парадак у Расеі [што-што, але гэта дакладна так… – Рэд.].

– У сьпецслужбаў ня ўзьнікне жаданьне ўзяць уладу пад кантроль?

– Мы бярэм ў структуры кіраваньня толькі тых выхадцаў з сілавых структур, якія разумеюць прыярытэтнасьць фінансавых механізмаў улады. Гэта значыць – прызнаюць наша лідэрства. Калі ж былы ГБ-шнік, нават зь вялікім досьведам, ня мае кругагляду і не разумее, што ён павінен верна служыць рэальнай расейскай уладзе – шанцы яго нулявыя. А ўвогуле, людзі, якія ўмеюць выбудаваць тэхналогію нашага кантролю над грамадствам, нам вельмі патрэбныя.

– Цікава, а як Вы лічыце, якая роля апазіцыі ў структуры ўлады? Ці патрэбная яна ўвогуле?

– Патрэбна абавязкова. Інакш тэхналогія кіраваньня масамі становіцца непаўнавартаснай. У Расеі, напрыклад, нам удалося сфармаваць немаргінальныя апазіцыйныя групы, і добра імі кіраваць. Функцыянеры іх цалкам нашыя, і добра аплачваюцца намі. Існуюць і маргінальныя групы – зь імі мы таксама працуем. Далі – адабралі, і гэтак далей.

– Гэта, калі не сакрэт, Рагозін з «Родінай», і КПРФ Зюганава-Сямігіна?

– Вы самі ўсё ведаеце.

Такая тэхналогія на сёньня выкарыстоўваецца ў большасьці багатых краін Захаду. У Амерыцы, праўда, існуе дзве магутныя эліты, якія маюць нешта накшталт дамовы пра чаргаваньне ўлады, зьнешне гэта выглядае, як наяўнасьць некіруемай апазіцыі, але гэта ня так. Гэта зьява ўнікальная, і забясьпечана яна функцыяй ЗША як сусветнага эмісійнага цэнтру. Дарэчы, у гэтым схаваны пачатак канца ЗША, і мы ў працэсе «заканчэньня сусветнага гегеманізму» так ці інакш паўдзельнічаем. Без ўжываньня ўсялякіх ядзерных ракет.

– Як Вы лічыце, якая роля Грамадскай палаты, якую нядаўна стварылі па ініцыятыве прэзідэнта Пуціна? Ці сапраўды гэта дапаможа чысьціць дзяржапарат у Расеі?

– Вядома. Гэта выдатнае паблісіці дзяржавы. Праўда, там некаторы час будуць адсейвацца неадэкватныя людзі. Тыя, хто застануцца, будуць разумець – сюды ісьці можна, сюды – нельга. Вось пачысьціць генералітэт арміі – трэба. Калі ласка: адразу ўзнікае гучная справа па дзедаўшчыне. Грамадская палата тут як тут. Генералы ня здрыгануцца нават. І такім чынам далей.

– А дарэчы, як, Вы лічыце, можна ставіцца да таленавітых людзей увогуле? Як іх выкарыстоўвае Ваша сістэма ўлады?

– Вельмі проста. Адразу і назаўсёды купіць. Альбо, калі зьдзелка не адбылася – зьнішчыць [і адкуль нам вядомы такі падыход? дзе мы яго ўжо сустракалі?.. – Рэд.].

– Што, фізічна зьнішчыць?

– Ну, што Вы, гэта цяпер нямодна. Звычайная ў гэтым выпадку наша тэхналогія – зьнішчэньне маральнае [толькі што бало апавяданьне і пра фізічнае зьнішчэньне. -Рэд.]. Я ўжо распавёў Вам, для чаго выкарыстоўваюцца у нас паслухмяныя былыя спецы з КГБ ды іншых сьпецслужбаў. Маральна зьнішчаны супернік даказвае нашу сілу і нашы неабмежаваныя магчымасьці. Такой бядняга чым гучней крычыць, просіць аб дапамозе – тым лепш. Ён крычыць – а яму рукі ніхто не падае [у касмапалітызаваным грамадстве гэта менавіта так і выглядае; таму ліберасты спачатку актыўна займаюцца касмапапітызацыяй. – Рэд. ]. І становіцца ён сьмешным. Астатнія ж ськемліваюць – ці варта ісьці супраць нас, ці не. Вунь, Юшчанка паступова становіцца сьмешным. Асабліва пасьля таго, як мы дамовіліся з Юліяй Цімашэнка. Яна, дарэчы, цалкам адэкватны і прафесійны палітык, дапамагала нам на Мікалаеўскім гліназёмным камбінаце. Цяпер Юшчанка нічога не застаецца рабіць, як раз’язджаць па Еўропе і прасіць аб падтрымцы. Вынік яго намаганьняў проста сьмешны – перад намі лісьлівяць зь Еўропы, і з кожным днём усё больш. Прыйдзе час – усе цікавыя фабрыкі, увесь транспарт Украіны будзе наш. Гэта дакладна. Вось так робіцца гульня.

– Жорсткая у вас пазіцыя.

– Жорсткая гульня – цьвёрдая пазіцыя. Інакш нельга.

– Яшчэ крыху аб эканоміцы. Скажыце, рублёвая зона – гэта рэальна для СНД?

– Вядома. У даляра цяпер вялікія праблемы. Нам паніжаць яго ніяк нельга, а напаўненьня няма, ліміты эмісіі каласальна перавышаны. Еўра непаўнавартасны, бо Еўразвяз ня можа гуляць на эмісіі так, як гэта робіць ЗША са сваёй рэзервовай сістэмай. Так што ўнутры СНД нам патрэбны рубель. З адной агаворкай – у рублёвую зону будуць дапускацца тыя, хто мае канструктыўную ўладу.

– Ці можаце прывесьці прыклад такога падыходу?

– Вядома. Арменія. Там прадпрыемствы пераходзяць у нашу ўласнасьць, і добрыя гарантыі для бізнэсу. Структура ўлады добра фарміруецца па гэтай прычыне.

– Ці можна рэзюмаваць, што ў нашых азіяцкіх рэспублік добрыя шанцы на прыцягненьне расейскага бізнэсу?

– Можна.

– Дзякуй за цікавае інтэрвю. Сапраўдная эксклюзіўная інфармацыя.

– Прашу Вас – гэта ўсё менавіта для вашага VIP-бюлетэня. Ня варта трансляваць гэта ў газеты або ў Інтэрнэт. Для іх будуць дарэчнымі іншыя пытаньні і адказы.

– Абяцаем. Нашы падпісчыкі – людзі вядомыя, і ўсе занадта добра разумеюць пытаньні улады і бізнесу. Думаю, яны будуць ўдзячныя Вам за адкрытасць.

– Усяго добрага.

– – –

Пасьля гэтага інтэрвю было шмат шуму ваакол пытаньня: ці сапраўды А.Дзерыпаска яго даваў?

Так, даваў! І гэта пацьверджана зь некалькіх дакладных крыніц.

Прэс-служба БАЗЭЛ выступіла з заявай-аспрэчаньнем. Прычым, тое-сёе з заявы, нягледзячы на відавочнае падступства, зьяўляецца праўдай. А менавіта «… прэс-служба «Базавага элемента» заяўляе, што А.У.Дзерыпаска не праводзіў ніякіх інтэрвю са сродкамі масавай інфармацыі».

Сапраўды, бюлетэнь «Час Еўразіі», які выдаваўся грамадскім міжнародным фондам, не зьяўляецца сродкам масавай інфармацыі. Узначальваў рэдакцыю бюлетэня Мікалай Казыкбекавіч Асмолаў, эканаміст.

Адразу пасьля ўцечкі матэрыялаў інтэрвю ў сусветную сетку Інтэрнэт фонд быў расфармаваны, рэдакцыя бюлетэня распушчаная. Прадстаўнік рэдакцыі, які пажадаў застацца невядомым, паведаміў, што Мікалай Асмолаў пазьбягае ўсялякіх кантактаў. «Нашай віны ў гэтай публікацыі няма, проста ва Ўкраіну ішло шэсьць асобнікаў бюлетэню. Там інтэрвю і змаглі перадрукаваць. Тэкст поўны, але надрукаваны з некаторымі памылкамі, якіх няма ў арыгінале».

Гэтая ж крыніца паведаміла, што ў Асмолава ёсьць завізіраваны тэкст інтэрвю, аднак ён ня мае жаданьня надаць гэтаму галоснасьць. «Мікалай нечага вельмі моцна баіцца, і мы ня маем права патрабаваць ад яго гераізму. Хаця пасьля сустрэчы з Алегам Уладзіміравічам ён прыйшоў вельмі натхнёны. Сустрэча адбылася пасьля таго, як прэзідэнт Расеі Пуцін дамовіўся аб перадачы таджыкскага алюмініевага завода Алегу Дзерыпаску – наўзамен за сьпісаньне доўгу Таджыкістана Расіі. Мікалай распавёў, што Дзерыпаска быў у вялікім ўзбуджэньні, хваліў Уладзіміра Уладзіміравіча Пуціна за дапамогу ў вырашэньні пытаньня аб алюмініевым заводзе ў лонданскім судзе. Бізнэсмэн даў выключна важную інфармацыю – што Расея мае намер зайсьці ў Сярэднюю Азію канчаткова. Наша публікацыя мела адзіную мэту – паведаміць пра гэта падпісчыкам».

Крыніца з горыччу дадае: «… з намі абышліся несправядліва. Мікалай, вядома, дарэмна абяцаў нераспаўсюджаньня ад імя падпісчыкаў, ён проста баяўся, што Дзерыпаска не ўзгадніць тэкст інтэрвю».

Гэты запіс апублікаваны: Аўторак, 2 сакавіка, 2010 у 14:12
Катэгорыі: 1.6. Сьвет сёньня, 2.5. Прыглядаемся да Захаду, 2.5.3. Сусьветная закуліса, 3.1. Імпербюракратыя Расеі, 3.2.1. Міжнар.фінанс. алігархія, 3.4. Украіна, 3.4.5. Расея, 3.4.6. Цэнтр. і Сярэд. Азія, 4.8. Важныя сайты, 5.2. Маніпуляваньне СМІ, 5.6.3. Ідэал.фін.алігархіі. Вы можаце сачыць за каментарамі пры дапамозе RSS 2.0 стужкі.
Вы можаце пакінуць каментар. Але пінгі забаронены.