Галіна Арцёменка
Калі праўду казаць, то мой узровень ведаў і блізка не дазваляе мне стаяць з такімі людзьмі як Белы, Лыч, Янка Купала, а не тое што дыскутаваць. І тым не менш, я рызыкну выказаць сваё меркаванне. На днях, выпадкова, напаткала геніальную думку: “Няма больш моцнай улады, чым маральная (духоўная)”. Сапраўды так. Ідэя адраджэння сваёй мовы, культуры, гісторыі, сімвалаў – гэта і ёсць адраджэнне маральнай (духоўнай) улады ў нашым беларускім грамадстве.
Нацыянальная ідэя – гэта тое, што немагчыма памацаць рукамі, ці пабачыць, ці паслухаць. А вось, напрыклад, народную музыку можна пачуць, паспяваць. Вось гэтая музыка і ёсць тое нацыянальнае, што робіць нас беларусамі, а не в’етнамцамі, афрыканцамі ці кітайцамі. Усё беларускае ў сукупнасці і ёсць нацыянальнае. Нацыянальныя традыцыі, звычаі, рытуалы, абрады, адным словам, культура – і ёсць тая маральная, тая самая моцная улада, якой нам не хапае. Не адрадзіўшы яе, немагчыма пабудаваць стабільную, квітнеючую краіну. Маральная (духоўная) ўлада, пабудаваная на чужой культуры і традыцыях, рассыпаецца, як пясок. А калі ж чужая, негарманічная для дадзенага этнасу ўлада накідаецца гвалтам, яна вядзе да дэградацыі і фізічнага знікнення этнасу. Што і адбываецца ў Беларусі.
Любая імперыя распадаецца (і гэта закон грамадства) толькі таму, што розныя этнасы жывуць па розных законах маральнай улады. Няма большай лёгкасці аб’яднаць насельніцтва, як адрадзіць сваю культуру, ці, наадварот, заняволіць нейкі народ, знішчыўшы яго культуру. Бывае, гэта робяць літаральна фізічна, знішчаючы носбітаў маральнай улады (так як НКВДысты забівалі беларускую інтэлігенцыю; так як сёння яе душаць маральна і матэрыяльна).
Маральная (духоўная) ўлада мае такую сілу, якую нават цяжка адразу ўсвядоміць.
Безумоўна, што гэтая улада ўзнікла са з’яўленнем чалавека, са з’яўленнем нейкага звычая, рытуала, традыцыі, культуры.
Беларусы – гэта вельмі старажытны еўрапейскі народ, які належыць да сапраўднай арыйскай расы, і які на сёняшні дзень яшчэ захоўвае культуру і мову гэтай расы. ВКЛ было апошнім бастыёнам арыйскай расы, якая змагалася за сваё выжыванне. І нездарма навукоўцы называюць Беларусь венедцкім катлом.
Арыйская раса знішчалася семітамі (семіты не толькі габрэі, але і арабы). Па гэтай прычыне наш народ да сённяшняга дня пэўныя сілы імкнуцца падаць нейкім адсталым, недаразвітым. Наша мова паўсюль знічтажаецца, хаця этнічныя беларусы стала жывуць, заўважце, на сваіх тэрыторыях – у Расеі, Летуве, Польшчы, ва Украіне і, вядома, у Беларусі.
Дзе-небудзь ёсць свабоднае развіццё беларускай мовы? Ці нейкі асаблівы яе статус?..
Калі нехта думае, што я тут нясу напрасліну на семітаў, тады вось да вашага ведама некалькі цытатаў з Бібліі (5-ы закон Майсея, 2-і закон, 1-3, 28, 29, 32):
1. “Вось пастановы і законы, якія вы павінны імкнуцца выконваць у зямлі, якую Госпад, Бог бацькоў тваіх, дае табе ў валоданне, ва ўсе дні, якія вы будзеце жыць на той зямлі”.
2. “Знішчыце ўсе мясціны, дзе народы, якімі вы авалодаеце, служылі багам сваім, на высокіх гарах, і на пагорках, і пад усялякім галінастым дрэвам”.
3. “І разбурыце ахвярнікі іхнія, і паламайце слупы іхнія, і спаліце агнём гаі іхнія, і пабейце балваноў – багоў іхніх, і вынішчыце імя іхняе ў месцы тым”.
28. “Слухай і выконвай усе словы гэтыя, якія наказваю табе, каб добра было табе і дзецям тваім пасля цябе ў стагоддзях, калі будзеш рабіць добрае і заўгоднае прад вачамі Госпада, Бога твайго”.
29. “Калі Госпад, Бог твой, вынішчыць ад асобы тваёй народы, да каторых ты ідзеш, каб узяць іх у валоданне, і ты, узяўшы іх, паселішся ў зямлі іх”.
32 “Усё, што я наказваю вам, імкніцеся выканаць; не дадавай да таго і не змяншай ад таго”.
Гэта амаль тое ж, што казаў і Ленін, і ўся бальшавіцкая банда (а якое ж яшчэ можа быць імя ў забойцаў?): расстраляць, забіць, павесіць, выкарыстаць закладнікаў, іншыя драконаўскія метады… Вось запавет, які аказаўся жывей за ўсіх жывых.
1.
Як даўно жывуць беларусы на сваёй зямлі?
Вёска Бердыж Чачэрскага раёну. Каля гэтай вёскі археолагі знайшлі былое паселішча эпохі верхняга палеаліту. Выяўлены рэшткі 4 жытлаў і 5 гаспадарчых ям, у будаўніцтве якіх выкарыстоўвалі чарапы, буйныя плоскія і трубчатыя косткі маманта і іншых жывёл. Першае жытло размешчана ва ўсходняй частцы паселішча, уяўляла з сябе авал памерам 5,5 на 4,5 м, заглыбленае ў мацярык на 0,5-0,6 м, на вонкавым краі якога размешчаны 13 чарапоў маманта, паміж імі прасочаны рэшткі сценак. У цэнтры жытла былі рэшткі адкрытага агнішча. Другое жытло размяшчалася на паўднёва-захад ад першага, уяўляла з сябе паўавал памерам 7,5 на 4 м (абследавана паўночная частка жытла). Для пабудовы фундамента выкарыстана 10 чарапоў і больш за 40 трубчатых і плоскіх костак мамантаў. Трэцяе жытло размяшчалася на паўднёвы захад ад другога, уяўляла з сябе падоўжаны авал памерам 11,5 на 5,5 м, сцены якога ўтваралі плоскія косткі, пастаўленыя вертыкальна, і трубчастыя косткі, пакладзеныя адна на адну гарызантальна або пастаўленыя вертыкальна. Падпоркамі для іх служылі чарапы маманта. У сярэдзіне жытла было адкрытае агнішча памерам 2 на 1,6 м. Чацвёртае жытло размяшчалася на поўнач ад трэцяга авальнай формы, памерам 8 на 4,5 м, было складзена ў асноўным пастаўленымі вертыкальна плоскімі касцямі маманта, а таксама спалучэннямі трубчастых касцей з чарапамі. Гаспадарчыя ямы дыяметрам 2,4 на 3 м, глыбіной 0,6-0,8 м выкапаны ў мацярыку ніжэй дзённай старажытнай паверхні, абкладзены буйнымі касцямі мамантаў. Зверху накрыты біўнямі. На паселішчы знойдзены крамянёвыя наканечнікі дзідаў з бакавой выемкай, бакавыя, сярэдзінныя і вуглавыя разцы, нажы касцёнкаўскага тыпу, скрабкі, пласціны з прытупленым рэтушшу краем, вастрыі тыпу гравет, рэтушоры, адбойнікі, нуклеусы, прылады сякерападобных форм (культура баявых сякераў) ды інш. Знойдзены пласціны з біўня маманта з геаметрычным арнаментам касцёнкаўска-вілендорфскай культуры. Паселішча адно з самых старажытных на Беларусі, яго ўзрост – 27-25 тыс. год. Абсалютнае датаванне: першае 23.430+ 180, другое 24.000 г. таму; помнік адносіцца да касцёнкаўска-вілендорфскай культуры.
Аналагічныя паселішчы знойдзены ў Юравічах (узрост, 26.470 + 420 г), у Елісеевічах і Юдзінава (Бранская вобласць, месца пражывання этнічных беларусаў; датуецца 20-18 тысячагоддзем да н.э.). У ліку цікавых знаходак, знойдзеных там, авальныя пласціны з біўня маманта са складаным неаметрычным арнаментам, выявы рыбы; жаночая статуэтка з біўня маманта; упрыгожанні (амулеты, падвескі) з прасвідраваных для падвешвання зубоў жывёлаў, марскіх ракавін і прэснаводных малюскаў, трубчатых марскіх чарвякоў; галоўка птушкі, выразаная з рога паўночнага аленя. Вырабы з біўняў маманта ўпрыгожаныя арнаментам.
Усяго толькі па тэрыторыі Беларусі знойдзена 100 паселішчаў палеаліту і 600 неаліту. Гэтая культура носіць назоў вілендорфска-касценкаўская і датуецца 30.000 – 2.000 гг. да н.э. Вілендорфска-касценкаўская культура ахоплівае Маравію, Польшчу, даліны рэк Прыпяць, Дзясны, верхняга Дняпра, Дона.
Характэрны выгляд мастацтва, які адрознівае культуру ад іншых – постаці Венер. Найболей вядомая – Вілендорфская Венера (датаваная 30.000-27.000 гг. да н. э.) з Ніжняй Аўстрыі. Як лічаць, была статуэткай багіні Зямлі.
На малюнку 1 (разьмешчаны ніжэй) зьлева направа паказана Багіня зямлі з Леспюг, Вілендорфа, Гагарына і Касцёнак (абодва апошніх паселішча з верхняга Дону, Варонежская вобл.; дарэчы, у Касцёнках знойдзены самыя старажытныя фігуркі палеалітычнай багіні зямлі – 40 тыс. да н.э.).
Сімвалы і пісьмёны на палеалітычных скульптурах багіні.
На некаторых скульптурных выявах Багіні зямлі прысутнічаюць сімвалы, знакі і нават пісьмёны (гл. малюнак 2, ніжэй).
Зверху: павялічаны фрагмент “надпісаў”, якія прысутныя на спіне багіні.
Знізу злева: фрагмент арнаменту з грудзей багіні і яго ідэнтыфікацыя са Свастычнымі знакамі “Макош” і “Незасеянае поле”.
Справа: 1-я калонка – узбуйненыя малюнкі “літар” са спіны багіні (каля 40 тыс. да н.э.);
2-я калонка – насяканні з дакітайскай керамікі 5 – 3-го тыс. да н.э., знойдзенай на тэрыторыі сучаснага Кітая;
3-я калонка – літары фінікійскага алфавіту, 1-е тыс. да н.э.;
4-я калонка – насяканні з Жаркутана, 1-е тыс. да н.э.;
5-я калонка – літары этрускага алфавіту, 1-е тыс. да н.э.;
6-я калонка – літары ліста з Вінча, 5-е тыс. да н.э.
(а цяпер звярніце увагу на мой артыкул “На беларускай мове размаўляла ўся Еўропа”, які быў пададзены на гэтым сайце раней, і вы ўбачыце руны, падобныя на гэтыя знакі. Можна выказаць гіпотэзу, што руніцкая пісьменнасць узнікла каля 40 тыс. год таму).
Малюнак 3. На чорна-белай устаўцы пададзена фота палеалітычнай багіні з Бешанава. Для параўнання на каляровай урэзцы – элемент беларускага ручніка.
На жываце статуэткі багіні нанесены свастычны знак “Дрэва жыцця”.
Пачынаючы з 6 – 5 тыс. да н.э., мы можам прасачыць распаўсюджванне культу багіні маці-зямлі, які распасюджваўся ўслед за рухам перасяленцаў з Цэнтральнай Еўропы.
У трыпольскі час (6 – 4 тыс. да н.э., паміж Усходнім Прыкарпаццем і Сярэднім Падняпроўем, а таксама на тэрыторыі Румыніі) рэлігійнае мастацтва набыла больш выразныя формы, сумешчаныя з рэлігійным свастычным сімвалізмам. Мы бачым і “елкавы” арнамент, і ліст з пражылкамі, які сімвалізуе Дрэва жыцця, і размешчаны на жываце фігуркі знак “засеянае поле”, якія азначаюць цяжарнасць, зараджэнне новага жыцця.
Малюнак 4. Трыпольскія багіні з малюнкамі свастычных знакаў Дрэва жыцця і Засеянае поле.
На грудзях адной з трыпольскіх багінь прысутнічае змяя, апісанне якой знаходзім у Б.А.Рыбакова: “Земляробы неаліту 4 – 3-га тысячагоддзяў да н.э. выпрацавалі сваю сістэму паданняў, якая шмат у чым перадалася наступным пакаленням. Зямля, узараная і засеяная, увасаблялася ў жанчыне (або панне), “нясучай ва ўлонні сваім”. Дождж увасабляўся грудзьмі жанчыны або вужакай, што выпаўзае пад час дажджу”.
Малюнак 5. Багіні зямлі з Анатолю (каляровыя). 3 тыс. год да н.э. Гліна. Чорна-белыя – Багіні з Трыполля, Бешанава, бранзалеты з Касценак. Ва ўрэзцы – дадзены свастычныя знакі – “распазнавальнікі” – Багіні зямлі.
Чаму мы пра гэта і шмат што іншае не ведаем? Чаму нашых дзяцей не вучаць гэтаму ў школе?
Усё гэта сведчыць аб тым, што мы, беларусы, належым да вельмі цікавай культуры. Калі сёння мы гэтага не ўсведамляем, то нашы продкі гэта ведалі, бо яны былі з той расы, якая была наперадзе ўсёй планеты. Яшчэ хацелася б паказаць гісторыю нашай святой рэліквіі герба “Пагоня”.
2.
«Пагоня” да хрысціянскіх часоў і на пачатку новай эры.
Наша беларуская “Пагоня” не толькі вельмі старажытны герб, але яна яшчэ мае і боскую сутнасць.
Некаторыя кажуць, што гэта Святы Георгій ці Святы Юрай. Але гістарычныя сведкі (а гэта выявы на прадметах) кажуць, што гэта Бог Сонца, які мае назовы: РА, ТО-Р(а), Я-РА (ярыла).
Бог быў адзін – РА. Але пра яго гаварылі па-рознаму. На небе грымеў гром, бліскалі бліскавіцы і людзі казалі: ТО-РА. Гэта значыла, што па небе раз’язджае Бог РА ў сваёй калесніцы і грукоча, кідае маланкі і можа забіць. Паступова са словазлучэння ТО-РА, атрымаўся назоў ТОР (скандынаўскі назоў).
Вы скажаце, а пры чым тут беларусы? Ды ўсё вельмі проста. Князь Тур (ТОР) прыбыў на Палессе з Скандынавіі і пабудаваў г. Тураў (Тораў) і стварыў Тураўскае княства (гэта было княства Бога ТО-Ра). Назоў Ярыла атрымаўся яшчэ прасцей: людзі, веруючыя ў Бога Ра, называлі сябе ярые ці арыі.
Не выклікае сумневу, што назоў МА-РА таксама стварыўся ад імя Бога РА. Напрыклад, калі сонца не было, людзі казалі МА (няма) РА. А калі сонца не было? Калі чалавек паміраў (МАРА стала МОРам), калі чалавек упустую марыў.
ЧА-РА таксама мае тое ж паходжанне: ЧА (ша – маўчыце, цішэй) РА – звычайна так кажуць, каб нехта не пачуў, калі займаюцца недазволеным. Чараўніцтва – гэта заўсёды не дазвалялася Богам, таму і казалі ЧА(ша)РА.
Цікавы назоў БО-РА. Людзі не рабіце нічога дрэннага, БО РА пакарае. Адсюль і выказванне Барані – БОГ.
Яшчэ ёсць такое слова ЧУР (не чапай мяне). Ёсць абрадавая гульня ў ЧУРА. Гэта старажытныя нашы продкі гулялі з Богам РА (магчыма, з сонечнымі зайчыкамі, і калі людзі траплялі імі ў вочы адзін аднаму, казалі ЧУ).
Таксама стварыўся і назоў Пярун. Калі грымеў гром, людзі казалі: “ПЯ-РА”. Склад Пя сустракаецца ў назове ракі Пры-пя-ць ці ў слове “пярыць”. Гэта азначае, што з вялікай сілай напірае Бог РА.
Таксама можна растлумачыць стварэнне словаў ДАР (да Ра нясу што-небудзь ў ахвяру), ВАР (ва-ва ад Ра (сонца), калі чалавек абпячэ скуру), КА-РА (Ра карае свавольніка), ГО-РА (сонца хавалася вечарам за гарызонт, за гару, і людзі крычалі го-го-го РА).
Цікавае паходжанне слова РАСА́. Напрыклад, вядома цудадзейная сіла юр’яўскай і купальскай расы. Абодва святы святкуюцца ў гонар Бога Ярылы (Бога РА). І гэтую цудадзейную расу́ дае Бог РА. І тых, хто ўшаноўваў Бога РА, таксама называлі Божая РА́СА з націскам на першы слог, адкуль і пайшоў назоў арыйская раса.
Вы мне цяпер скажаце: “Напляла неведама што – “Пагоня”, Бог Ра, арыі, арыйская раса”. Я і сама не думала, што атрымаецца такі ланцужок, але ён узяў і неяк атрымаўся. Каб не ламаць галаву, я хачу вас запрасіць ў вандроўку.
Давайце паглядзім на цікавыя рэчы і надпісы.
Вось залатыя брактэаты з Скандынавіі без надпісаў (мал. 6 і 7). На іх мы бачым галаву чалавека (ці бога) і каня. Яны ў нечым падобныя на нашу “Пагоню”, бо на ёй таксама вершнік на кані.
А вось яшчэ такія ж брактэаты (мал. 8, 9, 10), на якіх напісана рунамі: “БО-ХЪ-ЧЭ”, “МЪ-ЛЪ-ТЪ-І-ХЪ”, што азначае “Божа і маліцеся”. На адным з брактэатаў (мал. 8 ) салярны (сонечны) знак – свастыка (арыйскі знак).
Вось яшчэ адзін брактэат са Швецыі (мал. 11), на якім рунамі напісана : «{ТЪ-О} ЧЪ-РЪ-О-БО(Г) МЕ-ЧЪ-І-{Т-А}-ЧІ-А-ТЪ-І ЛЪ-ЧІ {ВЪ-НЪ}-ЧІ БО(Г)-ЧІ БЪ-І-РА-ЧЪ ЗЪ-А-ВЪ-Я-ЧІ ЛЪ-ТЪ-ЧІ». Сп. Сокал-Кутылоўскі тлумачыць гэты запіс рускай мовай так: «ТО ЧАРОБОГ МЕЧУЩИЙ ЛУЧИ В НОЧИ, БОЖИЙ ГЛАШАТАЙ, ЗОВУЩИЙ ЛУЧШИХ». На брактэаце мы бачым такі ж малюнак, але без свастыкі (без салярнага сонечнага знака). ЧАРА-БОГ (Бог чарадзей) забірае і заве да сябе лепшых. ЧАРАБОГ (мабыць, смерць) таксама на кані.
Вось фота залатога брактэата з Вадстэна з тым жа канём і той жа галавой (мал. 12). Тут напісана так: «РЪ-ЗЪ-ВЪ Я ЧЪ-РЪ-БЪ-(Г) {ВЪ-НЪ}-ЧІ РЪ-Бо-ТА-ХЪ РЪ-Бо-ТЪ ВЪ-О-Пе-МЪ Я ТЪ-Ва-Ре-ЦЪ Ча-Ра-Ва-НЪ-{НЪ-І }». Што на беларускай мове гучыць так: “РАЗВЕ Я ЧАРАБОГ, В НОЧЫ РАБОТАЮ РАБОТУ, ВАПІЮ: Я ТВАРЭЦ ЧАРАДЗЕЙСТВА”.
Усе гэтыя брактэаты нележаць да першай паловы першага тысячагоддзя.
На залатым брактэаце, знойдзеным на выспе Готланд (мал. 8 ), дзе па апошніх дадзеных жылі беларусы, руніцкі надпіс. Ён паведамляе, што на брактэаце намалявана аблічча Бога. Надпіс чытаецца справа налева: “Бо-Хъ-Чэ“, гэта значыць “Божа”. Аблічча Бога намалявана на міфічным (агністым) кані, прычым, на брактэаце прысутнічаюць сонечны (свастыка) і месяцовы (паўмесяц над галавой каня) знакі.
Брактэат (відаць, срэбны) з даўжэйшым руніцкім надпісам (мал. 13), падзеленым на дзве часткі. Кірунак чытання – злева направа. Першая частка супадае з надпісам на першым брактеате: “Божа”. Другая частка чытаецца: “За-Чи-{Тъ-І}“, гэта значыць: “абарані”. Апошні знак – гэта лігатура, якая складаецца з двух рун, “Тъ” і “І”. Увесь тэкст зразумелы: “Божа, абарані“, гэта значыць, брактэат з’яўляўся засцярогам.
Брактэат з малюнкам і надпісам, утрымоўваючым імя Сонечнага бога Ра (мал. 14). Тэкст чытаецца злева направа, па гадзіннікавай стрэлцы наступным чынам: “РА {Ва-Нъ} Ве-Чи Се“, што можна перавесці, як: “Ра ён вечны ёсць”. Пры гэтым на брактэаце прысутнічае начны знак (Месяц), а камбінаваная свастыка створана рунамі “Ра” і “Ка”. Відаць, за Сонцам замацавалася адзінае імя – Ра, а прыкмета, узыходзячае яно або заходзячае, захавалася толькі ў тым, якімі рунамі яно створана – “Ра” або “Ка”. Гэта значыць, у кірунку залому або выгібу прамянёў (левабаковая або правабаковая свастыка).
Яшчэ адзін брактэат са Скандынавіі з абліччам Бога Сонца Ра і з руніцкім надпісам (мал. 15). Тэкст на гэтым “сонечным” брактэаце чытаецца справа налева: “Ра На-Ве-Чи Се” (Ра навекі ёсць). Аблічча бога на кані рухаецца па гадзіннікавай стрэлцы, як і патрэбна Сонцу. Свастыка на гэтым брактэаце такая ж камбінаваная, як і на папярэднім, але ў адрозненні ад папярэдніх брактэатаў, сама свастыка замяшчае руну “Ра”, што адлюстравана тут сувяззю элемента свастыкі з самім надпісам пасродкам верхняй абмежавальнай лініі надпісу.
Яшчэ брактэат з абліччамі бога Сонца Ра і аналагічным надпісам (мал. 16). Тэкст чытаецца справа налева: “Ра На-Ве-Чи Се“, прычым, руну “Ра” тут уяўляе камбінаваная свастыка, размешчаная перад тэкстам.
Яшчэ адна выява Бога з старажытнай міфалогіі (мал. 17). Верхні і ніжні тэксты чытаюцца злева направа: “НІ-БА БО-РА БО-ГЪ-ХЪ-ЧЭ”. “НІ-БО Я ДЫ-ЛЪ”(як нагадвае беларускую мову), гэта значыць: “Небу і Сіверу Бог. Неба Я даў”. (Недакладны пераклад – НЕБА БОРА ХОЧА, НЕБА Я ДАЛ). Дакладна беларуская мова. На гэтым брактэаце прысутнічае месяц – знак ночы, а салярныя знакі адсутнічаюць, таму гэты бог, відавочна, належыць да цёмных (зімовых, халодных) сілаў і з’яваў прыроды.
Вось яшчэ выявы Богаў (мал. 18-20). Звярніце увагу на месцы знаходак.
Брактэат з Нарвегіі (мал. 18) з тэкстам: “Кліча Мара ў ночы канёў Перуновых, кідаецца ў аблоках, чтэшы (выявіўшы) мяне, крычыць: “Пора!””;
Залаты брактэат з Вадстэны (мал.19) з тэкстам: “Хуткі Чаробог у ночы робіць справу – кліча паміраць. Кос чаруе другога”;
Брактэат з Швецыі (мал. 20) з тэкстам: “То Чаробог, мечушчы гэтыя прамяні ў ночы, божы вяшчальнік, завушчы лепшых”.
Вось і атрымліваецца, што ў асноўным меў рацыю А.Ф. Вельтман, выказаўшы у сваіх гістарычных кнігах-даследаваннях гісторыю старажытнай, дахрысціянскай Русі, што старажытная Вялікая Русь займала ўсю Скандынавію, усе выспы Балтыйскага мора, паўвостраў Сербскі і Вендскую зямлю паміж Эльбай і Віслай. Тады ж была вядомая і Русь Холмоградская – у наступстве Белая; і Русь Кыянская або Кіеўская, якая распаўсюджвалася на ўсю Валынь да Дона і далей. Аб якой сёньняшняй “Русі” можа ісці размова, калі гэта была за тысячу гадоў да стварэння Кіеўскай Русі. Але тое, што на гэтых тэрыторыях жыў моцны адзіны этнас, не выклікае сумневу. Гэты народ меў адну мову, чамусьці вельмі падобную на беларускую мову, адну выяву Бога на кані, чамусьці таксама вельмі падобную на нашу “Пагоню”, і фактычна адну пераважную генетычную складовую Rа, якую чамусьці назвалі арыйскай. Ды яшчэ на гэтых брактэатах чамусьці прысутнічае выява свастыкі (сонечны салярны знак).
Я не ведаю, як вас, але мяне гэтыя факты ўражваюць.
А вось яшчэ група найцікавых фактаў.
Македонскае царства. Срэбная тэтрадрахма Піліпа II Македонскага (бацькі Аляксандра), 359-336 гг да н.э. (мал. 21).
Залаты статэр Піліпа II Македонскага (бацькі Аляксандра), 359-336 гг да н.э. (мал. 22).
Сіракузы. Агафокл, 317-289 гг да н.э. Тэтрадрахма (мал. 23).
Тэтрадрахма. Аёліс, 165 г да н.э. (мал. 24).
Грэка-Бактрыйскае царства.Тэтрадрахма (мал. 25). Цар Эўкратыд I (171-145 гг да н.э) Пярэдні бок-Эўкратыд I, адваротны бок- двайняты Кастар і Палукс на канях з дзідамі,на паляванні.
Рымская Рэспубліка. Дзенарый, 126 гг да н.э. (мал. 26).
Рымская Рэспубліка. Дзенарый. Кальпурній Пізон, 67 г да н.э. (мал. 27).
Кушанскае царства. Герай (Герайос). Тэтрадрахма, 1-45 гг. н.э. (мал. 28).
Першы уладар Кушан Герэй, 1-30 гг. н.э. (мал. 29).
Бронзавая капейка Вімы Такто. Перыяд кіравання 80-90 гг. (мал. 30).
Гупты. Кумарагупта I, 414-455 гг. (мал. 31).
Харэзмскае царства. Цар Артаў, 1-2-е стагоддзе нашай эры (мал. 32).
Выява гэтых малюнкаў паказвае, што выява “Пагоні” існавала ўжо за 4 стагоддзі да новай эры. Разам з войскамі Аляксандра Македонскага прыйшла ў Грэка-Бактрыйскае царства, затым ў Кушанскае, а далей ў Харэзмскае. У Скандынавіі і Рыме яна з’явілася напачатку новай эры.
Цяпер тое, аб чым я пісала ў артыкуле “На беларускай мове размаўляла ўся Еўропа”, пацвярджае наша “Пагоня”. Беларуская “Пагоня” – найстаражытнейшая выява і яна была распаўсюджана там жа, дзе і старажытная беларуская мова.
Думаю, што выявы “Пагоні” можна знайсці і больш ранейшыя.
Гледзячы з якіх матэрыялаў зроблены вышэй пададзеныя рэчы, можна гаварыць аб добра развітай цывілізацыі (золата, срэбра). Аднак вера ў Бога Ра (сонца) ўзнікла нашмат раней за гэтыя рэчы.
У нашай беларускай культуры спачатку была культура з верай ў Бога ЯРЫЛУ, ПЯРУНА (Бога РА – Бога Сонца), а потым хрысціянская – з верай ў Ісуса Хрыста, якая так і не змагла цалкам замяніць першую культуру аж да сёняшніх днёў.
Ад рэдакцыі:
Шмат матэрыяла па дадзенай і блізкіх тэмах знаходзіцца на сайце аўтара і яе сяброў: bel-diaspora-de.livejournal.com.
Огромное вам пасибо!