Рэдакцыя.
У Польшчы толькі што закончылася выбарчая кампанія ў Сейм і Сенат (гэта адпаведна ніжняя і верхняя палаты польскага парламенту). Як і чакалася пасьля прэзідэнцкіх выбараў, на якіх у траўні г.г. перамог прадстаўнік права-кансерватыўнай партыі “Права і справядлівасьць” Анджэй Дуда (https://nashaziamlia.org/2015/05/25/7547/), гэтая партыя павінна была перамагчы і ў даным выпадку. Паколькі Польшча зьяўляецца парламанцка-прэзідэнцкай рэспублікай, выбары ў Сейм і Сенат мелі ня меншае значэньне, чым прэзідэнцкія. Падаем ніжэй зьвесткі з розных інфармацыйных крыніц, сабраныя нашай рэдакцыяй, датычныя апошняй выбарчай кампаніі. Спачатку падаем вынікі выбараў ды заўвагі да іх, а затым наш каментар па тых тэмах, якія, нягледзячы на іх важнасьць, усе сучасныя раскручаныя СМІ, тым ня менш, абыходзяць.
1.
Такім чынам, па афіцыйных выніках праведзеных у Польшчы 25 кастрычніка чарговых парламенцкіх выбараў, у Сейм рэспублікі праходзіць 5 палітычных партый.
Пры яўцы ў 51% большасьць галасоў атрымала права-кансерватыўная партыя Яраслава Качыньскага “Права і справядлівасьць” (ПіС; гл. фота ўверсе: кіраўнік ПіСу Яраслаў Качыньскі й лідар партыйнага сьпісу партыі Бэата Шыдла радуюцца перамозе).
Пра гэта паведаміла Дзяржаўная выбарчая камісія (http://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/2380597; http://afn.by/news/i/212327).
ПіС заваявала 37,6% галасоў выбаршчыкаў. На другім месцы апынулася “Грамадзянская платформа” (ГП), якая кіравала ў Польшчы апошнія 8 гадоў, з вынікам 24,1%. Таксама ў Сейм праходзяць партыі рок-музыкі Паўла Кукіза “Кукіз-15” (8,8%), эканаміста Рышарда Петру “Навачэсная” (7,6%) і Польская сялянская партыя віцэ-прэм’ера Януша Пехачыньскага, якая да выбараў уваходзіла ў дзеючую кіруючую кааліцыю з ГП (5,1%).
Больш дакладна (http://www.unian.net/world/1165039-v-polshe-obnarodovali-ofitsialnyie-rezultatyi-vyiborov-pis-smojet-samostoyatelno-sformirovat-pravitelstvo.html):
«Права і справядлівасьць» – 37,58% галасоў выбарцаў (гэта дае ёй права мець 230 дэпутатаў у Сейме з 460),
«Грамадзянская платформа» – 24,09% (137 дэпутатаў),
«Разам» – 3,62%,
«Корвін» – 4,76%,
Польская сялянская партыя – 5,13% (17 дэпутатаў),
«Аб’яднаныя левыя» – 7,55%, (0 дэпутатаў; для блока партый трэба было набраць 8%, каб трапіць у парламент)
«Кукіз’15» – 8,81% (43 дэпутата),
«Сучасная» – 7,6% (32 дэпутата).
Калі параўнаць гэтыя вынікі з вынікамі праведзенага за некалькі дзён да выбараў сацыялагічнага апытаньня, дзе ў Сейм павінны былі прайсьці 8 палітычных партый (гл. сьхему вышэй), становіцца бачным, што тры палітычныя сілы сталі лузерамі ў гэтай кампаніі (яны закрэсьлены). Затое ПіС будзе мець абсалютную большасьць галасоў у парламанце Польшчы і зможа самастойна сфармаваць новы ўрад.
Акрамя таго, ПіС атрымае большасьць месцаў таксама і ў Сенаце – па папярэдніх даных, прадстаўнікі гэтай партыі зоймуць там 63 са 100 крэслаў.
Такім чынам, сёньня ў Польшчы ўпершыню за апошнія чвэрць стагоддзя (!) ўся (!!!) палітычная ўлада – прэзідэнт, Сейм, Сенат – апынаецца ў руках адной партыі “Права і справядлівасьць”. Акрамя таго, упершыню з 1898 г. у польскім парламенце ня будзе ніякай левай партыі (http://www.newsru.co.il/world/27oct2015/pol_603.html).
2.
Журналіст «Нашай Нівы» Сяргей Гезгала дадаткова інфармуе (http://nn.by/?c=ar&i=158750), што перамога ПіСу азначае, што цяпер будзе праводзіцца больш кансерватыўная палітыка ў сацыяльных пытаньнях, яшчэ большы акцэнт будзе скіраваны на адстойваньне нацыянальных інтарэсаў і барацьбу з карупцыяй, на падтрымку незалежнасьці Беларусі й Украіны; у сваю чаргу “польскія нацыяналісты” (напрыклад, той жа Кукіз, Корвін-Міке, а таксама частка Аб’яднаных левых, зьвязаных з Масквой) да беларусаў і ўкраінцаў ставяцца непрыхільна, са стратай Вільні, Гродна, Львова не зьмірыліся.
Яраслаў Качыньскі не зьбіраецца быць прэм’ерам, на гэтую пасаду ён вылучыў сваю намесьніцу па партыі Беату Шыдла.
Да гэтых зьвестак радыё “Свабода” дадае (http://www.svaboda.org/content/article/27325701.html), што ПіС зьяўляецца “найбольш пасьлядоўнай партыяй у справах зьнешняй палітыкі. У часы, калі ПіС з 2005 па 2007 год кіраваў Польшчай, паўсталі такія важныя для Беларусі праекты, як Белсат, праграма імя Кастуся Каліноўскага для выключаных з ВНУ беларускіх студэнтаў, была адноўлена праца рэдакцыі беларускага радыё “Рацыя” ў Беластоку, ініцыявана праграма падтрымкі рэпрэсаваных беларускіх палітвязьняў, грамадскіх дзеячаў і прадстаўнікоў апазіцыі”. У час жа кіраваньня Грамадзянскай платформы аб’ём падтрымкі вышэйназваных праектаў быў зьменшаны. Палітыка ГП была хутчэй рэакцыйнай, а не пасьлядоўнай ды маральнай: «Варта прыгадаць сьвежую гісторыю з рэкамендаваньнем былога супрацоўніка сьпецслужб камуністычнай Польшчы на новага амбасадара ў сёньняшнюю Беларусь, а таксама візіт міністра Сікорскага да Лукашэнкі непасрэдна перад падзеямі 19 сьнежня 2010 г.».
Зьвернем таксама ўвагу на тое, што ўльтраправая партыя КОРВіН («KORWiN») дэпутата Еўрапарламенту і «сябры Пуціна» скандальнага Януша Корвіна-Міке таксама ня трапіла ў Сейм. Партыя выступае за сяброўства з… Расеяй і Кітаем, а не з краінамі Еўразьвязу.
Сярод заўваг падаем таксама фрагмент матэрыяла “Дойча Вэле”, які асьвятляе пытаньне, чаму лібералы з “Грамадзянскай платформы” праігралі (узята адсюль: http://www.dw.com/ru/%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5-%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%8B-%D0%B2-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B5-%D0%B3%D1%80%D1%8F%D0%B4%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82-%D0%B2%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE/a-18801629).
“Грамадзянская платформа – партыя нядаўняга прэм’ера Польшчы Дональда Туска (гл. фота) – была адной зь вядучых партый у краіне з 1989 года. На гэты раз многія палякі стаміліся ад мераў жорсткай эканоміі ГП і лічаць, што правячая эліта на чале з ГП кінула іх на волю лёсу.
Калі выехаць за межы Варшавы ды Кракава, якія перажываюць бум, то карціна будзе несуцяшальнай: высокае беспрацоўе, нізкія заробкі, расьце сацыяльная няроўнасьць. Прыняты закон аб падвышэньні пенсійнага ўзросту да 67 гадоў прымушае яшчэ даўжэй працаваць пакаленьне людзей, якія перажылі цяжкія часы пераходу да рынкавай эканомікі ў 1990-я гады. І многія палякі па горла сытыя такімі рашэньнямі ўладаў.
Праз 25 гадоў пасьля завяршэньня эпохі камунізму палякі сутыкаюцца зь дзіўным феноменам: у той час як Берлін і Брусель хваляць эканамічныя паказчыкі Варшавы, шэраговыя грамадзяне ня бачаць асаблівых зьменаў. Нават добра адукаваная моладзь працягвае зьязджаць з краіны ў пошуках лепшай долі. Нярэдка яе тлумачэньні гучаць так: “Без сувязяў на радзіме працу не атрымаць”.
Цяперашні ўрад дазволіў заключаць пагадненьні аб працаўладкаваньні, якія ў народзе называюць “сьмецевымі”. Тры мільёны палякаў працуюць сёньня па часовых кантрактах, без страхоўкі й гарантыі выплат у выпадку аднабаковага скасаваньня дамовы, без адпачынку і права на ўступленьне ў прафсаюз. Іх даходы – адны з самых нізкіх у Еўропе. Звыш 80% палякаў зарабляюць менш 845 еўра, а сярэдняя пенсія складае 457 еўра”.
(канец цытаты)
У сваю чаргу ўкраінскі партал 24tv інфармуе пра зьмены ў палітыцы Польшчы, якія цяпер варта чакаць (http://24tv.ua/news/showNews.do?chto_vybory_v_polshe_izmenjat_v_ukraine&objectId=624559&tag=ukraina&lang=ru).
“На мове палітолагаў ПіСаўцы – гэта ідэалагічныя прыхільнікі традыцыйных каштоўнасьцяў і парадкаў, сацыяльных ці рэлігійных дактрын. За галоўную каштоўнасьць прымаюць захаваньне традыцый грамадства. У выпадку з партыяй Качыньскага гэта азначае, што яна выступае за ўзмацненьне жорсткасьці палітыкі Захаду ў дачыненьні да Расеі (асабліва пасьля анэксіі Масквой Крыму). Таксама партыя негатыўна ставіцца да ідэі далучэньня Польшчы да зоны еўра, абяцае павялічыць датацыі малазабясьпечаным грамадзянам, скараціць пенсійны ўзрост і дамагчыся паляпшэньня ва ўсіх сьферах чалавечага жыцьця.
“Права і справядлівасьць” дастаткова актыўна падтрымлівае Кіеў у канфлікце з Масквой і выступае за прадастаўленьне Ўкраіне ўсялякай падтрымкі (больш ахвотна – эксьпертнай) у правядзеньні рэформаў і дэманструе цікавасьць у стабілізацыі ўнутрыўкраінскай сітуацыі. Польшча і ў далейшым будзе падтрымліваць Украіну. Але ёсьць шэраг нюансаў. Па-першае, на парадак дня ўкраінска-польскіх дачыненьняў вернецца пытаньне УПА – пытаньне Валынскай трагедыі 1943 г. зьяўляецца вельмі адчувальным для палякаў. Трэба прызнаць, што гэтая праблема ў адносінах паміж краінамі існуе і яе давядзецца вырашаць. Па-другое, новая польская ўлада будзе садзейнічаць узмацненьню кантактаў Украіны і НАТА, паколькі яе прадстаўнікі лічаць ўзмацненьне Альянсу адзіна магчымым спосабам стрыманьня Расеі. Па-трэцяе, на ўкраінскую ўладу ўзмоцніцца ціск адносна рэалізацыі рэформаў, паколькі ўжо неаднаразова дэкларавалася, што посьпех у гэтым кірунку зьяўляецца галоўнай умовай далейшай падтрымкі.
Цяпер прэзідэнт краіны і партыя-пераможца (да якой належыць і кіраўнік дзяржавы) маюць усе магчымасьці для рэалізацыі сваіх перадвыбарных абяцаньняў – узмацненьне курсу на ўмацаваньне НАТА, жорсткае ўзмацненьне антырасейскай палітыкі й абмежаваньне допуску мігрантаў у краіну”.
(канец цытаты)
У заключэньні часткі, прысьвечанай каментарам і прагнозам, падаем артыкул кіраўніка польскай рэдакцыі ліберальнай “Дойча вэле” Барташа Дудэка (гл. фота), які завецца “Набліжаецца сустрэчны вецер з Польшчы”, у якім аўтар ня толькі паўтарае ўжо вядомае пра прычыны правалу ГП, а і выдае істотныя прагнозы (http://www.dw.com/ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D0%B3%D1%80%D1%8F%D0%B4%D0%B5%D1%82-%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B5%D1%80-%D0%B8%D0%B7-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B8/a-18805615).
“Адбылася абсалютная перамога нацыянал-кансерватыўнай партыі “Права і справядлівасьць” (ПіС) і персанальна Бэаты Шыдла, якая ўзначальвае яе партыйны сьпіс на выбарах. Прэм’ер-міністар Ева Копач і яе ліберальная “Грамадзянская платформа” (ГП), якая кіравала Польшчай апошнія 8 гадоў, вымушаны здавольвацца другім месцам. І можа атрымацца так, што ў Польшчы ўпершыню пасьля паўторнага здабыцьця ёю незалежнасьці 25 гадоў таму пэўная партыя будзе кіраваць уадзіночку. Пры гэтым выбаршчыкі выказалі недавер ураду, які ўпэўнена правёў Польшчу праз фінансавы крызіс і змог прадэманстраваць салідны эканамічны рост. Прычыны на тое самыя разнастайныя.
Большасьць жыхароў невялікіх правінцыйных гарадоў і вёсак атрымалі мала выгады ад выдатных эканамічных паказчыкаў. Да таго ж пасьля сыходу заснавальніка ГП і шматгадовага прэм’ер-міністра Дональда Туска ў кіраўніцтва ЕЗ гэтая партыя пазбавілася свайго мацнейшага байца і дасьведчанага палітыка.
Акрамя натуральнага ізносу кіруючай кааліцыі на вынікі выбараў аказаў уплыў і леташні скандал з праслушкай у элітных варшаўскіх рэстаранах, які прадэманстраваў пыху і вульгарную мову палітыкаў ГП. Руплівая, але ў цэлым хутчэй бляклая пераемніца Туска ў ролі прэм’ер-міністра, Ева Копач мала што магла супрацьпаставіць тэндэнцыі, якая азначылася пасьля скандалу з праслушкай. Затое дасягнуць посьпеху з дапамогай пісьме́нных кадравых рашэньняў, добрай перадвыбарнай кампаніі й дарагіх сацыяльных абяцаньняў здолеў майстар палітычнага лавіраваньня Яраслаў Качыньскі.
Як і на летніх прэзідэнцкіх выбарах, нечакана выйграных малавядомым дагэтуль кандыдатам ад ПіСу Анджэем Дудай, Качыньскі і ў гэты раз скарыстаўся кадрамі з другіх партыйных шэрагаў. Па праверанай сьхеме Качыньскі зрабіў стаўку на новы твар: партсьпіс ПіСу на выбарах ўзначаліла энергічная і блізкая народу Бэата Шыдла. Дэманстратыўная блізкасьць да ўплывовай каталіцкай царквы і патрыятычная рыторыка прынесьлі Качыньскаму і Шыдла падтрымку біскупаў, а тым самым і мільёнаў кансерватыўных каталікоў.
І, у адрозненьне ад большасьці заходніх краін, польская моладзь адчувае значна большую сімпатыю да кансерватараў. Ва ўзроставай групе ад 18 да 29 гадоў мала хто аддае перавагу левым партыям; ПіС тут адназначна займае першае месца, а ліберальная ГП – толькі чацвёртае.
Калі ПіС на самай справе будзе кіраваць краінай уадзіночку, ды яшчэ і з нацыянал-кансерватыўным прэзідэнтам, гэта можа мець далёка ідучыя наступствы для Еўропы. Яраслаў Качыньскі не хавае свайго захапленьня вугорскім прэзідэнтам Віктарам Орбанам, які робіцца ўсё большым аўтакратам. Варшава, як і Будапешт, будзе прытрымлівацца жорсткага курсу ў міграцыйным крызісе. Саюзьніка ў еўраськептыку Качыньскім можа знайсьці і брытанскі прэм’ер Дэвід Кэмеран…
Урад Шыдла з Качыньскім за яе сьпіной будзе жорстка адстойваць польскія інтарэсы на міжнароднай арэне. Кампрамісы, напрыклад, у энергетычнай палітыцы, стануць менш верагоднымі. І калі ПіС на самай справе рэалізуе свае дарагія сацыяльныя абяцаньні, Польшча рызыкуе пайсьці па шляху, які ў доўгатэрміновай персьпектыве можа скончыцца грэцкім сцэнаром.
Складанасьці з новым урадам у Варшаве могуць паўстаць ня толькі ў Бруселя, а і ў Берліна. У першую чаргу, запраграмаванымі зьяўляюцца адрозьненьні ва ўзаемадзеяньні з Расеяй. Новы польскі ўрад будзе настойваць на доўгачасовым разьмяшчэньні ў Польшчы буйных падраздзяленьняў НАТА. Антырасейская рыторыка будзе нарастаць, а і без таго халодныя польска-расейскія дачыненьні стануць яшчэ горшымі. Цалкам магчыма, што ў Еўропы, якая ахоплена крызісамі, стане на яшчэ адну праблему больш”.
(канец цытаваньня артыкула)
3.
Ад рэдакцыі.
Вось так у адпаведнасьці з паведамленьнямі “беларускіх апазіцыйных”, украінскіх ды нямецкіх СМІ, якія з-за таго, што іх фінансуе глабалісцкай фіналігархія, ідэалагічна ды прапагандысцкі зьяўляюцца пераважна ліберастычнымі, выглядаюць прычыны сенсацыйнай перамогі права-кансерватыўнай партыі “Права і справядлівасьць”. Аказваецца, вінаватай ў такім выніку зьяўляецца амаль толькі правячая 8 гадоў ліберальная “Грамадзянская платформа”, “пасьпяховая” эканамічная палітыка якой (з пункту гледжаньня “Берліна ды Бруселя”) вяла да сацыяльнага расслаеньня – чытай: далейшага ўзбагачэньня багатых жыхароў Польшчы і зьбядненьня бедных.
Гэтую прычыну яшчэ можна вычапіць з тэкстаў ліберальных аналітыкаў. Але яны чамусьці пазьбягаюць назваць дадатковыя і ня менш важныя прычыны:
– ваенную агрэсію расейскай імперыі на Ўкраіну, якая выклікала магутны пераасэнсаваўчы землятрус у польскім грамадстве;
– новую маўрытанскую навалу на карэнныя народы Еўропы, якая справакаваная, што цяжка схаваць, прадажнымі еўразьвязаўскімі ўладамі й іх гаспадарамі зь ліку глабалісцкай фіналігархіі.
І калі мы адразу можам зразумець, чаму ліберастам не з рукі ўзгадваць апошнюю падзею, якая паспрыяла перамозе ПіСу, то на першы погляд ня так лёгка зразумець, чаму ім ня хочацца ўзгадваць пра расейскую агрэсію. Хаця, калі прыглядзецца паўважлівей, дык высьветліцца, што ў ліберастаў “рыла ў брудзе” па абодвух гэтых пытаньнях.
Але самае галоўнае, пра што амаль татальна маўчаць ліберастычныя СМІ і што несумненна мела найвялікі ўплыў на такія вынікі польскіх выбараў, гэта забойства брата-блізьнюка цяпершняга лідара ПіСу, былога прэзідэнта Польшчы Леха Качыньскага. Тады, 5 з паловай гадоў таму, разам з прэзідэнтам пад старабеларускім Смаленскам загінула яшчэ 95 прадстаўнікоў польскай патрыятычнай эліты.
Мы на нашым сайце, рызыкуючы вельмі многім і практычна адзіныя ва ўсёй беларускай інфармацыйнай прасторы, усе гэтыя гады рэгулярна інфармавалі нашых чытачоў пра хаду рассьледаваньня, пра ўдзел у падзеях ня толькі расейскіх уладаў, а і польскіх (на чале з тымі жа Тускам, Сікорскім, Камароўскім), а і ўсіх заходніх ліберастычных СМІ, якія ўсё замоўчвалі ды скажалі (!!!). Натуральна, цяпер гэтым СМІ не з рукі нагадваць пра іх папярэднюю інфармацыйную палітыку і ў гэтым найпрынцыповейшым пытаньні.
А нашай рэдакцыі, як бачыце, з рукі… Больш за тое, цяпер мы разьлічваем на годныя паводзіны ў адказ з польскага боку на чале з новымі нацыянальна-кансерватыўнымі ўладамі, для якіх Праўда, як мы спадзяемся, таксама значыць ня проста слова…
А таму мы – беларускія зьмястоўныя дэмакраты – паўтараем (https://nashaziamlia.org/2015/05/25/7547/) свой асьцярожны спадзеў на тое, што будзе нарэшце высьветлена праўда пра трагедыю 10.04.2010 г., якая адбылася пад нашым старажытным Смаленскам; што зь Еўропы (ці хаця б з Польшчы) нарэшце пачне паступаць хоць якая дапамога ўкраінскаму народу, які змагаецца з расейскай імперскай агрэсіяй.
А таксама на тое, што:
– спыняцца агрэсіўныя дзеяньні польскіх імперыялістаў супраць нашага беларуска-літвінскага народу – “Крэсы всходне”; “Карта паляка”; узьвялічваньне “Арміі краёвай”, якая ў час Другой сусьветнай вайны забівала беларусаў на іх уласнай зямлі; спыняцца польская імперская прапаганда ў касьцёлах на тэрыторыі Беларусі, этнацыд беларусаў Беласточчыны, шматмільённая дапамога “беларускім” “дэмакратам”-ліберастам, якія сваімі фэйкавымі, імітацыйнымі дзеяньнямі 21 год спрыялі захаваньню прамаскоўскага, беларусафобскага рэжыму “апошняга дыктатара Еўропы”;
– нарэшце спыніцца ігнараваньне сапраўдных нацыянальна-дэмакратычных сіл у Беларусі й пачнецца ўзаемадзеньне зь імі.
Усяго вам лепшага, сябры.
Жыве Беларусь – наша зямля!
Безумоўна, пажывем – пабачым.
Дзякуй за інфармацыю.
Я.Мурашка
Сяляны з-пад Беластоку год 8-5 таму падтрымлівалі братоў Качынскіх, кажучы што яны бяруцца за сялян, бо іх рабуюць міжнародныя паразытычныя сілы. Скардзіліся на шавіністычных сіяністых. Наадварот, адзін польскі дыплямат крытыкаваў братоў Качынскіх.
Але “Prawo i sprawiedliwosc” — бязумоўна нацыянальная партыя. Але нацыяналістыя розныя. Адны нацыянал-шавіністыя, а іншыя аб’ектыўна прызнаюць цяжкасьці ў адносінах паміж палякамі ды летувісамі, беларусамі і ўкраінцамі ў мінулым, просяць прабачэння і па-магчымасьці дапамагаюць патрыётам усходніх народаў (ад Польшчы). Які цудоўны кінарэжысэр Анджэй Занусі? Казаў перад абавязак палякаў перад беларусамі. Колькі я ў Варшаве бачыў такіх цудоўных палякаў !!! Ярэк, Міхал, Антэк … А прафэсарка Эльжбета Смулкова, а этнолаг Анна Энгэлькінг, якая хадзіла на беларускую каталіцкую імшу ў Варшаве, а географ Петр Эбэрхардт. А выкладчыца геафаку Варшаўскага Ўніверсытэту Аліна Аўрамюк (беларуска, праваслаўная з Бельску). А выбітны журналіста й перакладчык беларускай літаратуры на польскую мову Чэслаў Сэнюх. А аб’яднаньне “Wolna Bialorus” з інтэрнэтным сайтам http://www.wolnabialorus.
Падыходжу на канцэрце “Solidarni z Bialorusia” у Варшаве, да Пана і Пані, шчыра іх дзякую па-польску. Аказалася, што яны былі на пілігрымцы ў Беларусі. Бачылі такіх бедных і такіх гасьцінных людзей, што як польскія нарадоўцы (нацыяналістыя) гатовы заўсёды салідарызавацца з братнім беларускім народам. Прывялі на канцэрт сваіх родных, знаёмых і сяброў. Ведаюць некалькі дзесятак слоў па-нашаму.
Нам патрэбна ствараць народны інтэрнацыянал, дзе сапраўдныя народнікі будуць разумець адзін аднаго, перапросяць адзін аднаго за мінулае і будуць ствараць будучую справядлівую Эўропу — Эўропу роўных народаў.
Эх, спадар Вітаўт, калі б Вы яшчэ напісалі артыкул пра названых Вамі ды іншых вядомых Вам шчырых ды сумленных палякаў. Зь якім бы задавальненьнем мы б выставілі яго на сайт!..
Але і за сьветлы, абнадзейваючы каментар ужо велікі дзякуй!
Сапраўды, перамога Качыньскага і яго прыхільнікаў абнадзейвае, і веру – лозуг ” За вашу і нашу Вольнасьць!! набудзе большае рэальнае братэрскае напаўненне для Палякаў і Беларусаў!
Ну вось і я магу пахваліцца тым, чым стала хваліцца Рэдакцыя, а менавіта – што мае прагнозы пачынаюць сбывацца. Я пісаў некалькі месяцаў таму, што калі мы не адродзімся як літоўцы-літвіны, беларусшчына як фальшывая з’ява канчаткова згніе – народ на незалежнасць яна натхніць не можа, негледзячы на гераічные стогадовые высілкі нашай беларускай інтэлігенцыі. Я меў тады на увазе культурны аспект. Але з моманту напісання, дабавіўся і палітычны аспект – канец апазіцыі. І цяпер нашы людзі пачынаюць круціць галавой і глядзец адкуль можа прыйсці дапамога. Украіна сама ледзь жывая. Застаецца той самый сусед, які дапамог нам пазбегнуць плёну Пскову і Ноўгарада 600 гадоў таму – Польшча. Як бы не прышлось выбіраць: Ійсці пад Расею, ці ійсці пад Польшчу? Рэдакцыя канешне тлумачыць усе вельмі проста – апазіцыя гэта пагалоўна негадзяі. Я ж лічу што яна зрабілася катастрафічна слабой зза непадтрымкі яе народам. Беларусцы і не змаглі пайсці за апазіцыяй. якая цягнула яго ў Еўропу. Думаць што з такой назвай наш народ атарвёцца ад Расеі гэта звышнаіўнасць. Калонія Расеі пад назва Белай Русь пабудаваная. Мая рэакцыя на каментары Валенціна і Куплевіча.
Назва Белая Русь, Беларусь (у адрозьненьне ад Белоруссии) ня мае ніякага дачыненьня да Расеі.
Не, мае! Гэта тое самае як Мікола ды Николай.Прымайце дзе ля сябе сапраўдную назву і хутка ў галаве будзе гучаць “СЛАВА ЛІТВЕ”,а не “жыве белая русь.”
Шчыра дзякую за прапанову. Пісаць ёсьць пра што, Па вядомым прычынам зыйшоў з працы ў калгаснай стройбрыгадзе. Пакуль выжываю. Перакідваюся на шабашках, але сяджу амаль бяз сродкаў на жыцьцё. Доля дысыдэнта. У школу на працу ізноў нікуды не ўзялі. Капаў увосень бульбу, але як заўсёды надурылі.
Новы спосаб напісаньня — адно з найвялікшых маіх адкрыцьцяў. Справа не ў кірыліцы або ў лацінцы. Справа ў сумяшчэнні найлепшых рыс кірыліцы й лацінкі якія кампактызуюць наша пісьмо, а таксама ліквідацыі большасьці марфалагізмаў у нашай мове на карысьць фанэтызацыі пісьма.
Давайце быць ліцьвінамі, сп. Павал Біч. Няма пытаньняў. Я аб гэтым пісаў яшчэ ў канцы 90-ых, на пачатку 2000 гадоў.
Aдрас сайту польскай ініцыятывы “Вольная Беларусь” http://www.wolnabialorus.pl АДРАС НАПІСАНЫ БЕЗ pl
Адзін з шчырэйшых і сумленьнейшых палякаў нашых сяброў — пан Пётрэк (Pan Piotrek) — этнічны паляк з Сувальшчыны. Былы студэнт беларусістыкі Варшаўскага ўніверсытэту, у 2007-10 гадох шчыра і без аніякай выгады дапамагаў ліцьвінам-беларусам. Супрацоўнічаў зь ініцыятывай “Вольна Бялорусь”, нават начаваў на офісе ініцыятывы. Працаваў паштальёнам у Варшаве, аддаючы вольны час дапамозе ліцьвінам-беларусам. Нашай мовай валодае выбітна, разьбіраецца ў нашых нацыянальных праблемах.
Такіх палякаў нямала, проста мы ня маем магчымасьці зь імі пазнаёміцца.
А на Беласточчыне. Рэдакцыя “Нівы”, рэдактар ліцьвінска-беларускага часопіса, прафэсары Латышонак, Аня Глагоўская і мн. іншыя.
Сп. Куплевіч, у мяне да вас пытанне. Пару гадоў таму на сайце ARCHE адбывалася шырокая дыскусія па нацыянальных пытаннях. Там часта фігуріраваў сп. Латышонак. Я разумеў яго як ворага літоўскасці нашага народа. а паколькі ён быў з беласточчыны, то я яго разумеў. Тамтэйшае насельніцтва – думаў я – і не можа паводзіць сябе па-іншаму, яны рускасцью абараняюцца ад польскасці (аналагічна як антыпольскасць Рэдакцыі дадзенага сайта выклікана змаганнем ад апалячвання якое ійшло тады на гарадзеншчыне). А ў адказ на мой апошні артыкул сп. Баршчэўскі,(дасылаў яму асабіста, Рэдакцыя дадзенага сайта так баіцца ересі, што мае артыкулы не друкуе) як абараніць назву “беларус” напісаў мне што калі на Беласточчыне назывешся літвінам. так там цябе адразу вызначаць як палака і могуць набіць морду.Так пытанне – куды больш схіляюцца тамтэйшые людзі да нас ці украінцаў. Акрамя мая улюблённая цяпер ідэя-фікс – ў будучыні каб пазбегнуць грамадзянскіх войнаў і наогул жыць камфортна (адна пьеса Сартра канчаецца словамі “ў Пекле не патрэбна ніякая сера. Пекла-гэта іншые людзі) трэба даць магчымасць людзям розных поглядаў раз’язжацца ў разные бакі (адной і той жа культурна) краіны. Напрыклад гэта ясна выявілася ў Украіне, стагоддзямі пакутвае рускі народ ад таго што там побач жывуць западнікі і славянафілы. Пра нас пісалася што мы нацыя гомагенная, але я ужо бачу расслаенне на літвінаў і русінаў. Ў ЗША ужо не праблема пераехаць з аднага штата ў іншы, і так будзе неўзабаве паўсюль. Так я да таго : калі ўстане пытанне загінуць усяму нашаму народу ці выратавацца толькі частке, той хай нейкіе з’езжаюць ў Расею, ці ў Польшчу. ці ў Украіну.Такой паворот думак вельмі незвычайны. Але ніхто не напісаў нам на века што людзі будуць прымушаны вечна жыць ў адной краіне і пакутваць ад суседзяў іншых палітычных поглядоў.
Мне цікава, як рэдакцыя сабе ўяўляе забарону ўзьвялічваньня “Арміі краёвай” у Польшчы, як дарэчы і цуда на вісьле, Пілсудзкага, Дмоўскага, якія адыгралі ці не апошнюю ролю ў захопе і палянізацыі Заходнгяй Беларусі і г.д. Мне гэта нагадвае патрабаваньне Польшчы да новай Ўкраіны не ўшаноўваць УПА.
Армія Краёва адыграла важную ролю ў гісторыі польскай дзяржавы, а яе дзейнасьць на тэрыторыі Заходняй Беларусі – усяго толькі пабочны эфэкт (не для нас, а для Польшчы). Польшча піша гісторыю з уласных пазыцыяў і гэтага зьмяніць нельга, апроч выпадку акупацыі Польшчы Беларусьсю 🙂
Сп.МІкола, гэты сайт найперш для беларусаў (гл. загаловак). Той жа прынцып: памяць пра дзеі АК на нашай зямлі (!) і негатыўнае стаўленьне да АК – найперш для беларусаў. Каб такія, як, напрыклад, П.Біч, якія нашае гатовыя аддаваць каму-заўгодна (ды яшчэ лічаць гэта сваім правам!), не ўзяліся таксама ўзьвялічваць АК сьледам за польскімі шавіністамі…
Па-другое, для палякаў, каб тыя ведалі, што мы не забылі й пра АК, і пра шмат чаго іншага, у чым яны паўдзельнічалі (часта разам з расейскімі імперыялістамі!), з-за чаго мы цяпер маем тое, што маем. І калі яны хочуць на будучыя цяжкія часы мець сярод беларусаў-літвінаў саюзьнікаў, яны мусяць гэта ўлічваць й імкнуцца выправіць.
Такіх ляпусаў. які зауважыў сп. Мікола, Рэдакцыя робіць шмат. Я её даўно пішу аб гэтым, але гэтые ляпусы яна лічаць прыкметай сваёй асаблівай патрыятычнасці і ідэалагічнай чысціні. Вось такіх паставь на канкрэтную справу, заваляць яе ў адзін момант.
Вось такім, як П.Біч, дай канкрэтную справу – усё здадуць за панюшку табаку…
Чалавек разабрацца са сваім сьветаглядам элементарна ня здольны, а ўжо што такое НАЦЫЯНАЛЬНЫЯ ІНТАРЭСЫ (а тым больш аб’ектыўныя) народа, да якога, здаецца, сам належыць, разабрацца ня можа, тым больш ня здольны абараніць…
Шаноўная Рэдакцыя, патрабаваць прабачэння у палакаў за крыўды ў мінулым можно будзе толькі пасля таго як здабудуем Незалежнасць, выганім з Краю маскаля, ці прынамсі калі за апазіцыяй будзе хадзіць натоўп колькасцью ў некалькі сот тысячоў людзей. Калі ж ў Менску цяпер на мітінгі ходзіць пару сотень, а ў Гародне за абарону мовы выходзіць 3 челавекі, то ад палякаў нешта патрабаваць нават не смешна. Варта быць реалістамі і трэзва аценваць як мы выглядаем з боку. Інкш можам апынуцца толькі ў кувеце на радасць усім суседзям.
Сп. Мікола напісаў. што назва Белай Русь не мае ніякога дачынення да Расеі. Вось тыповы узор старога метафізічнага мыслення. пры яком думаюць што об’екты і іх назвы звязаны жорстка і назаўжды. А такой сувязі няма. Я невялікі знаўца гісторыі, але і то ведаю што назва Русь спачатку азначала варяжскіх грабцоў. населенные пункты гдзе яны ставілі свае перавалачные баззы пачалі называць Русью. Самым вялікім такім пунктам стаўся Кіеў і гэта назва замацавалася за землямі і народамі вакол яго. Далее ідзе правал ў маіх ведах аб гэтай назве. Пішуць што яшчэ варагі мелі умацавання гдесьці пад Полацкам, кдесьці пад Брэстам. Пасля разурэння Кіева манголамі назву Русь ўзялі сябе маскалі, бо менавіта іх прыцягвалі землі Украіны. Гдесьці ў гэты час мы сфармаваліся як Літва і літоўцы – злейшыя ворагі Масквы таму што самі хацелі ўзяць Кіев. Нам гэта удалося – Украіна вайшла ў ВКЛ.мы дайшлі да берагоў Чорнага мора. Тут зноў прабел ў ведах. Кажуць што спачатку нашы продкі размаўлялі на сваіх балсткіх дыялектах. Чаму яны без адзінага стрэла раптам загаварылі на валынскім дыялекте украінскай (рускай) мове – не зразумела. Скарына напісаў сваю біблію на гэтай мове і тым даў ў рукі усіх ворагаў нашай незалежнасці казырную карту. Прыблізьціся к такому (хай гэта будзе хоць Лукашенка. хоць Вячорка) яны вам сразу сунуць пад нос гэтую Біблію і скажуць мы з рускага міру, мы усходніе славяне і г.д. Неўзабаве з гэтай Бібліей могуць з’явіцца зяленыя челавечыкі дабіваць нас, а жывых заганяць Масква канчаткова прысвоіла назву Расея даволі позна. Кацярына прыказала сачыніць новую Гісторыю нашых земель якую вас прымусілі вывучыць ў школе.
Але Мікола ёсць фактар які забіваю усё што я напісаў вышэй. Гэта пануючая цяпер ў філасофіі метафара “дрэва” згодна з’якой свет пабудаваны так што ва усіх з’явах есць важкій корень і неважкіе галінкі і тады мы з’ўляемся атросткам ад агульнага корня “рус”. І таму як не намагалася наша эліта даказаць што беларускае гэта не рускае у яе нічога не атрымліваецца. І таму наш народ не хочабыць быць артросткам і адмаўляецца наогул ад усялякага нацыянальнага і хутка хоць паланізуецца. хоць русіфікуецца. Корнем “рус рабацягі моцна прывязаны да Расеі (версія Кацярыны) і не ідзе за апазіцыяй. Пад канец метафізікі пытаются – так кім наш народ ёсць на самой справе – славянамі . ці балтамі. Адказ на гэта адзіны правільны – нам трэба педаліраваць сваю балтскасць каб не апынуцца ў РФ. Пытанне в метафізічнай форме не мае розумнага сэнсу. Яно для дурняў.
Сп. Астроўскі, а ты усе ж такі паведамь нам сталым чытачам твайго сайта як твае справы з працай. Пры усіх недахопах твайго сайта ён паступова стаў трыбунай гдзе можна абменівацца думкамі. На астатніх сайтах “незалежных” СМІ гэта становіцца усе болей і болей немагчымым.
Паважаны сп. Павел.
1. Рэдактару нашага сайта працу па-ранейшаму нідзе ў Горадні не даюць. Ні выкладчыцкую, ні чыста навуковую.
2. Пра тое, што на ўсіх іншых “беларускіх апазіцыйных” сайтах, а таксама на старонках “беларускіх апазіцыйных” выданьняў Вам і такім як Вы будуць перакрываць кісларод, ён, як нам вядома, Вас папярэджваў.
3. Пра тое, што адзінай трыбунай для свабоднага абмеркаваньня думкамі ў сумленных беларусаў-літвінаў будзе толькі наш сайт, ён Вам таксама казаў. Вылучаў толькі адну перадумову: будзьце культурнымі і пішыце аб’ектыўна ды прадметна.
Усяго Вам лепшага, паважаны сп.БІч.
Паважаны сп. Павал Біч! Адзін з законаў цывілізацыялёгіі гучыць: “Нельга быць цывілізаваным на два спосабы. Інакш як падвойна разумець дабро і зло, прыгожае і брыдкае, права.” Ці могуць асобы цывілізаваныя на розныя спосабы жыць на вдным абшары? У гісторыі было па-рознаму. Чым бліжэй цывілізацыі паводле вертыкальнай структуры, чым лягчэй зжыцца іх рэпрэзэнтантам, г. зн. меньш прыкметаў рознасьці. Гл. маю працу “Цывілізацыя Эўропы” на “Нашай зямлі” за сакавік 2013 года. Гэта тэарэтычна.
Практычна — залежыць ад розных чыньнікаў. Жылі ж рознацывілізаваныя ў Югаславіі адносна мірна большую частку ХХ ст., а ў 90-ыя гады вядома што адбылося. Вайна паміж цывілізацыямі. Цывілізацыйныя чысткі.
Так і ў нас. Хто ведае як будзе ў будуыні? Цяпер жывём мірна, але дамінуюць эўразійцы.
Якое дзіва? Першыя праблемы ў сувязі з сваёй ліцьвінскасьцю-беларускасьцю я меў у 1994 годзе. У 1998 годзе неўладкаваньне ў Радунскую школу №2. Затым, у знак пратэсту супраць экстра ідэалягізацыі школ у напрамку расейскага імпэрскага шавінізму ўвосень 2004 г. я сыйшоў са школы. Затым праца ў Польшчы на куратніку. Затым — шабашкі. Напісаньне кнігі “Палітычная геаграфія Эўропы. Навучаньне ў дактарантуры ў Варшаўскім унівэрсытэце. Хвароба й спаленьне бацькі. Мне ўжо зразумела што было й як. Затым — адсідка ў ЛПП. Затым праблемы з працамі…
Калі чытачам сайту падрабязна распавесьці што было й як — валасы на галаве ўстануць.
Шчыра дзякуй за дапамогу Алесю Аляксандравічу Астроўскаму й цэнтру “Салідарнасьць”.
Калі нават паважанага праф. Алеся Аляксандравіча Астроўскага нікуды не бяруць на працу, дык хто такі я. Нават брэжнеўскія камуністы не апускаліся да такога дзікунства. Расейскія імпэрскія шавіністыя — абсалютовыя дзікуны!!!
Паважаны спадар Вітаўт, калі ласка апішыце сваю біяграфію больш поўна, чым вы сьхематычна апісалі (хаця б на некалькі старонак). Бярэм абавязак ваш тэкст выставіць на сайце, каб на вашым прыкладзе многія маглі даведацца, чым адрозьніваецца лёс сапраўдных беларусаў-літвінаў, якія маюць шчырыя нацыянальна-дэмакратычныя погляды, ад лёсаў псеўда-беларускіх афіцыйных ліберастычных псеўдаапазіцыянераў часоў лукашызму.
Жадаем посьпеху.
Яшчэ раз перачытваю “Нарысы ідэалёгіі соцыя-канструяваньня”. Гэта тое што нам трэба. І гэта адна з частак новай навукі аб соцыюмах — агульнай сацыялёгіі. Сацыясфэра у стане нормы. Сацыясфэра ў стане паталёгій. Якія паталёгіі сацыясфэры. Што патрэбна каб зьліквідаваць паталёгіі сацыясфэры й прывесьці сытуацыю да нормы.
Спецрасследование: воины «русского мира» в Беларуси ждут своего часа
https://informnapalm.org/15874-voyny-russkogo-myra-v-belarusy
Сп. Куплевіч, я пачаў чытаць вашу працу што выкладзена на гэтым сайце ў 2013 годзе. Усе выглядае вельмі грунтоўна і лагічна. Але баюся Свет так хутка зменяецца што патрабуе ад вас яшчэ раз , а можа і увесь час пераглядаць, дакладнее, удакладняць вашые веды. Напрыклад, хто мог паверыць што наш апазіцыйны рух будзе разгромлены к 2016 году. (думалі што мы нічым не адрозніваемся ад украінцаў; успомнім артыкулы сп.сп. А.Астроўскага і С.Высоцкага с апаваннем падзей ў Украіне). Наша старая апазіцыя і ў тым ліку і узгаданые ў дужках асобы вераць ў прагрэсс. Гэта надае іх жыццю аптымізм. Я. як вядома, лічу што нашаму народу патрэбны культурніцкі шок.
А хто аўтар кнігі “Нарысы ідэалогіі сацыял-канструкцывання”? Там, здаецца, вядзецца гаворка аб нармальных і ненармальных сацыясферах. Як ставіцца да Расеі ў сувязі з падзеямі ў Сіріі? Пакуль я бачу толькі адзіны прынцып які дзейнічае ў палітыцы – вораг майго ворага гэта мой сябра. І более таго, ў адных сітуацыях вораг можа выступаць як цалкам нармалёвы субьект, а ў іншых – як наш закляты вораг. Гэта разбурае усю навуку сацыялогіі ў якой працуюць (хочуць знайсці нешта навукападобнае сп.сп. А. Астройскі і В. Куплевіч. І гэта не мае думкі.так глядзіць на гэта сучасная філософія. Напрыклад, яна прагназуе затуханне цікавасці да гісторыі. А калі знікне яна, то знікае і уся навука аб цывілізацыях. Дакладней, яна перарадзіцца ў этнапсіхалогію. а можа ў нейкую гульню хаатычных сіл з нікім непрадбачыным вынікам. Тая ж сітуацыя ў нашай краіне. Якіе заканамернасці прывелі да такога быдлячага стану ў ёй, калі Серасць пануе над лепшымі прадстаўнікамі нашага народу?. Якая сіла выкінула з Беларусі ў Польшчу усіх прагрэсіўных гісторыкаў з Гародні? Можа ворагі баяцца што яны пачнуць прапаведваць у нас літвінства як замену беларускасці?
Сп. Куплевіч, я меня з’явіўся знаёмы які лічыць што паміж каталіцтвам і праваслаўем няма ніякога прынцыповага адрознівання. Гэта перакрэслі вае усе прыцы пра беларусь ў якіх мы трактуемся як поле змагання між каталіцтвам і праваслаўем. Ён агалтелы пратэстант. Як ты лічышь наколькі для нас было выратаванне аб’яднанне з пратэстанскай поўночнай Еўропай?
”Спецрасследование: воины «русского мира» в Беларуси ждут своего часа.https://informnapalm.org/15874-voyny-russkogo-myra-v-belarusy.”
Прачытаў. Заўважыў гэтую з’яву яшчэ ў пачатку 90-х гадоў. Усё гэта сведчыць, што пэўныя сілы не могуць жыць без вайны. То няхай бы ваявалі, але без нас! Фішка ў тым, што нас будуць зацягіваць у вайну, дзеля гэтага і вытраўліваецца свядомае, разумнае, нацыянальнае, добрае, вечнае. Мне нават шкада нашых супрацоўнікаў спецслужб, нашых вайскоўцаў, іх жа ў першую чаргу кінуць у бойку ”для получения боевого опыта” .
Нашы вайскоўцы, выхаваные на прыкладах Суворава. Кутузава з’яўляюцца гатовым гарматным мясам для расейцаў. У выпадку заварушак у Еўропе іх першымі кінуць для абароны рускага міра. Ніхто з апазіцыі з імі не працуе.
SpadarPavalBiƭ!
Спадар Павал Біч!
Upracy ‘CyvilizacyaEuropy” daūcca karotkia apisańi tyh bolj tryccaci abjárau tradycyynyh kultur zvázanyh z tradycyynay relihiynascū y etniƭnascū, ákaa zajavalasá z daindustryalnyh tásou u Europe. Z patátkam pracėsau industryalizacyi, urbanizacyi, nayválikjya, a potym i válikia mesty (harady) stalia zanalnymi, h. zn. u ih imihravala naselnictva i z injyh kultur, adbyvalisá pracėsy áho metysacyi. A z patátkam pastindustryalnay epoji (40-60-ya hady XX st.) miļöny reprezentantau injyh kantynentalnyh i plánėtarnyh kultur-cyvilizacyy imihravali na zajad Europy. Utvarylisá cėlya abjáry intrazanalnya, h. zn. kvartaly peravagna u mestah zaselenya u boljásci netradycyynym kulturova-cyvilizacyyna naselnictvam. Z patátkam inƭarmacyynay epoji hėtya intrazanalnya abjáry stali inƭarmacyyna kamunikavacca pamig saboy, utvaraūƭy ekstrazanalnya setki intrazanalnyh abjárau netradycyynyh kultur.
У працы “Цывілізацыя Эўропы” даюцца кароткія апісаньні тых больш трыццаці абшараў традыцыйных культур зьвязаных з традыцыйнай рэлігійнасьцю й этнічнасьцю, якая захавалася з даіндустрыяльных часоў у Эўропе. З пачаткам працэсаў індустрыялізацыі, урбанізацыі, найвялікшыя, а потым і вялікія месты (гарады) сталі азанальнымі, г. зн. у іх імігравала насельніцтва і зь іншых культур, адбываліся яго працэсы метысацыі. А з пачаткам пастіндустрыяльнай эпохі (40-60-ыя гады ХХ ст.) мільёны рэпрэзэнтантаў іншых кантынэнтальных і плянэнарных культур-цывілізацый імігравалі на захад Эўропы. Утварыліся цэлыя абшары інтразанальныя, г. зн. кварталы пераважна ў местах заселеныя ў большасьці нетрадыцыйным культурова-цывілізацыйна насельніцтвам. З пачаткам інфармацыйнай эпохі гэтыя інтразанальныя абшары сталі інфармацыйна камунікавацца паміж сабой, утвараючы экстразанальныя сеткі інтразанальных абшараў нетрадыцыйных культур.
Ці можна мільёны цюркаў-сунітаў, арабаў-сунітаў, індуістаў, эўразійцаў, усходнеазіятаў у Эўропе назваць традыцыйнымі цывілізацыямі? Не! У іх адсутнічаюць першасныя прызнакі традыцыйнай цывілізацыі: традыцыйная тэрыторыя з акваторыяй (абшар) і традыцыйная гісторыя з часоў сельскагаспадарчай стадыі разьвіцьця гаспадаркі (даіндустрыяльных).
Больш таго, традыцыйныя абшары якія я апісываю зьяўляюцца патэнцыйнымі цывілізацыямі. Паводле іх суадносінаў зь дзяржаўніцкімі традыцыямі й дзяржавамі яны бываюць:
1. Патэнцыйнымі незрэалізаванымі. Баскі, брэтонцы, сорбы-лужычаны, вугры-пратэстанты, альбанцы-праваслаўныя і альбанцы-каталікі, надвіленцы ніколі ня мелі сваіх цывілізацыйных (пабудаваных на традыцыйных рэлігійнасна-этнічнасных, або людавых падмурках) дзяржаў.
2. Патэнцыйна-часткова зрэалізаванымі. Валійцы, шатляндыйцы (скоты) малі свае цывілізацыйныя дзяржавы, але страцілі іх у ХІІ і ў ХVІІ стст. І цяпер цешацца толькі рэальнымі аўтаноміямі ў складзе Вялікай Брытаніі.
3. Зрэалізаванымі з перапынкам. Ірляндыйцы, палякі, чэхі, ліцьвіны-беларусы, баўгары, сэрбы і іншыя гістарычна мелі ўласныя цывілізацыйныя дзяржавы, іх страцілі, а затым здабылі ўласныя незалежнасьці.
4. Зрэалізаванымі. Раманцы-каталікі, германцы-пратэстанты, германцы-каталікі заўсёды мелі свае цывілізацыйныя-дзяржавы . Іх дзяржаўныя традыцыі ніколі гістарычна не перарываліся.
5. Зрэалізаванымі ўпершыню. Летувісы, латышы, эстонцы, славакі, македонцы, славенцы абдзяржавіліся толькі ў найноўшы час.
Больш таго, Вялікая Брытанія, Нямеччына, Швэйцарыя, Гішпанія, Францыя, Вугоршчына, Румынія і іншыя дзяржавы маюць вялікія або значныя соцыюмы цывілізаваныя на іншы традыцыйны спосаб чым тытульныя соцыюмы. Тут назіраюцца працэсы панаваньня-падпарадкаваньня. Рамана-каталікі ў Францыі пануюць над баска-, германа-каталікамі, германа-рпатэстанты ў Нямеччыне пануюць над германа-каталікамі (поўдзень і захад Нямеччыны), вугра-каталікі над вугра-пратэстантамі ў Вугоршчыне і г. д.
Напрыклад, баскскія, брэтонскія, каталёнскія, эльзаскія, эльзаскія школы ў Францыі могуць быць толькі прыватнымі. Закон аб дзяржаўнасьці французскай мове манапалізуе французскую мову ў якасьці мовы навучаньня ва ўсіх навучальных установах.
Нямецкая мова – мова ніжненямецкае германа-пратэстанцкае супольнасьці. Верхненямецкая мова гучыць у мясцовых СМІ на поўдні Нямеччыны.
На рэфэрэндуме аб уваходзе-неўваходзе Швэйцарыі ў Эўрапейскі Зьвяз рамана-пратэстанты (франка-швэйцарцы) што жывуць на захадзе дзяржавы адказалі ў сваёй большасьці сі-так. Але строгае найн-не бальшыні германа-каталіцкай большасьці перакрэсьліла ўваход Швэйцарыі ў ЭЗ.
Каля сарака працэнтаў баскаў стабільна выступаюць за сувэрэнізацыю і ўтварэньне Басконіі як незалежнай дзяржавы. Але рэальна нават дружына баскаў па футболе йснуе толькі нефармальна.
Карэляцыя паміж традыцыйнай цывілізацыйнай належнасьцю і выбарчымі прэфэрэнцыямі – выразная. Прыкладаў можна прыводзіць дзесяткі.
У падпарадкаваных традыцыйных цывілізацыйных соцыюмах носьбіты традыцыйнай цывілізацыйнасьці як правіла маюць чатыры віды сьвядомасьці (індэнтыфікацыі). Напрыклад, частка этнічных (людавых) брэтонцаў адчуваюць сябе брэтонцамі нацыянальна. Іншыя маюць франка-брэтонскую, або брэтонска-французскую падвойныя ідэнтыфікацыі (два варыянты).
Асімілянты брэтонскага генэзісу адчуваюць нацыянальна сябе французамі. Так з баскамі, валійцамі, сорбамі-лужычанамі, толькі ў іншых адсотках прапарцыянальна.
Spadar Paval Biƭ!
Спадар Павал Біч!
Upracy ‘CyvilizacyaEuropy” daūcca karotkia apisańi tyh bolj tryccaci abjárau tradycyynyh kultur zvázanyh z tradycyynay relihiynascū y etniƭnascū, ákaa zajavalasá z daindustryalnyh tásou u Europe. Z patátkam pracėsau industryalizacyi, urbanizacyi, nayválikjya, a potym i válikia mesty (harady) stalia zanalnymi, h. zn. u ih imihravala naselnictva i z injyh kultur, adbyvalisá pracėsy áho metysacyi. A z patátkam pastindustryalnay epoji (40-60-ya hady XX st.) miļöny reprezentantau injyh kantynentalnyh i plánėtarnyh kultur-cyvilizacyy imihravali na zajad Europy. Utvarylisá cėlya abjáry intrazanalnya, h. zn. kvartaly peravagna u mestah zaselenya u boljásci netradycyynym kulturova-cyvilizacyyna naselnictvam. Z patátkam inƭarmacyynay epoji hėtya intrazanalnya abjáry stali inƭarmacyyna kamunikavacca pamig saboy, utvaraūƭy ekstrazanalnya setki intrazanalnyh abjárau netradycyynyh kultur.
У працы “Цывілізацыя Эўропы” даюцца кароткія апісаньні тых больш трыццаці абшараў традыцыйных культур зьвязаных з традыцыйнай рэлігійнасьцю й этнічнасьцю, якая захавалася з даіндустрыяльных часоў у Эўропе. З пачаткам працэсаў індустрыялізацыі, урбанізацыі, найвялікшыя, а потым і вялікія месты (гарады) сталі азанальнымі, г. зн. у іх імігравала насельніцтва і зь іншых культур, адбываліся яго працэсы метысацыі. А з пачаткам пастіндустрыяльнай эпохі (40-60-ыя гады ХХ ст.) мільёны рэпрэзэнтантаў іншых кантынэнтальных і плянэнарных культур-цывілізацый імігравалі на захад Эўропы. Утварыліся цэлыя абшары інтразанальныя, г. зн. кварталы пераважна ў местах заселеныя ў большасьці нетрадыцыйным культурова-цывілізацыйна насельніцтвам. З пачаткам інфармацыйнай эпохі гэтыя інтразанальныя абшары сталі інфармацыйна камунікавацца паміж сабой, утвараючы экстразанальныя сеткі інтразанальных абшараў нетрадыцыйных культур.
Ці можна мільёны цюркаў-сунітаў, арабаў-сунітаў, індуістаў, эўразійцаў, усходнеазіятаў у Эўропе назваць традыцыйнымі цывілізацыямі? Не! У іх адсутнічаюць першасныя прызнакі традыцыйнай цывілізацыі: традыцыйная тэрыторыя з акваторыяй (абшар) і традыцыйная гісторыя з часоў сельскагаспадарчай стадыі разьвіцьця гаспадаркі (даіндустрыяльных).
Больш таго, традыцыйныя абшары якія я апісываю зьяўляюцца патэнцыйнымі цывілізацыямі. Паводле іх суадносінаў зь дзяржаўніцкімі традыцыямі й дзяржавамі яны бываюць:
1. Патэнцыйнымі незрэалізаванымі. Баскі, брэтонцы, сорбы-лужычаны, вугры-пратэстанты, альбанцы-праваслаўныя і альбанцы-каталікі, надвіленцы ніколі ня мелі сваіх цывілізацыйных (пабудаваных на традыцыйных рэлігійнасна-этнічнасных, або людавых падмурках) дзяржаў.
2. Патэнцыйна-часткова зрэалізаванымі. Валійцы, шатляндыйцы (скоты) малі свае цывілізацыйныя дзяржавы, але страцілі іх у ХІІ і ў ХVІІ стст. І цяпер цешацца толькі рэальнымі аўтаноміямі ў складзе Вялікай Брытаніі.
3. Зрэалізаванымі з перапынкам. Ірляндыйцы, палякі, чэхі, ліцьвіны-беларусы, баўгары, сэрбы і іншыя гістарычна мелі ўласныя цывілізацыйныя дзяржавы, іх страцілі, а затым здабылі ўласныя незалежнасьці.
4. Зрэалізаванымі. Раманцы-каталікі, германцы-пратэстанты, германцы-каталікі заўсёды мелі свае цывілізацыйныя-дзяржавы . Іх дзяржаўныя традыцыі ніколі гістарычна не перарываліся.
5. Зрэалізаванымі ўпершыню. Летувісы, латышы, эстонцы, славакі, македонцы, славенцы абдзяржавіліся толькі ў найноўшы час.
Больш таго, Вялікая Брытанія, Нямеччына, Швэйцарыя, Гішпанія, Францыя, Вугоршчына, Румынія і іншыя дзяржавы маюць вялікія або значныя соцыюмы цывілізаваныя на іншы традыцыйны спосаб чым тытульныя соцыюмы. Тут назіраюцца працэсы панаваньня-падпарадкаваньня. Рамана-каталікі ў Францыі пануюць над баска-, германа-каталікамі, германа-рпатэстанты ў Нямеччыне пануюць над германа-каталікамі (поўдзень і захад Нямеччыны), вугра-каталікі над вугра-пратэстантамі ў Вугоршчыне і г. д.
Напрыклад, баскскія, брэтонскія, каталёнскія, эльзаскія, эльзаскія школы ў Францыі могуць быць толькі прыватнымі. Закон аб дзяржаўнасьці французскай мове манапалізуе французскую мову ў якасьці мовы навучаньня ва ўсіх навучальных установах.
Нямецкая мова – мова ніжненямецкае германа-пратэстанцкае супольнасьці. Верхненямецкая мова гучыць у мясцовых СМІ на поўдні Нямеччыны.
На рэфэрэндуме аб уваходзе-неўваходзе Швэйцарыі ў Эўрапейскі Зьвяз рамана-пратэстанты (франка-швэйцарцы) што жывуць на захадзе дзяржавы адказалі ў сваёй большасьці сі-так. Але строгае найн-не бальшыні германа-каталіцкай большасьці перакрэсьліла ўваход Швэйцарыі ў ЭЗ.
Каля сарака працэнтаў баскаў стабільна выступаюць за сувэрэнізацыю і ўтварэньне Басконіі як незалежнай дзяржавы. Але рэальна нават дружына баскаў па футболе йснуе толькі нефармальна.
Карэляцыя паміж традыцыйнай цывілізацыйнай належнасьцю і выбарчымі прэфэрэнцыямі – выразная. Прыкладаў можна прыводзіць дзесяткі.
У падпарадкаваных традыцыйных цывілізацыйных соцыюмах носьбіты традыцыйнай цывілізацыйнасьці як правіла маюць чатыры віды сьвядомасьці (індэнтыфікацыі). Напрыклад, частка этнічных (людавых) брэтонцаў адчуваюць сябе брэтонцамі нацыянальна. Іншыя маюць франка-брэтонскую, або брэтонска-французскую падвойныя ідэнтыфікацыі (два варыянты).
Асімілянты брэтонскага генэзісу адчуваюць нацыянальна сябе французамі. Так з баскамі, валійцамі, сорбамі-лужычанамі, толькі ў іншых адсотках прапарцыянальна.
“Накіды ідэалёгіі сацыя-канструяваньня” — пэўная веха ў разьвіцьці мысьлярства.
Праца напісана не апрыярыстычнай мэтодай, а апастарыярыстычнай. Праца выглядае не на дэдуктыўную, а на індуктыўную.
Чалавецтва ведае прыватныя ідэалёгіі: лібэралізм, сацыялізм, камунізм, сацыял-дэмакратыю, сіянізм і г. д. ды ўсеагульную народную (нацыянальную) ідэалёгію. Калі прыватныя ідэалёгіі выразьнікі інтарэсаў пэўных груп, класаў соцыюмаў, то народная ідэя — выразьнік інтарэсаў усяго соцыюму. Наяўнасьць імпэрый і сацыяпаразытычных сілаў робіць наш сьвет недасканалым, аэтычным.
Асноўная мэта сацыя-канструктывізму — этызацыя сьвету. У ідэальным сьвеце этыка павінна ахінаць як прыватную, так і публічную сфэры, як асабістае жыцьцё, так і працоўнае, сямейнае і г. д. Іншая справа, што розныя цывілізацыі карыстаюцца рознымі этыкамі. У юдаістычнай іх чатыры, у хрысьціянскай — адна, у мусульманскай — дзьве з паловаю, у індуістычнай — унутрыкаставыя і міжкаставыя.
Калі з усіх этык узяць галоўныя тэзы, дык гэта будзе адпавядаць людзкім уяўленьням пра этычнасьць сьвету.
Сп. Куплевіч вельмі цяжка адказваць на ваш апошні каментар. Пагатоў, я не знаўца і нават па адукацыі негуманітарый. Але ж паспрабую. Ідэалогіі якія пранікаюць глыбока ў свядомасць людзей прыводзяць да войнаў вы называеце прыватнымі. Адкуль такое прыніжэнне? Ад Гердера, ад Гегеля?. Яны любілі паразмаўляць аб народна-нацыянальным духе. Вы лічыце што існуе нават народная ідэалогія. Я лічу што такой ідэалогіі пакуль няма. Займіцеся гэтым. Пакуль існуюць толькі розные народные звычаі. Напрыклад, рускіе любяць пасідзець за святочным сталом 3 гадзіны ( а гадоў 50 таму – і поўночы) а англасаксам хапае поўгадзіны. Калі такіх адрозневанняў назбіраецца дюжына, то жыццё сярод іншай нацыяі пераутвараецца ў ад. Але як з гэтых адрозняняў ставарыць ідэалогію неясна. Нараджаецца ненавісць. А тут пад рукой як раз з’яўляюцца прыватные ідэалогіі – ненавісць між рускімі і немцамі таму, што мы мы верім ў камунізм, а яны ў фашызм. З народных звычаеў нараджаецца і розная этыка. Вы верыце што яна выратуе челавецтва. Рорті:”Спадзеванне што прыніжэнне адных іншымі толькі за іх непадабенства калісьці атамре – можна успрымаць толькі ў іранічным кантэксте”.
Пры разделеніі працы выдзеліць сацыяпаразытычные сіла вельмі цяжка. Усе гэтые паразіты ходзяць на працу маюць начальнікаў, якія самі могуць цяжка працаваць. Гэта у вас атрыжка марксізма – шукаць паўсюль эксплуатацыю. Скажы мне, хто каго абдурыў ў выпадку абмены курыцы на цвік які адбываўся калі маракі Кука сустракаліся з дікарамі? Нам марксісты кажуць вось ён класічный выпадак эксплуатацыі. Але яны забываюць што дікарь толькі спаймаў курыцу ў лесе, а еўрапеец спачатку павінен быць дабыць вугаль, жалезную руду, пабудаваць плавільную печь, змайстраваць штамп, а затым праз мара і акіяны прывесці цвік дікару. Я не кажу ужо пра працу вучоных па хіміі і фізіцы. Уся дурасць Маркса, які выводзіў эксплуатацыю з аналіза сувязі товар- абмен- деньгі цяпер выкінута на сметнік, таму што няма патрэбітельскай цаны якая б не была сацыяльна абцяжаранай.
Але асноўны пасыл тваіх разважанняў я падтрымліваю – усе так званые прыватные ідэалогіі знікаюць. Наступае эпоха чыста нацыянальных войнаў без яснай фармуліроўкі нацыянальнай ідэалогіі. Сп. Астроўскі таксама кажа аб аб’ектыўных інтересаў беларусаў, але ніяк не можа іх сфармуляваць, акрамя што беларусы павінны быць гаспадарамі на сваёй зямлі. Але ж яго пераследуюць самі беларусы. Толькі выхаваные ў рускім духу?
Быць гаспадарамі на сваёй зямлі – гэта галоўнае, а далей: трэба стаць канкурэнтназдольнымі эканамічна, але найперш культурна і тэхналагічна. Таксама патрэбны сілавы кампанент – свая армія і паліцыя. Да ўлады мусіць прысьці эліта, а не псэўда і соц-паразіты. З гэтых кампанентаў мы пакуль не маем НІЧОГА.
Siarhiej прамовіў банальные рэчы. Пытанне, як да улады можа прыйсці эліта народа? У нас адназначна улада ў руках Шерасці, якая працуе на інтарэсы Расеі. Чаму за 20 гадоў існавання апазіцыі яна не толькі не прыйшла да улады, але і была разгромлена? Гэтага ніхто не хоча абмеркаваць. Нават сп. Вусаў з прагнозамі якога я згодзен,,не кажа як павінна змяніцца тактыка і стратэгія апазіцыі каб мы пайшлі шляхам Украіны, а не наадварот пакаціліся назад ў СССР (Расею). Мае тлумачэнне і прапановы вы ведаеце. Іх незалежные СМІ не друкуе. Прарываюся толькі праз каментары. Я лічу што справа ў русіфікацыі нашага народа, яна адкідвае яго ад апазіцыі. Рабацягі анічога акрамя Нацыяналізма зразумець не могуць. А у нас імі ніхто не займаецца. Прагрэсіўные гісторыкі з Городні, якія б маглі даць адпаведны матэрыял завіслі ў прасторы Русь-Літва, а каб яны не прачнуліся. іх превентыўна выкінулі ў Польшчу
Хацеў бы больш падрабязна ведаць што сп. Куплевіч мае пад канцептам “сацыяпаразітные сілы” Першае што прыходзіць на ум гэта масоны. Але гэта мадернізаванае хрысцыянства якое ўпітала ў сабе элементы іудаізма, індуізма і буддызма і старажытнага Егіпта. На якую яны краіну гэтым працавалі? Невядома. Як што с.п. сілы працуюць на краіну гдзе яны пражываюць, то яны не паразітные. Як што на іншую, то дзяржава іхняга пражывання іх хутенька выкрывае і забараняе. У часы вайны, с.п. сілам ізаймаецца контрвыведка і таксама іх выкрывае і карае. Можна лі сілы у нас якія працуюць на польскіе і расейскіе інтарэсы назваць с.п.? Здаецца, можна. Але пры чым тут паразытызм?. Для чаго гэта пачварная тэрміналогія? Выкрыццем такіх сілаў павінна займацца котрвыведка. А калі яны гэтым не зацмаецца, то мы маем альбо акупацыю іншай краіны, або калонію. Гэта як раз наш выпадак.
Прыкладам сац-паразітаў з’яўляюцца “палаткі”, якія, як быццам, бы ёсць парламент. А масоны, калі яны ёсць, тут не пры чым.
Siarhiej, уся палітычная барацьба ва усім Свеце і ва усе часы, вядзецца з тлумачэнню народу што іх палітычные праціўнікі працуюць кепска. а мы, як захопім уладу, будзем працаваць добра. Народ, вядома ж можа называць улады па-рознаму- і крывапійцы. і паразіты. і лайдакі, і варюгі, і бандыты … Але палітыкі і ідэолагі такіх назваў пазбягаюць таму што яны пустые. Калі ж яны выбіраць адно з такіх вось пустых. эмацыйных назва’ў, то яны паказваюць свой прымітыўны ўзровень ведаў. Людзей нашых палатак называць паразітамі неправільна. Яны ж працуюць, але у іх глупые і адсталые уяўлення пра тое як функцыянуе дзяржава ў сучасны час. Не варта захапляцца прыдуўманнем новай тэрміналогіі, калі яны ужо ёсць.
Для філосафаў, напэўна, банальна называць чорнае – чорным, а белае – белым. Патрэбен нейкі “выкрунтас”, каб замуціць мазгі. “Сац-паразіты” – слушны тэрмін для вызначэньня аматараў лохатрону, імітатараў, ціхіх злодзеяў …
Дэ-бальшавізацыя у нас не адбылася, праблема застаецца актуальнай.
Шаноўны сп. Павал Біч! Знайдзіце на сайце працу праф. А. Астроўскага “Накіды ідэалёгіі сацыя-канструяваньня”. Перачытайце некалькі разоў! Засвойце! Зрабіце гэта дыялектычна! Гэта ня догма, але этызацыя сацыяльнай формы матэрыі. Калі паважанаму праф. многае праясьнілася, дык Вы таксама ўпарадкуйце свае веды. Мне падаецца, што ведаў у вас надзвычай многа, але яны не сыстэматызаваны.
Камуністычная ідэалёгія спрашчае соцыюмы, а сацыя-катструктывізм — этызуе адносіны ў соцыюмах і паміж соцыюмамі.
Шаноўгыя, выкладайце гледзішча сцісла, не расцякайцеся думкамі па дрэву.
Адстаньце ад камунякаў-бальшавікоў. На іх зараз так накідалі дзеяў, што яны рабілі і чаго яны не рабілі. У 17 годзе адбылося паўстанне аўтсайдэраў, якіх павялі за сабой пасіянарныя, хцівыя, уладарныя. У 20-х гадах яны касілі народ як траву, а ў 37 як Сталін узяў іх пад белыя ручкі, то цяпер іхнія продкі да сёнішняга часу енчуць і стогнуць. Тухачэўскі з іх самы тыповы прыклад. (тамбоўскае паўстанне і Кранштадскі мяцеж.)
Аўтсайдэры дасягнуўшы к 1970 году ”чаркі — скваркі — і каб небыло вайны” не здолялі, не захацелі далей плённа працаваць, бо дасягнулі вышынь сваіх мар. К гэтаму часу вырасла новая кіруючая эліта, якая ўжо не хацела марнаваць сваё жыццё за зарплату дзеля нейкіх народных мас. Эліта захацела жыць па –чалавечы; — ездзіць за мяжу, мяняць жонак, быць міліянерамі і міліярдэрамі.
Спакусіўшы народныя масы ”хуткай халявай” у 85–91 гадах, партыйна–савецкая мафія ў 1991 годзе зрабіла буржуазны пераварот-рэвалюцыя ў выніку якога ўся агульнароднгая маёмасьць стала прыхватызаваная чубайсамі, бярозоўскімі, хадаркоўскімі, адным словам ельцынойдамі. Інтэлігентам яна павесіла на нос цэтлікі ”свабода”, ”правы чалавека”, дэмакратыя”, з гэтымі лжэідэямі інтэлігенцыя і носіцца да сёнішняга часу, як курыца з яечкам.
Усё астатняе, што адбываецца выцякае з тога, што ўжо адбылося. Пра гэта і трэба гаварыць.
Шаноўны сп. Куплевіч, паспрабаваў знайсці рекамендаваную вамі працу сп. Астроўскага. Не змог. Але прачытаў “Беларускіе дактрыны”, тыя што размешчаны на першай старонцы сайта. Усё там напісана правільна. Але баюся што ў атрыве ад жыцця. Калі бы Астроўскі жыў ў Менску, я б яму адразу рекамендаваў стварыць сваю партыю і пачаць дзейнічайь. Але ён жыве ў Гародне. Хай напіша што канкретна варта рабіць вось цяпер, калі старая апазіцыя разгромлена. а разчараванне людзей самае глыбокае. Хай напіша артыкул з Праграмай дзейнасці і пашле яго, напрыклад “Маладому фронту”. ці БХД. Было б не дрэнна каб нехта паказаў карэнні яго і вашай тэорыі. Раней я спрабаваў гэта зрабіць ў каментарах. Але мы адразу сільна з ім разышліся. Сп.Астройскі не хоча ведаць карэнняў сваёй дактрыны. Ён назваў сваю дактрыну “Рэалізмам”, нават не ведаючы што вучэнне з такой назвай ужо існавала ў хрысцыян у Сярэдневеччы. Я не хачу паўтарацца, тым больш што ён, як я ведаю, ў цяжкім матэрыяльным і жыццёвым стане і нехачу яго загружаць адказамі на мае ділетанскіе заувагі.
Што да каментара сп. Licvina, то гэта вульгарны марксізм (толькі заменіў тэрмін буржуазія на алігархат). Пра марксізм даўно пісалі што ён пабудаваны на маніхействе (Зло абавязковае і мае анталачны сэнс). Дарэчы і дактрына сп. Астроўскага таксама мае рысы маніхейства. Але галоўнае гэта практыка. Як што ён зацепіць сваім вучэннем молодзь, то усе “спішацца”. Сп. Куплевіч, скажы. з тваей тэорыіі выцекала, што між рускмі і украінцамі будзе магчыма вайна? І наогул, не палянуйся. напіші як ты збіраешся этызаваць адносіны між рознымі соцыюмамі, тымі ж рускімі і украінцамі.