nashaziamlia.org
Асьветна-адукацыйны, грамадазнаўчы сайт для беларусаў: аналіз, прагноз, сілы, інтарэсы, сьветагляды, ідэі, ідэалогіі, праграмы, мэты.
Рэдакцыя.
Нядаўна з “Эўропы” прыйшло некалькі чарговых навін, якія ў той ці іншай ступені закранаюць Беларусь й інтарэсы нашага народа. На жаль, толькі адна з гэтых навін пазітыўная. Усе іншыя па-ранейшаму сьведчаць аб дэградаваным стане еўразьвязаўскіх уладаў (матэрыялы, якія пададзены ніжэй узяты з сайта радыё “Свабода”, ілюстрацыі – адтуль жа).
Барыс Керзач, Алесь Астроўскі
Усе гады́, якія мы працуем у сеціве, тлумачым, што шлях прагрэсіўнага разьвіцьця Беларусі скіраваны ўверх (а ня так, як лічаць некаторыя: калі кепска зьлева, трэба рухацца ўправа), што трэба разьлічваць на стварэньне ўласнай самастойнай, аднім словам – суб’ектнай, прабеларускай сілы і ў меншай ступені разьлічваць на дабрадзеяў ці на ўсходзе, ці на захадзе. Ня раз з нагоды гэтай паставы ў нас была “радасьць са сьлязьмі на вачах” – падзеі паказвалі на вернасьць нашай пазіцыі, але мелі негатыўнае значэньне для нашага народа. Аднак, як высьвятляецца, стратэгічныя сьветаглядныя прынцыпы так лёгка не мяняюцца. Патрэбна праца і праца. Сёньня мы падаем тры чарговыя матэрыялы, якія выкрываюць дэфектыўнасьць абсалютнага ўспрыняцьця лозунга “Беларусь – у Эўропу!”, як і яго носьбітаў… Пачнем з матэрыяла Валянціна Жданко “Спачатку — мараторый, потым — статус у ПАРЭ”, пададзенага тут: www.svaboda.org/content/article/1760756.html. Рычард Докінз (Richard Dawkins; раздзел з кнігі «Бог як ілюзія», 2008 г.; узята з http://elementy.ru/lib/430679, скарочана).
Р.Докінз – брытанскі навуковец-этолаг, папулярызатар навукі, лаўрэат мноства літэратурных і навуковых прэмій. Кнігі Докінза становяцца бэстсэлерамі (у 2006-м ён быў прызнаны аўтарам года па версіі Reader’s Digest), выклікаюць бурлівыя дыскусіі. Яго творы – гэта навуковыя працы, адрасаваныя шырокай аўдыторыі. У выданьні, вокладку якога вы бачыце, аўтар даказвае: каб быць шчасьлівым, неабавязкова шукаць найвышэйшае суцяшэньне за межамі нашага сьвету. Мы падаем урывак з гэтай кнігі з-за таго, што аўтар лічыць сябе маністам, і каб паказаць, што толькі такі сьветагляд дае магчымасьць без абмежаваньняў шукаць праўду (нагадваем, у адпаведнасьці з нашай сьветагляднай дактрынай сапраўдны Бог падае сябе ў форме праўды рэчаіснасьці). Аднак мы супраць фанабэрыстага стыля сп-ра Докінса. Мы аб гэтым абвяшчаем, а дзе-нідзе, там дзе гэта выглядала найбольш непрыстойна, скарацілі тэкст.
Рэдакцыя.
Тэкст, пададзены ніжэй – гэта інтэрвю, якое даў Андрэ Глюксман (гл. фота) польскаму часопісу “Dziennik”. Глюксман – адзін з важнейшых сучасных еўрапейскіх філосафаў ліберальнага кірунку. Ён нарадзіўся ў 1937 годзе, але і сёньня працягвае істотна ўплываць на еўрапейскую грамадскую думку. Пэўную павагу нашай рэдакцыі заслужыў за тое, што ў свой час хоць трохі крытыкаваў вайну Расеі ў Чачні. Інтэвюіраваў Глюксмана Мацей Навіцкі. Падаецца паводле inosmi.ru/stories/05/09/02/3453/245970.html.
Рэдакцыя.
На іншы канфлікт вакол “газы” варта паглядзець вачыма еўрапейцаў. Для гэтага мы прапануем нашым чытачам пазнаёміцца з рэдакцыйным артыкулам у італьянскай La Republica ад 8 студзеня г.г. Найбольш цікавыя меркаваньні аўтара, станоўчыя і адмоўныя, мы, як звычайна, выдзелілі (падаецца паводле www.tribuna.com.ua/digest/172626; www.inosmi.ru/text/stories/06/01/05/3473/246496).
Рэдакцыя.
Анджэй Новак – прафэсар Ягелонскага ўніверсітэту, супрацоўнік Інстытута гісторыі Польскай акадэміі навук, галоўны рэдактар грамадзка-культурнага штодвухмесячніка «ARCANA». Аўтар шэрагу манаграфій (артыкул падаецца паводле http://arche.by/by/8/10/120/).
Рэдакцыя.
Нядаўна радыё “Свабода” паведаміла (гл. www.svaboda.org/content/Article/1353789.html), што “доктар Ганс-Георг Вік (на фота зьлева) лічыць пазітыўным працэс паляпшэньня двухбаковых дачыненьняў” паміж рэжымам Лукашэнкі й кіраўніцтвам Еўразьвязу, бо, на яго думку, “ліберальныя эканамічныя рэформы ў Беларусі прывядуць да дэмакратыі”… Мы даўно заўважылі нездаровую цікавасьць да нашых эканамічных каштоўнасьцяў як з боку заходнікаў, у тым ліку і немцаў (гл. гл. www.svaboda.org/content/Transcript/1328893.html; www.svaboda.org/articlesfeatures/politics/2007/8/3CB8A170-D658-4A09-8F28-21C9E30FB3E7.html), так і з боку розных фрыдманаў, дзерыпасак, абрамовічаў з Усходу (гл. https://nashaziamlia.org/2008/07/17/1447). Акрамя таго, нам добра вядома стаўленьне Зянона Пазьняка да асобы Віка, які, на думку пана Зянона, асабіста вінаваты ў тым, што ператварыў беларускую нацыянальна-дэмакратычную апазіцыю ў сёньняшнюю афіцыйную практычна небеларускую апазіцыю, абсалютна бездапаможную ў адносінах да рэжыму. Але справа не ў асобах. Справа ў прыцыпе: ці сапраўды прыхватызацыя вядзе да дэмакратызацыі, ці словы Г.Г.Віка ўсяго толькі чарговая разводка, разьлічаная на неадукаваных недасьведчаных лохаў? Вось гэтае пытаньне мы і вырашылі паддаць нашаму аналізу.
Паводле “Delfi“, Эстонія, адрас: rus.delfi.ee/projects/opinion/article.php?id=19794036
Март Хэлме – былы амбасадар Эстоніі ў Маскве. У студзені 2007 года (паўтары гады таму) ён напісаў артыкул, у якім сярод іншага заявіў: “Сёньняшняя Расея – гэта монстар, якога сьвет у сваёй гісторыі яшчэ ня бачыў. Гэты монстар расправіць плечы ў 2008 годзе пасьля прэзідэнцкіх выбараў, і вось тады мы ўбачым, якая пачвара выпаўзе з варотаў Крамля. Палітыка, якую яна будзе праводзіць, будзе абсалютна агрэсіўнай з выкарыстаньнем вымагальніцтва, палітычна матываваных зьнікненьняў людзей і забойствамі. Прычым, ня толькі ў Расеі, але і ў іншых краінах. Ня пройдзе і двух гадоў, як ў асобе Расеі [так у аўтара. – Рэд.] мы будзем мець справу з самым жахлівым тэрарыстычным рэжымам у сьвеце, экспартэрам тэрарызму, побач зь якім усялякія там ХАМАСы і “Аль-Кайды” паблякнуць” (гл. тут: nashaziamlia.org/2007/02/14/533). Тады гэты артыкул мы разьмясьцілі пад рубрыкай “Праверым прагноз”. Настаў час праверыць правільнасьць прагнозу на фоне новых падзей і новага артыкула…
Рэдакцыя.
Алесь Астроўскі, Віталь Хромаў
Прайшло тры тыдні пасьля нападу “Расеі” на Грузію. Час падвесьці прамежкавыя вынікі па фактах, якія маюць стратэгічнае значэньне і выявіць якія магчыма толькі ў час вострых грамадскіх землятрусаў. Але найперш варта праверыць, як зьдзейсьнілася тое, што мы спрагназавалі больш двух тыдняў таму, не зьвяртаючы ўвагі на ўсе запэўніваньні ў супрацьлеглым з боку крамлян.
Ня так даўно мы спрагназавалі, што вайна ў Грузіі пачне праяўляць сябе сярод іншага і ў тым, што ў многіх заходніх выданьнях пачнуць “засьвечвацца” агенты ўплыву Крамля. Цяпер так і ёсьць. У прыватнасьці, у брытанскіх “The Guardian” і “Daily Mail” зьявіліся тэндэнцыйныя артыкулы, якія спрабуюць апраўдаць чарговую імперастычную авантуру на Каўказе. У якасьці ілюстрацыі мы абралі адзін з такіх атрыкулаў, паколькі ён, сярод іншага, стварыў цудоўную нагоду паразважаць на тэму ўзаемаадносін сучасных версій лібералізму і кансерватызму. Мы – сайт ідэалагічны, а таму не скарыстацца з нагоды было б грахом (паводле www.inosmi.ru/stories/06/06/13/3482/243208).
Рэдакцыя.
Збігнеў Бжэзінскі (паводле www.inosmi.ru/stories/06/06/13/3482/243263; арыгінал тут: www.time.com/time/world/article/0,8599,1832699,00)
Паводле ідэі, заканчэньне “халоднай вайны” павінна было забясьпечыць прыход новай эры, у якой буйныя дзяржавы больш не маглі б дыктаваць суседзям, як ім уладкоўваць сваё жыцьцё. Менавіта таму ўварваньне Расеі ў Грузію – падзея настолькі трагічная і патэцыйна непажаданая. Сёньня ўвесь сьвет глядзіць на Расею: ці будзе яна і далей дамагацца сваіх імперскіх мэтаў метадамі прымусу і сілы, ці яна гатовая працаваць унутры новай сістэмы міжнародных адносін, у якой цэняць супрацоўніцтва і кансэнсус?
Рэдакцыя.
Нам даводзіцца часта нагадваць нашым чытачам, што мы – сайт не палітычны, не прапагандысцкі, а тым больш не для навінаў. Задача бачыцца нам у іншым. У чым канкрэтна, мы шмат разоў распавядалі. Але бываюць выпадкі, калі навіны, а тым больш іх супастаўленьне, маюць ключавое значэньне для фармаваньня сьветагляду, адэкватнага рэчаіснасьці. Учорашні дзень прынес шмат такіх навінаў. Частку зь іх мы вырашылі зафіксаваць. Для будучыні…
Домерг Палако дэ Мэнас (паводле chitaemknigi.narod.ru/iydei/holokost.htm; www.rv.ru/content.php3?id=7362)
Гэты матэрыял належыць да сьферы інтэлектуальных спрэчак у Францыі, скіраваных на аналіз сіянісцкіх міфаў. Нязначна скарочаны. Рэдакцыя.
Андрэй Астальскі
Ужо пару гадоў, як у салідных заходніх выданьнях можна сустрэць артыкулы пад назовам накшталт: “Расея – вораг?” ці “Расея – вораг!”. Натуральна, што іх аўтары маюць погляд на гэтую імперыю, супрацьлеглы таму, які прапагандуе агент расейскай імперыякратыі Аляксандр Рар (яго інтэрвю было пададзена нядаўна на нашым сайце). У студзені г.г. у лонданскім выдавецтве Bloomsbury выйшла кніга Эдварда Лукаса (Edward Lucas) “Новая халодная вайна” (як выглядае вокладка, паказана ўверсе). У ёй аўтар даводзіць, што “Расея стала пагрозай для Еўропы, Амерыкі й сьвету”. З дапамогай сваёй кнігі Эдвард Лукас распачаў кампанію на Захадзе, каб абудзіць і пераканаць грамадства, што час рашуча адкінуць ружовыя летуценьні што да сёньняшняй Расеі. Пра зьмест кнігі можна пачытаць, напрыклад, у артыкуле, які напісаў сам Лукас для “Daily Mail” (гл. тут: www.inosmi.ru/translation/239034.html), ці ў артыкуле, які напісаў Андрэй Астальскі для ВВС (гл. тут: news.bbc.co.uk/hi/russian/international/newsid_7223000/7223467.stm). Сёньня мы прапануем нашым чытачам пазнаёміцца менавіта з апошнім артыкулам.
Рэдакцыя.
Акрамя Расеі, Украіны пара зьвярнуць увагу на нашу добрую суседку Летуву. Прапануем інтэрвю Вольгі Караткевіч з Вітаўтасам Ландсбергісам (паводле www.svaboda.org/content/Transcript/1109913.html). Найбольш важкае на наш погляд выдзелена. Рэдакцыя.
У гэтым годзе мы ў Беларусі фактычна пражылі зіму без зімы. Добра гэта ці кепска? Варта падумаць. З гэтай нагоды падаем пункт гледжаньня на праблему і аналіз яе прычын доктара фізіка-матэматычных навук Людмілы Фіёнавай (артыкул узяты адсюль: http://krai-dv.narod.ru/01sven.html). Матэрыял ілюструем фота леднікоў знакамітай афрыканскай гары Кіліманджара, як яны выглядаюць з падножжа гары (жоўтая стрэлка) і з космасу (апошнія два фотаздымкі; былі зробленыя ў лютым 1993 і 2000 гадоў адпаведна).
Рэдакцыя.
Паводе артыкула Уладзімера Глода ад 30 кастрычніка 2007 г. “Эўрапейскія палітычныя мудрацы – на дапамогу Беларусі” (svaboda.org/articlesfeatures/politics/2007/10/97A639AA-8BAC-47E9-AF6F-0269D3B2D48F.html)
Былы міністар замежных справаў Літвы, а цяпер намесьнік старшыні парлямэнцкага камітэту ў эўрапейскіх справах Антанас Валёніс (гл. фота ўверсе) ініцыяваў стварэньне спецыяльнай “беларускай” групы. У яе ўвойдуць “вядомыя і дасьведчаныя палітыкі, якія ўзначальвалі свае краіны, былі прэм’ерамі альбо міністрамі замежных справаў”. Наколькі спроба стварыць яшчэ адну групу ў беларускіх справах можа паўплываць на становішча ў Беларусі і ці ня будзе яна дубляваць працу іншых груп, якія ўжо ёсьць?
Гэтая частка адказу на пытаньне, пастаўленае рэдакцыяй, будзе прысьвечаная двум бакам “кітайскага эканамічнага цуду” (як у медаля). Хай пра механізмы гэтага “цуду”, а таксама пра яго экалагічныя ды медыцынскія наступствы, распавядуць 5 матэрыялаў, пададзеных ніжэй.
Рэдакцыя.
Апошнім кірункам збору матэрыялу вакол разглядаемай “падзеі вымушанай праўды” зьяўляюцца водгукі людзей – прадстаўнікоў розных ідэалагічных плыняў. Як мы ўжо паказалі, рускія імпер-шавіністы вылучэньне Мядзьведзева Пуціным ацанілі скрайне негатыўна, сіяністы і псеўда-лібералы Захаду наадварот – пазітыўна. Застаецца адно – паслухаць людзей, якія захоўваюць дэмакратычныя ідэалы. Таму мы прапануем пазнаёміцца з меркаваньнем Андрэя Іларыёнава – былога дарадцы Пуціна (падаецца паводле www.cato.ru/pages/151?idpage=69&idcat=421&parent_id=4; а таксама The Washington Post, www.gazetaby.com/index.php?sn_nid=10382&sn_cat=37)
Рэдакцыя.
Барыс Керзач, Алесь Астроўскі, Віталь Хромаў
